Deutscher Werkbund

pocztówka wydana na stulecie istnienia Werkbundu

Werkbund (niem. Deutscher Werkbund, Der Deutsche Werkbund = Niemiecki Związek Twórczy) – organizacja skupiająca architektów, artystów i inżynierów związanych z budownictwem, założona w 1907 w odpowiedzi na pomysł Hermanna Muthesiusa. Działalność Werkbundu miała znaczący wpływ na rozwój idei architektury modernistycznej w Niemczech i krajach ościennych.

Osiedla Werkbundu

Mianem osiedli Werkbundu określa się sześć osiedli, zlokalizowanych w sześciu różnych miastach, powstałych pod auspicjami Werkbundu[1]. Osiedla Werkbundu były budowane pod wystawy mieszkaniowe; miały ukazywać sposób rozwiązania problemów mieszkaniowych po I wojnie światowej, a także zaprezentować nowe rozwiązania funkcjonalne, formalne i technologiczne w budownictwie masowym[1]. Przedmiotem wystaw było także ukazanie problemu wyposażenia mieszkania[1]. Istotny był również cel edukacyjny, gdyż wystawy

miały przekonać do nowych sposobów mieszkania i nauczyć przyszłych użytkowników, jak powinni żyć w nowoczesnych domach. Osoby, dla których te nowe propozycje (...) były przeznaczone, nie potrafiły z nich korzystać[1].

W 2020 r. osiedla Werkbundu otrzymały Znak Dziedzictwa Europejskiego, przyznany przez Komisję Europejską[2].

Lista osiedli Werkbundu
Nazwa Państwo Miasto Rok ukończenia budowy Źródło
Wzorcowe osiedle Weißenhof Niemcy

(wówczas: Republika Weimarska)

Stuttgard 1927 [3]
Wzorcowe osiedle Nowy Dom Czechy Czechy

(wówczas: Pierwsza Republika Czechosłowacka)

Brno 1928 [4]
Wzorcowe osiedle

we Wrocławiu (WuWa)

Polska Polska

(wówczas: Republika Weimarska)

Wrocław 1929 [5]
Wzorcowe osiedle Neubühl Szwajcaria Szwajcaria Zurych 1931 [6]
Wzorcowe osiedle w Wiedniu Austria Austria Wiedeń 1932 [7]
Wzorcowe osiedle Baba Czechy Czechy

(wówczas: Pierwsza Republika Czechosłowacka)

Praga 1932 [8]

Przewodniczący Werkbundu

  • 1907–1909 Theodor Fischer
  • 1909–1919 Peter Bruckmann
  • 1919–1921 Hans Poelzig
  • 1921–1926 Richard Riemerschmid
  • 1926–1932 Peter Bruckmann (od 1932 przewodniczący honorowy)
  • 1932–1933 Ernst Jaeckh
  • 1933 Carl Christoph Lörcher
  • 1935–1938 Hermann Gretsch
  • 1950–1963 Hans Schwippert
  • 1963–1964 Otto Haupt(inne języki)
  • 1964–1969 Adolf Arndt
  • 1969–1973 Hans Paul Bahrdt
  • 1973–1976 Julius Posener
  • 1976–1983 Lucius Burckhardt
  • 1983–1985 Anna Teut
  • 1985–1996 Hermann Glaser
  • 1996–1999 Peter Zlonicky
  • od 1999 Hans Rudolf Güdemann

Ważniejsze wydarzenia z dziejów Werkbundu

  • 1907 – założenie Deutsche Werkbundu w Monachium
  • 1914 – Wystawa Form Przemysłowych w Kolonii
  • 1924 – Wystawa Form Przemysłowych w Berlinie
  • 1926 – założenie czasopisma Werkbundu Die Form (istniało do 1934)
  • 1927 – wystawa mieszkaniowa w Weißenhof w Stuttgarcie
  • 1929 – wystawa mieszkaniowa we Wrocławiu
  • 1932 – wystawa mieszkaniowa w Wiedniu
  • 1934 – rozwiązanie przez rząd nazistowski
  • 1949 – ponowne założenie jako federacji ośmiu związków regionalnych
  • 1952 – założenie czasopisma Werkbundu Werk und Zeit
  • 1972 – założenie Archiwum Werkbundu – muzeum kultury dnia codziennego XX wieku w gmachu dawnej Akademii wzniesionym w Berlinie przez Martina Gropiusa

Przypisy

  1. ↑ a b c d JadwigaJ. Urbanik JadwigaJ. (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 20–21 .
  2. ↑ Osiedla Werkbundu ze Znakiem Dziedzictwa Europejskiego [online], architektura.muratorplus.pl [dostęp 2020-12-14]  (pol.).
  3. ↑ JadwigaJ. Urbanik JadwigaJ. (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 32–41 .
  4. ↑ JadwigaJ. Urbanik JadwigaJ. (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 84–89 .
  5. ↑ JadwigaJ. Urbanik JadwigaJ. (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 110–117 .
  6. ↑ JadwigaJ. Urbanik JadwigaJ. (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 148–155 .
  7. ↑ JadwigaJ. Urbanik JadwigaJ. (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 180–195 .
  8. ↑ JadwigaJ. Urbanik JadwigaJ. (red.), Droga ku nowoczesności. Osiedla Werkbundu 1927-1932, Wrocław: Muzeum Architektury we Wrocławiu, 2016, s. 222–233 .

Linki zewnętrzne

Zobacz multimedia związane z tematem: Deutscher Werkbund
  • Deutscher Werkbund: Strona oficjalna. [dostęp 2008-11-28]. (niem.).
Kontrola autorytatywna (grupa artystyczna):
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/Deutscher-Werkbund
  • Universalis: deutscher-werkbund
  • NE.se: deutscher-werkbund, werkbund
  • SNL: Deutscher_Werkbund
  • Catalana: 0022260
  • DSDE: Deutscher_Werkbund