Dewa

Ten artykuł od 2024-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary) Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Ten artykuł dotyczy klasy istot w religiach dharmicznych. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Dewa (dewanagari देव, trl. deva – „świetlisty”, „jaśniejący”, „oświecony”, ang. Deva, synonimy w innych językach: tybetański lha, chiński tiān (天), koreański chǒn, japoński ten, wiet. thiên) – nieposiadająca ciała fizycznego istota nadprzyrodzona, bóg lub półbóg, występujący w religiach dharmicznych i mitach kultur azjatyckich. Żeńskim odpowiednikiem dewy jest dewi.

Hinduizm

• W tradycji wedyjskiej dewa to mieszkaniec niebios (loka), bóstwo o dobrym, łaskawym charakterze, i dużej mądrości. Również istoty będące podmiotami wedyjskich ceremonii.
• Najbardziej znanymi dewami panteonu hinduistycznego jest trójca bogów: Brahma, Wisznu i Śiwa.

Przeciwnikami dewów (bogów), zwanych inaczej surami, są istoty zwane asurami (demony).

• Według Śrimadbhagawatam Brahma, stwórca wszechświata, stworzył osiem rodzajów wyższych rodzajów istot:

1. półbogów,
2. przodków (pitry),
3. asury,
4. gandharwów i apsary, czyli anioły,
5. jakszasów i rakszasów,
6. siddhów, ćaranów i widjadharów,
7. bhutów, pretów i piśaców,
8. istoty nadludzkie, śpiewaków niebiańskich.

Zaratusztrianizm

 Osobny artykuł: Dewa (zaratusztrianizm).

W zaratusztrianizmie dewy to złe duchy na usługach Angra Mainju (Arymana). Do tej kategorii zaliczane są automatycznie wszystkie obce bóstwa innych religii.

Buddyzm

 Osobny artykuł: Dewa (buddyzm).

Określenia używane w buddyjskich tekstach nawiązują do takich nadprzyrodzonych bytów jak devatā (bóstwa) i devaputra (pāli: devaputta) „synowie bogów”. Dewa w buddyzmie to jeden z wielu typów nieludzkich bytów bardziej potężnych, długowiecznych i żyjących w większym zadowoleniu niż przeciętny człowiek.

Przypisy