Dome C

Dome C
Dome Charlie
Circe Dome
{{{alt grafiki}}}
Stacja Concordia wśród jednostajnego krajobrazu Dome C
Terytorium

 Antarktyda

Wysokość

3233

Rodzaj obiektu

kopuła lodowa

Położenie na mapie Antarktyki
Mapa konturowa Antarktyki, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dome C”
Ziemia75°S 125°E/-75,000000 125,000000
Multimedia w Wikimedia Commons
Jeziora i rzeki pod lądolodem Antarktydy; widoczne zagęszczenie jezior pod Dome C (u dołu po prawej)

Dome Charlie także Dome C także Dome Circe[1] – kopuła lodowa w lądolodzie antarktydzkim, na Antarktydzie Wschodniej, na Ziemi Wilkesa.

Nazwa

Nazwa „Dome Charlie” została nadana przez żołnierzy United States Navy zapewniających wsparcie logistyczne dla badaczy – w alfabecie fonetycznym ICAO słowo „Charlie” odpowiada literze C[1]. Uznano pierwszeństwo tej nazwy przed nazwami „Dome C” i „Dome Circe”, zaproponowaną przez członków wyprawy Scott Polar Research Institute, a pochodzącą z mitologii greckiej[1].

Geografia

Kopuła lodowa Dome C leży na płaskowyżu na Ziemi Wilkesa w Antarktydzie Wschodniej[1]. Wznosi się na wysokość 3233 m n.p.m.[2]

Jest to pustynia lodowa i jeden z najzimniejszych obszarów na Ziemi[2]. Średnia temperatura roczna to ok. -54°C a według szacunków temperatury roczne mogą spadać do -79°C[2]. Opady i wilgotność powietrza są niewielkie, a wiatry tu wiejące słabe[2].

Pod kopułą odkryto bardzo duże skupisko jezior podlodowcowych[3]. Duże zagęszczenie jezior na tym obszarze świadczyć może o tym, że zbiorniki są ze sobą połączone[4].

Na obszarze Dome C znajduje się francusko-włoska stacja badawcza Concordia[5]. W latach 70. XX wieku prowadzono na niej pierwsze wiercenia w celu wydobycia rdzeni lodowych[1]. Prace wznowiono w latach 90.; w grudniu 2004, podczas realizacji programu European Project for Ice Coring in Antarctica (EPICA), wydobyto rdzeń lodowy długości 3270 m[6], który dostarczył informacji o klimacie na przestrzeni 740 tys. lat[7].

Zobacz też

  • Dome A
  • Dome F

Przypisy

Bibliografia

  • Dome Charlie (United States Gazetteer). W: Scientific Committee on Antarctic Research (SCAR): SCAR Composite Gazetteer of Antarctica. (ang.).
  • EPICA community members. Eight glacial cycles from an Antarctic ice core. „Nature”, s. 623–628, 2004. DOI: 10.1038/nature02599. [dostęp 2022-12-30]. (ang.). 
  • European Project for Ice Coring in Antarctica (EPICA). European Science Foundation, 2010-08-24. [dostęp 2022-12-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-24)].
  • Hund, Andrew J.: Antarctica and the Arctic Circle: A Geographic Encyclopedia of the Earth’s Polar Regions. ABC-CLIO, 2014. ISBN 978-1-61069-393-6. [dostęp 2022-12-30]. (ang.).
  • Riffenburgh, Beau: Encyclopedia of the Antarctic. Taylor & Francis, 2007. ISBN 978-0-415-97024-2. [dostęp 2022-12-30]. (ang.).
  • Siegert, Martin J., Kennicutt II,Mahlon C., Bindschadler, Robert A.: Antarctic Subglacial Aquatic Environments. John Wiley & Sons, odpowiedzialność: Amerykańska Unia Geofizyczna, kwiecień 2013, s. 246, seria: Geophysical Monograph Series (t. 192). ISBN 1-118-67231-3. [dostęp 2022-12-30].
  • Vincent, Warwick F., Laybourn-Parry, Johanna: Polar Lakes and Rivers: Limnology of Arctic and Antarctic Aquatic Ecosystems. OUP, 2008. ISBN 978-0-19-155018-8. [dostęp 2022-12-30]. (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Dome C FAQ (ang.)