Działalność pożytku publicznego

Działalność pożytku publicznego – rodzaj działalności prowadzonej na podstawie ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie[1]. Zgodnie z art. 3 ust. 1 tej ustawy jest to działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w art. 4 tej ustawy[2].

Nie jest to działalność gospodarcza w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców[3]. Odpłatna działalność pożytku publicznego może być podejmowana tylko w sytuacji, gdy przychód służy wyłącznie prowadzeniu tej działalności.

Podmioty uprawnione do prowadzenia działalności pożytku publicznego

Podmiotami uprawnionymi do prowadzenia działalności pożytku publicznego są organizacje pożytku publicznego oraz:

  • organizacje pozarządowe;
  • osoby prawne i jednostki organizacyjne działające na podstawie przepisów ustaw o stosunku państwa polskiego do kościołów i związków wyznaniowych oraz o gwarancjach wolności sumienia i wyznania, jeżeli ich cele statutowe obejmują prowadzenie działalności pożytku publicznego;
  • stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego;
  • spółdzielnie socjalne;
  • spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe[4], które nie działają w celu osiągnięcia zysku, przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych oraz nie przeznaczają zysku do podziału między swoich członków, udziałowców, akcjonariuszy i pracowników[5].

Przedmiot działalności pożytku publicznego

Działalność pożytku publicznego może być prowadzona w następujących dziedzinach (stan na 2 grudnia 2015)[6]:

  • pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób;
  • wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej;
  • udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz zwiększania świadomości prawnej społeczeństwa;
  • działalności na rzecz integracji i reintegracji zawodowej i społecznej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym;
  • działalności charytatywnej;
  • podtrzymywania i upowszechniania tradycji narodowej, pielęgnowania polskości oraz rozwoju świadomości narodowej, obywatelskiej i kulturowej;
  • działalności na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego;
  • działalności na rzecz integracji cudzoziemców;
  • ochrony i promocji zdrowia, w tym działalności leczniczej w rozumieniu ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej[7];
  • działalności na rzecz osób niepełnosprawnych;
  • promocji zatrudnienia i aktywizacji zawodowej osób pozostających bez pracy i zagrożonych zwolnieniem z pracy;
  • działalności na rzecz równych praw kobiet i mężczyzn;
  • działalności na rzecz osób w wieku emerytalnym;
  • działalności wspomagającej rozwój gospodarczy, w tym rozwój przedsiębiorczości;
  • działalności wspomagającej rozwój techniki, wynalazczości i innowacyjności oraz rozpowszechnianie i wdrażanie nowych rozwiązań technicznych w praktyce gospodarczej;
  • działalności wspomagającej rozwój wspólnot i społeczności lokalnych;
  • nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania;
  • działalności na rzecz dzieci i młodzieży, w tym wypoczynku dzieci i młodzieży;
  • kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego;
  • wspierania i upowszechniania kultury fizycznej;
  • ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego;
  • turystyki i krajoznawstwa;
  • porządku i bezpieczeństwa publicznego;
  • obronności państwa i działalności Sił Zbrojnych RP;
  • upowszechniania i ochrony wolności i praw człowieka oraz swobód obywatelskich, a także działań wspomagających rozwój demokracji;
  • udzielania nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego;
  • ratownictwa i ochrony ludności;
  • pomocy ofiarom katastrof, klęsk żywiołowych, konfliktów zbrojnych i wojen w Polsce i za granicą;
  • upowszechniania i ochrony praw konsumentów;
  • działalności na rzecz integracji europejskiej oraz rozwijania kontaktów i współpracy między społeczeństwami;
  • promocji i organizacji wolontariatu;
  • pomocy Polonii i Polakom za granicą;
  • działalności na rzecz kombatantów i osób represjonowanych;
  • promocji Polski za granicą;
  • działalności na rzecz rodziny, macierzyństwa, rodzicielstwa, upowszechniania i ochrony praw dziecka;
  • przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym;
  • działalności na rzecz organizacji prowadzących działalność pożytku publicznego.

Przypisy

  1. Dz.U. z 2023 r. poz. 571
  2. Rada Ministrów może określić, w drodze rozporządzenia, inne zadania oprócz tych wymienionych wprost w ustawie.
  3. Dz.U. z 2023 r. poz. 221
  4. Będące spółkami działającymi na podstawie przepisów ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz.U. z 2022 r. poz. 1599).
  5. Art. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
  6. Art. 4 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
  7. Dz.U. z 2023 r. poz. 991

Bibliografia

  • Marcin Dadel, Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2010 ISBN 978-83-62310-07-4

Linki zewnętrzne

  • www.pozytek.gov.pl. pozytek.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-16)].