Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim

Ten artykuł od 2019-08 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim

nr rej. 799/J z 24.08.1983
Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Miejscowość	Lwówek Śląski
Adres	ul. Kościelna 29
Typ budynku	dawny klasztor
Styl architektoniczny	barok
Kondygnacje	3
Rozpoczęcie budowy	renesans
Ukończenie budowy	1728
Ważniejsze przebudowy	1752, 1782
Zniszczono	nie
Położenie na mapie Lwówka Śląskiego Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim
Położenie na mapie Polski Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim
Położenie na mapie powiatu lwóweckiego Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim
Położenie na mapie gminy Lwówek Śląski Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim
51°06′40,4352″N 15°34′56,4326″E/51,111232 15,582342
Multimedia w Wikimedia Commons

Dawna Komandoria Joannitów w Lwówku Śląskim (Dom Parafialny Ośrodek Kolonijno-Szkoleniowy „Caritas”, daw. Szpital świętej Jadwigi) – zabytkowa komandoria joannitów w województwie dolnośląskim, w powiecie lwóweckim, w Lwówku Śląskim przy ul. Kościelnej 29. Obiekt został wybudowany w 1728 r. w barokowym stylu przez miejscowego komtura zakonu, hr. Jana Józefa von Götzen w miejscu poprzedniej, renesansowej komandorii, o czym świadczy barokowy portal z kartuszem herbowym z 1728 r.^[1]

Historia

Historia powstania zakonu joannitów, zwani też kawalerami maltańskimi lub szpitalnikami, sięga XI wieku. Pierwotnie było to bractwo świeckie zajmujące się chorymi pielgrzymami w hospicjum w Jerozolimie, które później przekształciło się w regularny zakon rycerski, wzorujący się na templariuszach. Joannici swoje domy zakonne nazywali komandoriami, termin ten odnosił się również do dóbr do nich należących. Okres między XVI i końcem XVIII w. to czas dynamicznego rozwoju zakonu. Według szacunków, w tamtym okresie joannici posiadali kilka tysięcy domów zakonnych w całej Europie^[2].

W 1281 roku joannitów ze Strzegomia do Lwówka Śląskiego sprowadził władca księstwa lwóweckiego – Bernard Zwinny. To dzięki jego działaniom zakonnicy otrzymali pod opiekę tworzące się uzdrowisko w Cieplicach, leżące w obrębie księstwa^[3].

Data wybudowania komandorii w Lwówku Śląskim nie jest dokładnie znana, wiadome natomiast są daty przebudowy tego budynku, a informacji o tym dostarczają kartusze herbowe. Pierwszej przebudowy klasztoru dokonano w 1728 r. z inicjatywy miejscowego komandora zakonu hrabiego Jana Józefa von Götzen. Po pożarze w 1752 r. wznowiono prowadzenie prac, jednak obecny, barokowy wygląd budowla zawdzięcza remontowi z 1782 r. upamiętnionego znajdującym się nad oknem I piętra kartusza z herbem hrabiego Józefa Wengerskiego, na krzyżu maltańskim, w tarczy serca herb joannitów.

Wielokrotne przebudowy budynku zagłuszyły renesansowe pochodzenie komandorii. Budowla oraz przyległe dobra znajdowały się w posiadaniu joannitów właściwie od momentu powstania aż do 1810 r., czyli do kasaty tego zakonu i sekularyzacji Prus – kasacji dóbr zakonnych. Niedługo po tych wydarzeniach, komisarz pruski sprzedał majątek i nowym właścicielem dawnej komandorii stał się kupiec żydowski Dawid Meier Löwenberg.

W czasie wojen napoleońskich, 23 maja 1813 r., w budynku dawnej komandorii kwaterował car Rosji Aleksander I. W tym okresie, w budynku przebywali także generałowie i oficerowie sztabowi wojsk napoleońskich. Od 1860 r. budynek zakonu służył jako Szpital św. Jadwigi w którym pracowały siostry Boromeuszki sprowadzone z Trzebnicy. Na początku XX w. budynek odrestaurowano i przekształcono w katolickie przedszkole istniejące aż do 1945 r. Po wojnie ten dawny dom zakonny wykorzystywany był przez parafię Wniebowzięcia NMP m.in. do prowadzenia lekcji religii. Obecnie mieści się tu Ośrodek Kolonijno-Szkoleniowy „Caritas” oraz jest to siedziba Urzędu Dziekańskiego Dekanatu Lwówek Śląski^[2]. Do wczesnych lat powojennych w budynku istniała kaplica^[4].

Do 2017 r. w komandorii mieściła się kawiarnia „Cafe Paris”^[5]. Obecne w części budynku funkcjonuje pierogarnia „U Joanny”^[6].

• 
  Herb kawalerów maltańskich
• 
  Portal i herb Wengerskiego

Zobacz też

• Klasztor Franciszkanów w Lwówku Śląskim
• Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Lwówku Śląskim
• Kaplica św. Krzyża w Lwówku Śląskim

Przypisy