Czarciuk

Czarciuk
Ilustracja
Czarciuk smoczy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

arekowce

Rodzina

arekowate

Rodzaj

czarciuk

Nazwa systematyczna
Daemonorops Blume
J. A. Schultes et J. H. Schultes, Syst. Veg. 7: 1333. 1830[3]
Typ nomenklatoryczny

D. melanochaetes Blume[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Różaniec z nasion czarciuka
Damonorops mollis

Czarciuk, zaklęt[4] (Daemonorops (Willd.) Blume) – rodzaj roślin (palm pnących) z rodziny arekowatych. Palmy te występują w Azji Południowo-Wschodniej[5].

Systematyka

Pozycja systematyczna[2]

Rodzaj z rodziny arekowatych (Arecaceae), w obrębie której należy do podrodziny Calamoideae, plemienia Calameae i podplemienia Calaminae[6]. W przypadku szerokiego ujęcia rodzaju kalamus Calamus, rodzaj ten jest do niego włączany[7].

Wykaz gatunków[8]
  • Daemonorops acamptostachys Becc.
  • Daemonorops acehensis Rustiami
  • Daemonorops affinis Becc.
  • Daemonorops angustifolia (Griff.) Mart.
  • Daemonorops aruensis Becc.
  • Daemonorops asteracantha Becc.
  • Daemonorops atra J.Dransf.
  • Daemonorops aurea Renuka & Vijayak.
  • Daemonorops banggiensis J.Dransf.
  • Daemonorops beguinii Burret
  • Daemonorops binnendijkii Becc.
  • Daemonorops brachystachys Furtado
  • Daemonorops brevicaulis A.J.Hend. & N.Q.Dung
  • Daemonorops calapparia (Mart.) Blume
  • Daemonorops calicarpa (Griff.) Mart.
  • Daemonorops clemensiana Becc.
  • Daemonorops collarifera Becc.
  • Daemonorops confusa Furtado
  • Daemonorops crinita Blume
  • Daemonorops cristata Becc.
  • Daemonorops curranii Becc.
  • Daemonorops depressiuscula (Miq. ex H.Wendl.) Becc.
  • Daemonorops didymophylla Becc.
  • Daemonorops draco (Willd.) Blume – czarciuk smoczy
  • Daemonorops dracuncula Ridl.
  • Daemonorops dransfieldii Rustiami
  • Daemonorops elongata Blume
  • Daemonorops fissa Blume
  • Daemonorops fissilis (A.J.Hend., N.K.Ban & N.Q.Dung) A.J.Hend.
  • Daemonorops forbesii Becc.
  • Daemonorops formicaria Becc.
  • Daemonorops geniculata (Griff.) Mart.
  • Daemonorops gracilipes (Miq.) Becc.
  • Daemonorops gracilis Becc.
  • Daemonorops grandis (Griff.) Mart.
  • Daemonorops hirsuta Blume
  • Daemonorops horrida Burret
  • Daemonorops ingens J.Dransf.
  • Daemonorops jenkinsiana (Griff.) Mart.
  • Daemonorops korthalsii Blume
  • Daemonorops kunstleri Becc.
  • Daemonorops kurziana Hook.f. ex Becc.
  • Daemonorops lamprolepis Becc.
  • Daemonorops leptopus (Griff.) Mart.
  • Daemonorops lewisiana (Griff.) Mart.
  • Daemonorops loheriana Becc.
  • Daemonorops longipes (Griff.) Mart.
  • Daemonorops longispatha Becc.
  • Daemonorops longispinosa Burret
  • Daemonorops longistipes Burret
  • Daemonorops macrophylla Becc.
  • Daemonorops macroptera (Miq.) Becc.
  • Daemonorops maculata J.Dransf.
  • Daemonorops manii Becc.
  • Daemonorops megalocarpa Burret
  • Daemonorops melanochaetes Blume
  • Daemonorops micracantha (Griff.) Becc.
  • Daemonorops microcarpa Burret
  • Daemonorops microstachys Becc.
  • Daemonorops mirabilis (Mart.) Mart.
  • Daemonorops mogeana Rustiami
  • Daemonorops mollis (Blanco) Merr.
  • Daemonorops mollispina J.Dransf.
  • Daemonorops monticola (Griff.) Mart.
  • Daemonorops nigra (Willd.) Blume
  • Daemonorops nuichuaensis (A.J.Hend., N.K.Ban & N.Q.Dung) A.J.Hend.
  • Daemonorops oblata J.Dransf.
  • Daemonorops oblonga (Reinw. ex Blume) Blume
  • Daemonorops ochrolepis Becc.
  • Daemonorops ocreata A.J.Hend. & N.Q.Dung
  • Daemonorops oligolepis Becc.
  • Daemonorops oligophylla Becc.
  • Daemonorops oxycarpa Becc.
  • Daemonorops pachyrostris Becc.
  • Daemonorops palembanica Blume
  • Daemonorops pannosa Becc.
  • Daemonorops pedicellaris Becc.
  • Daemonorops periacantha Miq.
  • Daemonorops plagiocycla Burret
  • Daemonorops poilanei J.Dransf.
  • Daemonorops polita Fernando
  • Daemonorops pumila Van Valk.
  • Daemonorops rarispinosa Renuka & Vijayak.
  • Daemonorops riedeliana (Miq.) Becc.
  • Daemonorops robusta Warb. ex Becc.
  • Daemonorops rubra (Reinw. ex Mart.) Blume
  • Daemonorops ruptilis Becc.
  • Daemonorops sabut Becc.
  • Daemonorops sarasinorum Warb. ex Becc.
  • Daemonorops scapigera Becc.
  • Daemonorops schlechteri Burret
  • Daemonorops sekundurensis Rustiami & Zumaidar
  • Daemonorops sepal Becc.
  • Daemonorops serpentina J.Dransf.
  • Daemonorops siberutensis Rustiami
  • Daemonorops singalana Becc.
  • Daemonorops sparsiflora Becc.
  • Daemonorops spectabilis Becc.
  • Daemonorops stenophylla Becc.
  • Daemonorops takanensis Rustiami
  • Daemonorops treubiana Becc.
  • Daemonorops trichroa Miq.
  • Daemonorops unijuga J.Dransf.
  • Daemonorops urdanetana Becc.
  • Daemonorops uschdraweitiana Burret
  • Daemonorops verticillaris (Griff.) Mart.
  • Daemonorops wrightmyoensis Renuka & Vijayak.

Zastosowanie

  • Łodygi różnych gatunków czarciuka w handlu występujące pod nazwą rattan, wykorzystywane są do produkcji plecionych mebli.
  • Z wypolerowanych nasion gatunku Daemonorops margaritae wykonuje się buddyjskie różańce.
  • Czerwona żywica czarciuka smoczego, tzw. smocza krew, służy jako barwnik m.in. do wyrobu werniksów[4].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. a b Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-15]  (ang.).
  3. a b Daemonorops Blume. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2021-06-15].
  4. a b Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989, s. 67. ISBN 83-09-00256-4.
  5. Daemonorops Blume. [w:] PALMweb [on-line]. [dostęp 2021-06-15].
  6. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2011-01-17].
  7. Daemonorops Blume. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-06-15].
  8. Daemonorops Blume. [w:] World Flora Online [on-line]. wfo. [dostęp 2021-06-15].
Kontrola autorytatywna (takson):
  • J9U: 987007540870605171
Encyklopedia internetowa:
Identyfikatory zewnętrzne:
  • EoL: 18446
  • Flora of China: 109227
  • Flora of North America: 109227
  • GBIF: 2734777
  • identyfikator iNaturalist: 128973
  • IPNI: 31197-1
  • NCBI: 93268
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:31197-1
  • identyfikator Tropicos: 40021376