Czosnek olbrzymi

Czosnek olbrzymi
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

czosnkowate

Rodzaj

czosnek

Gatunek

czosnek olbrzymi

Nazwa systematyczna
Allium giganteum Regel
Gartenflora 32:97, t. 1113. 1883
Multimedia w Wikimedia Commons
Kwiatostan

Czosnek olbrzymi (Allium giganteum) – gatunek rośliny należący do rodziny czosnkowatych. Pochodzi z Azji (Afganistan, Iran, Tadżykistan, Turkmenistan, Uzbekistan)[3]. W wielu krajach, również w Polsce jest uprawiany jako roślina ozdobna.

Morfologia

Pędy
Pojedyncza, wzniesiona, prosta, gładka, o wysokości do 120 (150) cm.
Liście
Wszystkie wyrastają w przyziemnej różyczce. Z jednej cebuli wyrasta ich 6–9. Mają długość do 45 cm przy szerokości do 5 cm. Są równowąskie, sinozielone, gładkie.
Kwiaty
Purpurowoczerwone, zebrane na szczycie łodygi w pojedynczą główkę o średnicy do 12 cm. Kwiaty są promieniste, dość drobne, 6–płatkowe, mają 1 słupek i 6 pręcików wyrastających po 3 w 2 okółkach.
Część podziemna
Cebula o obwodzie do 18 cm.

Biologia i ekologia

Bylina, geofit. Zakwita dopiero w 2 lub 3 roku od zasadzenia cebuli. Kwitnie w miesiącach czerwiec–lipiec. Cała roślina wydziela charakterystyczny czosnkowy zapach pochodzący od wytwarzanej przez nią alliiny.

Zastosowanie

  • Roślina ozdobna. Może być uprawiany pojedynczo na strzyżonym trawniku, w tylnej części rabaty kwiatowej (aby nie zasłaniał niższych roślin), wśród iglaków lub innych roślin zimozielonych. Nadaje się także na kwiat cięty.

Uprawa

  • Wymagania. W warunkach polskich jest całkowicie mrozoodporny. Wymaga żyznej i przepuszczalnej, piaszczysto–gliniastej ziemi i słonecznego stanowiska. Wymaga stałej wilgotności, podczas suszy należy go regularnie podlewać.
  • Sposób uprawy. Najłatwiej rozmnażać go z cebul. Sadzi się je do gleby jesienią (wrzesień–październik) na głębokość równa trzykrotnej wysokości cebul. W czasie lata, jeżeli gleba jest mało żyzna, należy go nawozić nawozem wieloskładnikowym. Po kilku latach uprawy należy cebulki czosnku jesienią wykopać, rozdzielić i przesadzić w inne miejsce (lub zmienić im glebę).

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-09]  (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].

Bibliografia

  • GeoffreyG. Burnie GeoffreyG. i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134 .
  • TaBaza. Czosnek olbrzymi. [dostęp 2009-03-07].
  • Gazeta Ogrosy. Czosnki ozdobne. [dostęp 2009-03-07].
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • BioLib: 41984
  • EoL: 1084518
  • Flora of North America: 242442258
  • GBIF: 2857111
  • identyfikator iNaturalist: 550792
  • IPNI: 528087-1
  • NCBI: 70758
  • Plant Finder: 282192
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-295629
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:528087-1
  • identyfikator Tropicos: 18403373