Drużynowe mistrzostwa Polski na żużlu
 2024 | |
| Państwo | Polska |
|---|---|
| Oficjalny skrót | DMP |
| Dyscyplina | |
| Data założenia | 1948 |
| Założyciel | |
| Partner TV | Canal+ Sport (Ekstraliga) |
| Rozgrywki | |
| Liczba drużyn | 20 (Polska) |
| Zwycięzcy | |
| Pierwszy zwycięzca | PKM Warszawa (1948) |
| Obecny zwycięzca | Speedway Lublin (2023) |
| Najwięcej zwycięstw | Unia Leszno (19 zwycięstw, 18 tytułów DMP) |
| Strona internetowa | |
Reprezentowane obecnie (2024)
Reprezentowane w przeszłości
Reprezentowane obecnie (2024) Reprezentowane w przeszłościDrużynowe mistrzostwa Polski na żużlu – polskie rozgrywki ligowe w sporcie żużlowym, rozgrywane na torach klasycznych, pod patronatem Głównej Komisji Sportu Żużlowego (części Polskiego Związku Motorowego). Pierwsze zawody ligowe odbyły się w 1948 roku. Od tamtego czasu system rozgrywek ulegał wielokrotnym zmianom.
Obecnie najwyższa klasa rozgrywkowa – Ekstraliga (do 1999 roku – I liga) – przekształcona została z ligi klubów-stowarzyszeń w profesjonalną ligę opartą na sportowych spółkach akcyjnych. Pierwotnie zarządzana przez Polski Związek Motorowy (w latach 1948–2006). Obecnie ligą zarządza powołana w czerwcu 2006 spółka Ekstraliga Żużlowa. Od sezonu 2017 rozgrywki I ligi żużlowej noszą również nazwę 1. Liga Żużlowa, natomiast II ligi – 2. Liga Żużlowa. Obie najniższe klasy rozgrywkowe są zarządzane przez Polski Związek Motorowy.
Zasady
Rozgrywki podzielone są na trzy ligi. Najwyższą ligą jest Ekstraliga, niższe ligi to I liga i II liga. Mecze w pierwszej części sezonu, nazywanej fazą zasadniczą, rozgrywa się systemem „każdy z każdym”, raz na własnym torze, drugi raz na wyjeździe. Kolejną jest faza finałowa, po której ustala się ostateczną kolejność drużyn. Za zwycięstwo drużynie przyznaje się 2 punkty w tabeli, za remis – 1. Ponadto od 2005 roku przyznaje się dodatkowy punkt za lepszy bilans punktów w dwumeczu.
Ostatnie zespoły w końcowej tabeli Ekstraligi i I Ligi zostają zdegradowane do niższych lig, a przedostatnie biorą udział w meczach barażowych z drugimi zespołami odpowiednio I i II ligi. Pierwsze zespoły I i II ligi awansują do wyższych lig. Z kolei pierwszy zespół Ekstraligi uzyskuje tytuł Drużynowego Mistrza Polski.
Mecz ligowy składa się z 15 wyścigów, zwanych biegami. W każdym biegu uczestniczy czterech zawodników, po dwóch z jednej drużyny. Zawodnicy gospodarzy przez cały mecz startują w kaskach czerwonych i niebieskich, a zawodnicy gości w białych i żółtych. Wykonują oni cztery okrążenia ze wspólnego startu. Zwycięzca otrzymuje 3 punkty, drugi zawodnik 2, trzeci 1 pkt, a zawodnik, który biegu nie ukończy lub dotrze na metę ostatni, pozostaje bez punktu. Punkty wszystkich zawodników danej drużyny trafiają na wspólne konto. Składy pierwszych trzynastu biegów są ustalane na podstawie specjalnej tabeli biegowej. Czternasty i piętnasty bieg są nominowane – obsady tych wyścigów ustalają i przekazują po zakończeniu trzynastego biegu sędziemu zawodów uprawnione do tego osoby: trenerzy lub kierownicy drużyn. Ponadto gdy zespół przegrywa co najmniej sześcioma punktami może skorzystać z rezerwy taktycznej, to znaczy może zmienić zawodnika w którymś biegu. W latach 2007–2009 (w Ekstralidze do 2008 roku) zespół przegrywający przynajmniej dziesięcioma punktami mógł raz w meczu skorzystać ze złotej rezerwy taktycznej, tzw. jokera (którego punkty były liczone podwójnie), jednak już w następnym sezonie wycofano się z pomysłu wprowadzania złotej rezerwy.
Od sezonu 2006 w drużynach ligowych (oraz na inne zawody, m.in. MPPK, MDMP) występować mogą zawodnicy obcokrajowi bez dotychczasowych ograniczeń, na identycznych zasadach jak zawodnicy krajowi. Zakaz zatrudniania zawodników z cyklu Grand Prix w niższych ligach zniesiono od 2007. Wcześniej obcokrajowcy startować mogli tylko w meczach ligowych, jeden lub dwóch w drużynie (w zależności od szczegółowych zasad w danym roku). Nie mogli pełnić roli zawodnika młodzieżowego, a liczba zakontraktowanych obcokrajowców była ściśle ograniczona. Od sezonu 2011 w Ekstralidze, a w niższych ligach od 2012 zawodnicy zagraniczni nie mogą jeździć na pozycjach juniorskich.
W składzie drużyny znajduje się siedmiu zawodników oraz jeden rezerwowy (rolę tę może pełnić jedynie zawodnik do 23 lat). W składzie każdej drużyny musi znajdować się minimum czterech żużlowców narodowości polskiej, w tym dwóch zawodników młodzieżowych tj. zawodników do lat 21 (Od sezonu 2022 W 2. lidze jednym z młodzieżowców może być zawodnik zagraniczny[1]). Ponadto w sezonie 2021 wprowadzono przepis o obowiązku posiadania na pozycjach seniorskich minimum jednego zawodnika do lat 24[2]. Po roku wycofano tę zasadę dla klubów 2. Ligi.
Zespoły
Na przestrzeni lat liczba zespołów i miasta ich pochodzenia zmieniały się nieznacznie. Najwięcej zespołów występowało w lidze w jej początkach, gdy nie było jeszcze konieczne np. posiadanie bandy na torze oraz dozwolone były starty na zwykłych motocyklach drogowych (a początkowo, z przyczyn finansowych, specjalnych motocykli w ogóle w Polsce nie było).
W sezonie 2022 w trzech ligach startują 23 zespoły: 8 w Ekstralidze, 8 w I lidze oraz 7 w II lidze. W niższych klasach rozgrywkowych na specjalnych zasadach startują dwa zespoły zagraniczne: w I lidze niemiecki Trans MF Landshut Devils[3], w II lidze zaś łotewski Lokomotīve Dyneburg[4].
Od 2005 roku kluby występujące w Ekstralidze spełniać muszą warunki licencyjne dotyczące infrastruktury oraz płynności finansowej, które weryfikuje Komisja Licencyjna PZM. Stadiony muszą posiadać co najmniej 2000 miejsc siedzących, zadaszoną trybunę honorową, sztuczne oświetlenie oraz bandę powietrzną wokół toru, zwiększającą bezpieczeństwo zawodników. Ponadto kluby muszą wykazywać brak zadłużeń wobec PZM, zawodników, ZUS-u i urzędu skarbowego oraz prowadzić coroczny audyt wewnętrzny. Niespełnienie warunków przez klub ekstraligowy grozi degradacją, co dotychczas nastąpiło raz – w 2006 roku Wybrzeżu Gdańsk odmówiono przyznania licencji i zdegradowano do I ligi.
Medaliści
| Sezon | K | T | Złoto | Srebro | Brąz | Źr. | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| I liga | |||||||||||||
| 1948 | 1 | PKM Warszawa | LKM Leszno | Olimpia Grudziądz | |||||||||
| 1949 | 1 | LKM-Unia Leszno | KM-Stal Ostrów Wielkopolski | Skra-Związkowiec Warszawa | [5] | ||||||||
| 1950 | 2 | Unia Leszno | Budowlani Rybnik | Stal Ostrów Wielkopolski | |||||||||
| Liga | |||||||||||||
| 1951 | 3 | Unia Leszno | Gwardia Bydgoszcz | Górnik Rybnik | |||||||||
| 1952 | 4 | Unia Leszno | CWKS Wrocław | Spójnia Wrocław | |||||||||
| 1953 | 5 | Unia Leszno | Gwardia Bydgoszcz | Spójnia Wrocław | |||||||||
| 1954 | 6 | Unia Leszno | Spójnia Wrocław | KKS Kolejarz Rawicz | |||||||||
| I liga | |||||||||||||
| 1955 | 1 | Gwardia Bydgoszcz | KKS Kolejarz Rawicz | Sparta Wrocław | |||||||||
| 1956 | 1 | Górnik Rybnik | Ślęza Wrocław | Gwardia Bydgoszcz | |||||||||
| 1957 | 2 | Górnik Rybnik | Sparta Wrocław | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| 1958 | 3 | Górnik Rybnik | Sparta Wrocław | Unia Leszno | |||||||||
| 1959 | 1 | Włókniarz Częstochowa | Górnik Rybnik | Legia Warszawa | |||||||||
| 1960 | 1 | ZKS Stal Rzeszów | Legia Gdańsk | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| 1961 | 2 | ZKS Stal Rzeszów | Górnik Rybnik | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| 1962 | 4 | Górnik Rybnik | ZKS Stal Rzeszów | Unia Leszno | |||||||||
| 1963 | 5 | Górnik Rybnik | ZKS Stal Rzeszów | Sparta Wrocław | |||||||||
| 1964 | 6 | Górnik Rybnik | Stal Gorzów Wielkopolski | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| 1965 | 7 | KS ROW Rybnik | Stal Gorzów Wielkopolski | GKS Wybrzeże Gdańsk | |||||||||
| 1966 | 8 | KS ROW Rybnik | Stal Gorzów Wielkopolski | ZKS Stal Rzeszów | |||||||||
| 1967 | 9 | KS ROW Rybnik | GKS Wybrzeże Gdańsk | Sparta Wrocław | |||||||||
| 1968 | 10 | KS ROW Rybnik | Stal Gorzów Wielkopolski | Sparta Wrocław | |||||||||
| 1969 | 1 | Stal Gorzów Wielkopolski | KS Śląsk Świętochłowice | KS ROW Rybnik | |||||||||
| 1970 | 11 | KS ROW Rybnik | KS Śląsk Świętochłowice | KS Kolejarz Opole | |||||||||
| 1971 | 2 | Polonia Bydgoszcz | Stal Gorzów Wielkopolski | KS ROW Rybnik | |||||||||
| 1972 | 12 | KS ROW Rybnik | Polonia Bydgoszcz | KS Śląsk Świętochłowice | |||||||||
| 1973 | 2 | Stal Gorzów Wielkopolski | KS Śląsk Świętochłowice | Falubaz Zielona Góra | |||||||||
| 1974 | 2 | Włókniarz Częstochowa | Stal Gorzów Wielkopolski | KS ROW Rybnik | |||||||||
| 1975 | 3 | Stal Gorzów Wielkopolski | Włókniarz Częstochowa | Unia Leszno | |||||||||
| 1976 | 4 | Stal Gorzów Wielkopolski | Włókniarz Częstochowa | Unia Leszno | |||||||||
| 1977 | 5 | Stal Gorzów Wielkopolski | Unia Leszno | Włókniarz Częstochowa | |||||||||
| 1978 | 6 | Stal Gorzów Wielkopolski | GKS Wybrzeże Gdańsk | Włókniarz Częstochowa | |||||||||
| 1979 | 7 | Unia Leszno | Stal Gorzów Wielkopolski | Falubaz Zielona Góra | |||||||||
| 1980 | 8 | Unia Leszno | KS ROW Rybnik | SKS Start Gniezno | |||||||||
| 1981 | 1 | Falubaz Zielona Góra | Stal Gorzów Wielkopolski | Unia Leszno | |||||||||
| 1982 | 2 | Falubaz Zielona Góra | Unia Leszno | Stal Gorzów Wielkopolski | |||||||||
| 1983 | 7 | Stal Gorzów Wielkopolski | Unia Leszno | Apator Toruń | |||||||||
| 1984 | Stal Gorzów Wielkopolski | Falubaz Zielona Góra | [6] | ||||||||||
| 1985 | 3 | Falubaz Zielona Góra | GKS Wybrzeże Gdańsk | Unia Leszno | |||||||||
| 1986 | 1 | Apator Toruń | Polonia Bydgoszcz | Unia Leszno | |||||||||
| 1987 | 9 | Unia Leszno | Polonia Bydgoszcz | Stal Gorzów Wielkopolski | |||||||||
| 1988 | 10 | Unia Leszno | KS ROW Rybnik | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| 1989 | 11 | Unia Leszno | Falubaz Zielona Góra | KS ROW Rybnik | |||||||||
| 1990 | 2 | Apator Toruń | KS ROW Rybnik | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| 1991 | 4 | Morawski Zielona Góra | RKS Motor Lublin | Apator Toruń | |||||||||
| 1992 | 3 | Polonia Bydgoszcz | Stal Gorzów Wielkopolski | Apator Toruń | |||||||||
| 1993 | 1 | WTS Wrocław | Polonia Bydgoszcz | Apator Toruń | |||||||||
| 1994 | 2 | WTS Wrocław | Unia Tarnów | Apator Toruń | |||||||||
| 1995 | 3 | WTS Wrocław | Apator Toruń | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| 1996 | 3 | Włókniarz Częstochowa | Apator Toruń | TS Polonia Piła | |||||||||
| 1997 | 4 | Polonia Bydgoszcz | Pergo Gorzów Wielkopolski | TS Polonia Piła | |||||||||
| 1998 | 5 | Polonia Bydgoszcz | TS Polonia Piła | ZKS Stal Rzeszów | |||||||||
| 1999 | 1 | TS Polonia Piła | WTS Wrocław | GKS Wybrzeże Gdańsk | |||||||||
| Ekstraliga | |||||||||||||
| 2000 | 6 | Polonia Bydgoszcz | TS Polonia Piła | Pergo Gorzów Wielkopolski | |||||||||
| 2001 | 3 | Apator Toruń | WTS Wrocław | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| 2002 | 7 | Polonia Bydgoszcz | Unia Leszno | WTS Wrocław | |||||||||
| 2003 | 4 | Włókniarz Częstochowa | Apator Toruń | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| 2004 | 1 | Unia Tarnów | WTS Wrocław | Włókniarz Częstochowa | |||||||||
| 2005 | 2 | Unia Tarnów | Polonia Bydgoszcz | Włókniarz Częstochowa | |||||||||
| 2006 | 4 | WTS Wrocław | Włókniarz Częstochowa | Polonia Bydgoszcz | |||||||||
| Speedway Ekstraliga | |||||||||||||
| 2007 | 12 | Unia Leszno | Unibax Toruń | WTS Wrocław | |||||||||
| 2008 | 4 | Unibax Toruń | Unia Leszno | ZKŻ Zielona Góra | |||||||||
| 2009 | 5 | ZKŻ Zielona Góra | Unibax Toruń | Włókniarz Częstochowa | |||||||||
| 2010 | 13 | Unia Leszno | ZKŻ Zielona Góra | Unibax Toruń | |||||||||
| 2011 | 6 | ZKŻ Zielona Góra | Unia Leszno | Stal Gorzów Wielkopolski | |||||||||
| 2012 | 3 | Unia Tarnów | Stal Gorzów Wielkopolski | Unibax Toruń | |||||||||
| 2013 | 7 | ZKŻ Zielona Góra | Unibax Toruń | Unia Tarnów | |||||||||
| 2014 | 8 | Stal Gorzów Wielkopolski | Unia Leszno | Unia Tarnów | |||||||||
| 2015 | 14 | Unia Leszno | WTS Wrocław | Unia Tarnów | |||||||||
| 2016 | 9 | Stal Gorzów Wielkopolski | KS Toruń | ZKŻ Zielona Góra | |||||||||
| 2017 | 15 | Unia Leszno | WTS Wrocław | Stal Gorzów Wielkopolski | |||||||||
| 2018 | 16 | Unia Leszno | Stal Gorzów Wielkopolski | WTS Wrocław | |||||||||
| 2019 | 17 | Unia Leszno | WTS Wrocław | Włókniarz Częstochowa | |||||||||
| 2020 | 18 | Unia Leszno | Stal Gorzów Wielkopolski | WTS Wrocław | |||||||||
| 2021 | 5 | WTS Wrocław | Speedway Lublin | Stal Gorzów Wielkopolski | |||||||||
| 2022 | 1 | Speedway Lublin | Stal Gorzów Wielkopolski | Włókniarz Częstochowa | |||||||||
| 2023 | 2 | Speedway Lublin | WTS Wrocław | KS Toruń | |||||||||
| 2024 | |||||||||||||
Klasyfikacja medalowa
Według klubów
10 i więcej mistrzostw Polski
1-9 mistrzostw| Lp. | Klub | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Leszno, UniaUnia Leszno[b] | 18 | 8 | 7 | 33 |
| 2. | Rybnik, KS ROWKS ROW Rybnik[c] | 12 | 6 | 5 | 23 |
| 3. | Gorzów Wielkopolski, StalStal Gorzów Wielkopolski[d] | 9 | 15 | 6 | 30 |
| 4. | Bydgoszcz, PoloniaPolonia Bydgoszcz[e][f] | 7 | 7 | 11 | 25 |
| 5. | Zielona Góra, ZKŻZKŻ Zielona Góra[g] | 7 | 2 | 5 | 14 |
| 6. | Wrocław, WTSWTS Wrocław[h] | 5 | 11 | 10 | 26 |
| 7. | Toruń, KSKS Toruń[i] | 4 | 7 | 8 | 19 |
| 8. | Częstochowa, WłókniarzWłókniarz Częstochowa[j] | 4 | 3 | 7 | 14 |
| 9. | Tarnów, UniaUnia Tarnów | 3 | 1 | 3 | 7 |
| 10. | Rzeszów, ZKS StalZKS Stal Rzeszów | 2 | 2 | 2 | 6 |
| 11. | Lublin, SpeedwaySpeedway Lublin | 2 | 1 | – | 3 |
| 12. | Piła, TS PoloniaTS Polonia Piła | 1 | 2 | 2 | 5 |
| 13. | Warszawa, PKMPKM Warszawa | 1 | – | – | 1 |
| 14. | Gdańsk, GKS WybrzeżeGKS Wybrzeże Gdańsk[k] | – | 4 | 2 | 6 |
| 15. | Świętochłowice, KS ŚląskKS Śląsk Świętochłowice | – | 3 | 1 | 4 |
| 16. | Ostrów Wielkopolski, StalStal Ostrów Wielkopolski[l] | – | 1 | 1 | 2 |
| Rawicz, KKS KolejarzKKS Kolejarz Rawicz | – | 1 | 1 | 2 | |
| 18. | Wrocław, CWKSCWKS Wrocław | – | 1 | – | 1 |
| Lublin, RKS MotorRKS Motor Lublin | – | 1 | – | 1 | |
| 20. | Grudziądz, OlimpiaOlimpia Grudziądz | – | – | 1 | 1 |
| Warszawa, Skra-ZwiązkowiecSkra-Związkowiec Warszawa | – | – | 1 | 1 | |
| Warszawa, LegiaLegia Warszawa | – | – | 1 | 1 | |
| Opole, KS KolejarzKS Kolejarz Opole | – | – | 1 | 1 | |
| Gniezno, SKS StartSKS Start Gniezno | – | – | 1 | 1 |
Według zawodników
Tabela obejmuje pierwszą 10. najbardziej utytułowanych zawodników.
Pogrubioną czcionką – zostali zaznaczeni zawodnicy, którzy kontynuują karierę żużlową.
| Lp. | Zawodnik | Państwo | Lata[m] | Złoto | Srebro | Brąz | Razem |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1. | Tkocz, StanisławStanisław Tkocz |  Polska | 1956–1971 | 11 | 2 | 2 | 15 |
| 2. | Maj, JoachimJoachim Maj | Polska | 1951–1969 | 10 | 2 | 2 | 14 |
| Peszke, KarolKarol Peszke | Polska | 1958–1972 | 10 | 2 | 2 | 14 | |
| 4. | Hampel, JarosławJarosław Hampel |  Polska | 1999–2023 | 9 | 5 | 1 | 15 |
| 5. | Wyglenda, AndrzejAndrzej Wyglenda | Polska | 1961–1974 | 9 | 1 | 3 | 13 |
| 6. | Woryna, AntoniAntoni Woryna | Polska | 1961–1972 | 9 | 1 | 2 | 12 |
| 7. | Protasiewicz, PiotrPiotr Protasiewicz | Polska | 1995–2016 | 8 | 3 | 4 | 15 |
| 8. | Kołodziej, JanuszJanusz Kołodziej | Polska | 2004–2020 | 8 | 1 | 3 | 12 |
| 9. | Jancarz, EdwardEdward Jancarz | Polska | 1965–1984 | 7 | 8 | 1 | 16 |
| 10. | Gollob, TomaszTomasz Gollob | Polska | 1988–2013 | 7 | 3 | 6 | 16 |
Najwyższa liga
Uczestniczące kluby
Reprezentowane obecnie (2024) Reprezentowane w przeszłości| Lp. | Nazwa drużyny | Sez. | 1M / MP | Lata występów |
|---|---|---|---|---|
| 1. | Unia Leszno[b] | 66 | 19 / 18 | 1948–1956, 1958–1964, 1970, 1973–1991, 1993–1994, 1997–2024 |
| 2. | Polonia Bydgoszcz[e][f] | 61 | 7 | 1951–2007, 2009–2010, 2012–2013 |
| 3. | WTS Wrocław[h] | 59 | 5 | 1951–1959, 1961–1972, 1974–1977, 1979–1980, 1992–1997, 1999–2024 |
| 4. | Stal Gorzów Wielkopolski[d] | 58 | 9 | 1962–2002, 2008–2024 |
| 5. | Włókniarz Częstochowa[j] | 51 | 4 | 1951–1954, 1957–1962, 1967–1969, 1972–1981, 1992, 1994–1997, 2000–2014, 2017–2024 |
| 6. | KS Toruń[n] | 48 | 4 | 1976–2019, 2021–2024 |
| 7. | ZKŻ Zielona Góra[o] | 45 | 7 | 1965–1966, 1972–1974, 1976, 1978–1994, 1997–1998, 2001, 2003–2005, 2007–2021, 2024 |
| 8. | KS ROW Rybnik[p] | 42 | 12 | 1949–1954, 1956–1982, 1984–1991, 1993 |
| 9. | GKS Wybrzeże Gdańsk[k] | 35 | – | 1960–1971, 1975–1989, 1992, 1994–1995, 1999–2000, 2002–2003, 2005 |
| 10. | Speedway Stal Rzeszów[q] | 34 | 2 | 1958, 1960–1969, 1967–1969, 1982–1990, 1992–1993, 1995–1999, 2006–2008, 2011–2013, 2015 |
| 11. | Unia Tarnów | 27 | 3 | 1960, 1967–1968, 1971, 1986–1989, 1991–1996, 2004–2008, 2010–2016, 2018 |
| 12. | KS Śląsk Świętochłowice[r] | 17 | – | 1953–1954, 1957–1958, 1963–1966, 1969–1974, 1978–1979, 1985 |
| 13. | KS Kolejarz Opole | 15 | – | 1970–1973, 1975–1978, 1981–1986, 1988 |
| 14. | SKS Start Gniezno | 12 | – | 1959–1960, 1980–1984, 1987, 1996–1999 |
| 15. | KKS Kolejarz Rawicz[s] | 11 | – | 1948–1957, 1959 |
| 16. | GKM Grudziądz SA | 10 | – | 2015–2024 |
| 17. | Budowlani Warszawa[t] | 9 | – | 1948–1956 |
| 17. | TS Polonia Piła | 9 | 1 | 1995–2003 |
| 19. | Tramwajarz Łódź[u] | 8 | – | 1948–1950, 1952–1954, 1956–1957 |
| 19. | RKS Motor Lublin | 8 | – | 1977, 1983, 1990–1995 |
| 21. | Legia Warszawa[v] | 6 | – | 1951, 1955–1959 |
| 21. | Speedway Lublin | 6 | 2 | 2019–2024 |
| 23. | Stal Ostrów Wielkopolski[w] | 5 | – | 1948–1952 |
| 24. | Ogniwo Warszawa[x] | 3 | 1 | 1948–1950 |
| 24. | Unia Grudziądz[y] | 3 | – | 1948–1950 |
| 24. | Ogniwo Bytom[z] | 3 | – | 1949–1951 |
| 24. | CWKS Wrocław | 3 | – | 1952–1954 |
| 24. | GKM Grudziądz | 3 | – | 1996, 1998–1999 |
| 24. | Wybrzeże Gdańsk SA | 3 | – | 2009, 2012, 2014 |
| 24. | ROW Rybnik SA | 3 | – | 2016–2017, 2020 |
| 31. | RKM Rybnik | 2 | – | 2004, 2006 |
| 32. | DKS Łódź | 1 | – | 1948 |
| 32. | GKM Gdańsk | 1 | – | 1948 |
| 32. | Wanda Nowa Huta | 1 | – | 1961 |
| 32. | KKS Ostrovia | 1 | – | 1989 |
| 32. | TŻ Iskra Ostrów Wielkopolski | 1 | – | 1998 |
| 32. | Start Gniezno SA | 1 | – | 2013 |
| 32. | TŻ Ostrovia | 1 | – | 2022 |
| 32. | Wilki Krosno | 1 | – | 2023 |
Najskuteczniejsi zawodnicy
| Najskuteczniejsi zawodnicy pod względem śr. biegowej | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Sezon | Śr. bieg. | Zawodnik | ||||
| 1948 | 2,917[aa] | Jan Wąsikowski (PKM Warszawa) | ||||
| 1949 | 3,000[ab] | Alfred Smoczyk (LKM-Unia Leszno) | ||||
| 1950 | 3,750[ac] | Józef Olejniczak (Unia Leszno) | ||||
| 1951 | 2,852 | Józef Olejniczak (Unia Leszno) | ||||
| 1952 | 2,619 | Józef Olejniczak (Unia Leszno) | ||||
| 1953 | 2,667 | Florian Kapała (KKS Kolejarz Rawicz) Janusz Suchecki (Budowlani Warszawa) | ||||
| 1954 | 2,837 | Florian Kapała (KKS Kolejarz Rawicz) | ||||
| 1955 | 2,704 | Florian Kapała (KKS Kolejarz Rawicz) | ||||
| 1956 | 2,618 | Włodzimierz Szwendrowski (Tramwajarz Łódź) | ||||
| 1957 | 2,723 | Joachim Maj (Górnik Rybnik) | ||||
| 1958 | 2,577 | Henryk Żyto (Unia Leszno) | ||||
| 1959 | 2,618 | Stanisław Tkocz (Górnik Rybnik) | ||||
| 1960 | 2,703 | Florian Kapała (ZKS Stal Rzeszów) | ||||
| 1961 | 2,790 | Florian Kapała (ZKS Stal Rzeszów) | ||||
| 1962 | 2,767 | Joachim Maj (Górnik Rybnik) | ||||
| 1963 | 2,792 | Henryk Żyto (Unia Leszno) | ||||
| 1964 | 2,600 | Andrzej Wyglenda (Górnik Rybnik) Florian Kapała (ZKS Stal Rzeszów) | ||||
| 1965 | 2,705 | Antoni Woryna (KS ROW Rybnik) | ||||
| 1966 | 2,788 | Andrzej Wyglenda (KS ROW Rybnik) | ||||
| 1967 | 2,700 | Andrzej Wyglenda (KS ROW Rybnik) | ||||
| 1968 | 2,429 | Antoni Woryna (KS ROW Rybnik) Jerzy Trzeszkowski (Sparta Wrocław) | ||||
| 1969 | 2,680 | Henryk Glücklich (Polonia Bydgoszcz) | ||||
| 1970 | 2,750 | Paweł Waloszek (KS Śląsk Świętochłowice) | ||||
| 1971 | 2,621 | Edward Jancarz (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 1972 | 2,620 | Paweł Waloszek (KS Śląsk Świętochłowice) | ||||
| 1973 | 2,614 | Zenon Plech (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 1974 | 2,667 | Zenon Plech (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 1975 | 2,635 | Edward Jancarz (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 1976 | 2,716 | Edward Jancarz (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 1977 | 2,960 | Marek Cieślak (Włókniarz Częstochowa) | ||||
| 1978 | 2,889 | Zenon Plech (GKS Wybrzeże Gdańsk) | ||||
| 1979 | 2,723 | Zenon Plech (GKS Wybrzeże Gdańsk) | ||||
| 1980 | 2,677 | Wojciech Żabiałowicz (Apator Toruń) | ||||
| 1981 | 2,792 | Zenon Plech (GKS Wybrzeże Gdańsk) | ||||
| 1982 | 2,697 | Roman Jankowski (Unia Leszno) | ||||
| 1983 | 2,663 | Jerzy Rembas (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 1984 | 2,735 | Zenon Plech (GKS Wybrzeże Gdańsk) | ||||
| 1985 | 2,710 | Andrzej Huszcza (Falubaz Zielona Góra) | ||||
| 1986 | 2,774 | Wojciech Żabiałowicz (Apator Toruń) | ||||
| 1987 | 2,759 | Roman Jankowski (Unia Leszno) | ||||
| 1988 | 2,735 | Zenon Kasprzak (Unia Leszno) | ||||
| 1989 | 2,714 | Andrzej Huszcza (Falubaz Zielona Góra) | ||||
| 1990 | 2,741 | Piotr Świst (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 1991 | 2,917 |  Hans Nielsen (RKS Motor Lublin) | ||||
| 1992 | 2,800 | Hans Nielsen (RKS Motor Lublin) | ||||
| 1993 | 2,886 |  Sam Ermolenko (Polonia Bydgoszcz) | ||||
| 1994 | 2,655 |  Per Jonsson (Apator Toruń) | ||||
| 1995 | 2,772 | Hans Nielsen (TS Polonia Piła) | ||||
| 1996 | 2,766 | Hans Nielsen (TS Polonia Piła) | ||||
| 1997 | 2,748 | Tomasz Gollob (Polonia Bydgoszcz) | ||||
| 1998 | 2,816 | Tomasz Gollob (Polonia Bydgoszcz) | ||||
| 1999 | 2,762 | Tomasz Gollob (Polonia Bydgoszcz) | ||||
| 2000 | 2,766 | Tomasz Gollob (Polonia Bydgoszcz) | ||||
| 2001 | 2,624 |  Ryan Sullivan (Włókniarz Częstochowa) | ||||
| 2002 | 2,688 | Ryan Sullivan (Włókniarz Częstochowa) | ||||
| 2003 | 2,534 | Tomasz Gollob (Polonia Bydgoszcz) | ||||
| 2004 | 2,734 | Andreas Jonsson (Polonia Bydgoszcz) | ||||
| 2005 | 2,440 | Tomasz Gollob (Unia Tarnów) | ||||
| 2006 | 2,660 | Jason Crump (WTS Wrocław) | ||||
| 2007 | 2,730 | Nicki Pedersen (Speedway Stal Rzeszów) | ||||
| 2008 | 2,853 | Nicki Pedersen (Włókniarz Częstochowa) | ||||
| 2009 | 2,494 | Jason Crump (WTS Wrocław) | ||||
| 2010 | 2,675 | Tomasz Gollob (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 2011 | 2,625 | Jarosław Hampel (Unia Leszno) | ||||
| 2012 | 2,605 | Nicki Pedersen (Wybrzeże Gdańsk SA) | ||||
| 2013 | 2,514 | Jarosław Hampel (ZKŻ Zielona Góra) | ||||
| 2014 | 2,320 | Greg Hancock (Unia Tarnów) | ||||
| 2015 | 2,415 |  Tai Woffinden (WTS Wrocław) | ||||
| 2016 | 2,477 | Bartosz Zmarzlik (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 2017 | 2,376 | Bartosz Zmarzlik (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 2018 | 2,574 | Bartosz Zmarzlik (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 2019 | 2,443 | Leon Madsen (Włókniarz Częstochowa) | ||||
| 2020 | 2,523 |  Emil Sajfutdinow (Unia Leszno) | ||||
| 2021 | 2,649 | Bartosz Zmarzlik (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 2022 | 2,679 | Bartosz Zmarzlik (Stal Gorzów Wielkopolski) | ||||
| 2023 | 2,526 | Bartosz Zmarzlik (Speedway Lublin) | ||||
Liczba drużyn
| Lata | Drużyny |
|---|---|
| 1948–1950 | 9 |
| 1951–1954 | 10 |
| 1955 | 6 |
| 1956–1975 | 8 |
| 1976–1989 | 10 |
| 1990–1991 | 8 |
| 1992–1999 | 10 |
| 2000–2011 | 8 |
| 2012–2013 | 10 |
| 2014– | 8 |
Uwagi
- ↑ Na podstawie decyzji GKSŻ z 10 października 1984 r. Unia Leszno została pozbawiona tytułu DMP w sezonie 1984.
- ↑ a b Także jako LKM Leszno oraz LKM-Unia Leszno.
- ↑ Także jako Budowlani Rybnik oraz Górnik Rybnik.
- ↑ a b Także jako Pergo Gorzów Wielkopolski.
- ↑ a b Także jako Gwardia Bydgoszcz.
- ↑ a b Uwzględniono starty sekcji klubu BKS „Polonia”, który został rozwiązany po sezonie 2003, oraz stowarzyszenia BTŻ „Polonia”, które za zgodą władz PZM zajęło miejsce dotychczasowego klubu w rozgrywkach, i wywodzącej się z niego spółki ŻKS „Polonia Bydgoszcz” SA.
- ↑ Także jako Falubaz Zielona Góra oraz Morawski Zielona Góra.
- ↑ a b Także jako Spójnia Wrocław, Sparta Wrocław oraz Ślęza Wrocław.
- ↑ Także jako Apator Toruń oraz Unibax Toruń.
- ↑ a b Uwzględniono starty stowarzyszenia CKM „Włókniarz” oraz dwóch wywodzących się z niego spółek – CKM „Włókniarz” SA, której władze PZM obebrały licencję po sezonie 2014, i „Włókniarz Częstochowa” SA, która powstała pośrednio po odebraniu licencji tej pierwszej.
- ↑ a b Także jako Legia Gdańsk.
- ↑ Także jako KM-Stal Ostrów Wielkopolski.
- ↑ Lata, w których dany zawodnik zdobywał medale.
- ↑ Także jako Stal Toruń, Apator Toruń oraz Unibax Toruń.
- ↑ Także jako Zgrzeblarki Zielona Góra, Falubaz Zielona Góra oraz Morawski Zielona Góra.
- ↑ Także jako RKM-Budowlani Rybnik, Budowlani Rybnik oraz Górnik Rybnik.
- ↑ Także jako ZKS Stal Rzeszów.
- ↑ Także jako Stal Świętochłowice.
- ↑ Także jako MK Rawicz oraz MK-Kolejarz Rawicz.
- ↑ Także jako OM TUR Okęcie Warszawa, Skra-Związkowiec Warszawa oraz Związkowiec Warszawa.
- ↑ Także jako Tramwajarz-Ogniwo Łódź oraz Ogniwo Łódź.
- ↑ Także jako CWKS Warszawa.
- ↑ Także jako KM Ostrów Wielkopolski oraz KM-Stal Ostrów Wielkopolski.
- ↑ Także jako PKM Warszawa oraz PKM-Ogniwo Warszawa.
- ↑ Także jako Olimpia Grudziądz oraz Olimpia-Unia Grudziądz.
- ↑ Także jako Polonia-Ogniwo Bytom.
- ↑ W rozgrywkach obowiązywała następująca punktacja biegów: 4 pkt. – za zwycięstwo w biegu, 3 pkt. – za drugie miejsce, 2 pkt. – za trzecie miejsce, 1 pkt. – za czwarte miejsce i 0 pkt. za nieukończenie biegu. W jednym biegu startowało 4 zawodników.
- ↑ W rozgrywkach obowiązywała następująca punktacja biegów: 3 pkt. – za zwycięstwo w biegu, 2 pkt. – za drugie miejsce, 1 pkt. – za trzecie miejsce i 0 pkt. za nieukończenie biegu. W jednym biegu startowało 3 zawodników.
- ↑ W rozgrywkach obowiązywała następująca punktacja biegów: 4 pkt. – za zwycięstwo w biegu, 3 pkt. – za drugie miejsce, 2 pkt. – za trzecie miejsce i 1 pkt. – za czwarte miejsce. W jednym biegu startowało 4 zawodników.
Przypisy
- ↑ DawidD. Gruntkowski DawidD., Gigantyczne zmiany w 2. lidze! Wraca zagraniczny junior! [online], Twój Portal Żużlowy, 1 listopada 2021 [dostęp 2022-06-08] (pol.).
- ↑ Wirtualna PolskaW.P. Media Wirtualna PolskaW.P., Żużel. Oficjalnie. Zawodnik do lat 24 na wszystkich szczeblach. Ogłoszono regulamin I i II Ligi [online], sportowefakty.wp.pl, 28 października 2020 [dostęp 2022-06-08] (pol.).
- ↑ Żużel. Transfery. Składy drużyn - eWinner 1. Liga 2022. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2022-03-19].
- ↑ Żużel. Transfery. Składy drużyn - 2. Liga Żużlowa 2022. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2022-03-19].
- ↑ Speedway w Polsce 1949. speedwayw.pl. [dostęp 2023-09-26]. (pol.).
- ↑ Speedway w Polsce 1984. speedwayw.pl. [dostęp 2023-09-26]. (pol.).
Bibliografia
- Krzysztof Błażejewski „Herosi w tekturowych kaskach”, Express Bydgoski 29 marca 2013 (historia powstania ligi żużlowej w Polsce)
Linki zewnętrzne
- Historia Speedwaya w Polsce. speedwayw.pl. [dostęp 2020-01-11]. (pol.).
- Historia Speedwaya w Polsce. zuzel.ugu.pl. [dostęp 2020-01-11]. (pol.).
- p
- d
- e
Drużynowe mistrzostwa Polski na żużlu
- p
- d
- e
| Drużynowe | |
|---|---|
| Par klubowych | |
| Indywidualne | |
| Turnieje o Kaski | |
| Memoriały | |
| Turnieje towarzyskie | |
| Grand Prix | |
| Niższe pojemności |
|
