Dekiel

Ten artykuł dotyczy nakrycia głowy. Zobacz też: kołpak w motoryzacji (nazywany również niekiedy deklem).
Dekiel korporacji Magna-Polonia

Dekiel (z niem. decken – „przykrywać”, w tym wypadku głowę) – rodzaj czapki z daszkiem, noszony w środowisku korporacji akademickich[1].

Powstał w pierwszej połowie XIX wieku na uniwersytetach północnoniemieckich, prędko rozprzestrzeniając się na wschód (Ryga, Dorpat), gdzie niemieckie wpływy kulturowe były wciąż silne[2]. Na denku dekla zazwyczaj pojawia się gwiazda bałtycka, ornament będący symbolem danej korporacji. Na otoku dekla są umieszczone barwy korporacji. Obecnie wśród studentów zwyczaj noszenia czapek studenckich zanikł niemal całkowicie, a samo nakrycie głowy stało się bardzo oryginalne. Jednakże zwyczaj noszenia dekla po dzień dzisiejszy nadal jest żywo kultywowany przez członków korporacji akademickich[potrzebny przypis].

Historia

Dekiel wpisuje się w długą historię studenckich nakryć głowy, noszonych w różnych formach na uniwersytetach europejskich co najmniej od XII wieku. Wywodzi się od jednego z typów niemieckich nakryć studenckich, Tellermütze, które formy obecnego dekla nabrało na uniwersytetach północnoniemieckich, m.in. w Gryfii[3], oraz uczelniach zakładanych przez Niemców w guberniach bałtyckich, w Tartu i Rydze. Wraz z odzyskaniem przez Polskę niepodległości i przeniesieniem się z zagranicznych ośrodków (Dorpat, Ryga) polskich korporacji akademickich do kraju, rozpowszechniło się wśród nowo powstających korporacji akademickich w różnych ośrodkach uniwersyteckich w Polsce.

  • Dorpat, 1820, pojedynek między członkami niemieckich korporacji akademickich, dekiel we wczesnej formie
    Dorpat, 1820, pojedynek między członkami niemieckich korporacji akademickich, dekiel we wczesnej formie
  • Dekiel polskiej Korporacji Akademickiej Sarmatia z lat 30
    Dekiel polskiej Korporacji Akademickiej Sarmatia z lat 30
  • Warszawa, 2004, przygotowanie do menzury. Korporanci w deklach
    Warszawa, 2004, przygotowanie do menzury. Korporanci w deklach

Zobacz też

  • czapka studencka
  • korporacja akademicka

Przypisy

  1. Insygnia korporacyjne, wprowadzenie. Korporacja akademicka „Arkonia”, 2008-10-08. [dostęp 2011-10-08]. (pol.).
  2. Michał Laszczkowski, Arkadiusz Janicki: Polskie korporacje bałtyckie przed 1918 rokiem. Warszawa: Towarzystwo Tradycji Akademickiej, 2011, s. 11–37. ISBN 978-83-927641-6-8.
  3. Ryski burschenstaat. W: Michał Laszczkowski, Arkadiusz Janicki: Polskie korporacje bałtyckie przed 1918 rokiem. Warszawa: Towarzystwo Tradycji Akademickiej, 2011, s. 90–98. ISBN 978-83-927641-6-8.