Dom Cochlera w Tarnowskich Górach

Dom Cochlera

nr rej. A/719/2020 z 19 października 2020[1]
Dom Cochlera w Tarnowskich Górach (zdj. 2007)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Tarnowskie Góry (Śródmieście-Centrum)
Adres	Rynek 5
Styl architektoniczny	klasycyzm
Kondygnacje	2
Ważniejsze przebudowy	XIX-XX wiek
Pierwszy właściciel	nieznany
Kolejni właściciele	Johann Friedrich David Cochler Friedrich Rudolph Cochler Karl Cochler Ludwig Buhl Emil Woltersdorf Max Löwe Theodor Behnsch Tadeusz Bogdany Erwin Raschka[2]
Położenie na mapie Tarnowskich Gór Dom Cochlera
Położenie na mapie Polski Dom Cochlera
Położenie na mapie województwa śląskiego Dom Cochlera
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego Dom Cochlera
50°26′39,07″N 18°51′21,48″E/50,444186 18,855967
Multimedia w Wikimedia Commons

Dom Cochlera – XVII-wieczny zabytkowy^[1] [3]  budynek w Tarnowskich Górach, do 2020 roku siedziba najstarszej w mieście apteki „Pod Aniołem”. Znajduje się w centrum miasta na rogu Rynku i ulicy Górniczej.

Historia

Budynek został najprawdopodobniej wybudowany pod koniec XVII wieku^[2] . W 1782 roku pochodzący z Wrocławia aptekarz i późniejszy burmistrz, Johann Friedrich David Cochler, założył w nim pierwszą w mieście prywatną aptekę „Pod Białym Aniołem” (niem. Zum weissen Engel)^[4]. Przedtem istniała w ratuszu apteka utrzymywana przez miasto, jednak przynosiła straty, więc ją zlikwidowano^[4][2] .

W jednym z pokoi, wynajętym przez nadsztygara Rudolfa von Carnalla, powstała w 1839 Górnośląska Szkoła Górnicza. Jednak ze względu na wzrost liczby uczniów (z 14 do ponad 45) w 1855 przeniesiona została do budynku przy ulicy Gliwickiej^[5] [2] . Tym niemniej w 1844 roku Dom Carnalla jako pierwsza siedziba reaktywowanej szkoły górniczej został uwieczniony na jednej z filiżanek tzw. Serwisu Carnalla^[6].

Istniejąca ponad 230 lat apteka mieszcząca się w Domu Cochlera zamknięta została w marcu 2020 roku, a w jej miejscu otwarto sklep sieci Żabka^[7][8].

Decyzją z 19 października 2020 budynek wpisano do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego (nr rej. A/719/2020)^[1] .

Architektura

Budynek Cochlera posiada siedmioosiową elewację frontową z figurą Anioła nad wejściem. Na przełomie XIX i XX wieku od strony ulicy Górniczej dobudowano przybudówkę zwieńczoną attyką i ozdobnym szczytem z motywami roślinnymi oraz inicjałem ML pochodzącym od imienia i nazwiska jednego z kolejnych właścicieli budynku – Maxa Löwego. Zachowały się sklepienia krzyżowe i charakterystyczne lukarny oeil-de-boeuf. Obecna elewacja została wykonana w 1994 roku^[5] [2] .

Przypisy

Bibliografia

• Sebastian Dziechciarczyk. Tarnogórski Rynek – Dom Cochlera. „Montes Tarnovicensis”. nr 2, 2000-06-21. Oficyna Monos. ISSN 1640-0216. [dostęp 2021-03-10]. [zarchiwizowane z adresu]. (pol.). 
• Gminna Ewidencja Zabytków. BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach, 2019-10-04. [dostęp 2021-03-10]. (pol.).
• Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim (stan na 31 grudnia 2020 r.). Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2021-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu]. (pol.).
• Sebastian Rosenbaum: Miasto z porcelany. Widoki Tarnowskich Gór na serwisie Carnalla. Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2018. ISBN 978-83-948771-3-2. OCLC 1066086892.
• Marek Wojcik: Apteka pod Białym Aniołem i jej właściciele do roku 1945. [w:] malewielkiemiasto.pl [on-line]. 2010-07-27. [dostęp 2021-03-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-04-02)]. (pol.).