Eixample

Eixample
Dzielnica Barcelony
Ilustracja
Widok z lotu ptaka na rejon Eixample (2007)
Państwo

 Hiszpania

Miasto

Barcelona

Położenie na mapie Barcelony
Mapa konturowa Barcelony, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Eixample”
Położenie na mapie Hiszpanii
Mapa konturowa Hiszpanii, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Eixample”
Położenie na mapie Katalonii
Mapa konturowa Katalonii, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Eixample”
Położenie na mapie prowincji Barcelony
Mapa konturowa prowincji Barcelony, na dole znajduje się punkt z opisem „Eixample”
Ziemia41°23′27″N 2°09′47″E/41,390833 2,163056
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Casa Milà (2018)

Eixample [əˈʃampɫə] (z katal. ’powiększenie’) – dzielnica Barcelony położona między Ciutat Vella i dzielnicami Sants, Gràcia i Sant Andreu (niegdyś autonomicznymi miasteczkami[1]). Została wzniesiona od podstaw w II połowie XIX wieku i na początku XX przez architektów modernistycznych, wśród których był Antoni Gaudí.

Eixample jest uważana przez autorów przewodników[2] za elegancką dzielnicę klasy średniej, a także ważny punkt turystyczny z takimi atrakcjami jak Casa Milà, Casa Batlló czy Sagrada Família.

Architektura dzielnicy

Pierwszy, niezrealizowany plan nowej dzielnicy, po decyzji o jej budowie stworzył Antoni Rovira i Tras. Z nieznanych powodów władze centralne w Madrycie nie zgodziły się jednak na taki koncept urbanistyczny[3] i ostatecznie Eixample zbudowana została, po wyburzeniu średniowiecznych murów obronnych i części zabudowy z tego okresu[4], w oparciu o ściśle geometryczne zasady – ulice przecinają się pod kątem prostym, tworząc czworoboczne kwartały pod zabudowę mieszkalną (hiszp. manzanas, kat. illes)[5]. W zamyśle pomysłodawcy tego układu Ildefonsa Cerdy z 1859 miało to zapewnić większą widoczność na ulicach, lepszą wentylację oraz porządek w mieście[a]. Jedynymi ulicami, jakie wyłamują się z takiego rozmieszczenia, są dwie wielkie aleje przecinające ukośnie całą dzielnicę.

Pierwsze głosy po zakończeniu budowy Eixample były bardzo różne. Zwolennicy geometrycznego układu ulic okrzyknęli wręcz dzielnicę modelowym przykładem miejskiej architektury. Wielu mieszkańców Barcelony uważało jednak, że nowa dzielnica jest po prostu nudna urbanistycznie[6].

Dzielnica jest obecnie podzielona wewnętrznie na Esquerra de l'Eixample oraz Dreta de l'Eixample (prawą i lewą część Eixample), w obrębie których wyróżnia się ponadto mniejsze dzielnice Sant Antoni, Sagrada Familia oraz Fort Pienc. Eixample zamieszkuje w większości ludność zamożna, chociaż w ostatnich latach jest widoczny napływ imigrantów, zamieszkujących budynki będące w gorszym stanie[potrzebny przypis].

Atrakcje turystyczne

Zobacz też

Galeria zdjęć

  • Mapa dzielnic Barcelony
    Mapa dzielnic Barcelony
  • Oryginalny plan budowy Eixample z 1859 roku
    Oryginalny plan budowy Eixample z 1859 roku
  • Model ustawienia ulic i domów w Eixample
    Model ustawienia ulic i domów w Eixample
  • Casa Battló (2009)
    Casa Battló (2009)
  • Casa Lleó Morera (2014)
    Casa Lleó Morera (2014)
  • Kościół Sagrada Família (2021)
    Kościół Sagrada Família (2021)
  • Klasztor Santa María de Jonqueres (2007)
    Klasztor Santa María de Jonqueres (2007)
  • Szpital św. Krzyża i św. Pawła (2007)
    Szpital św. Krzyża i św. Pawła (2007)

Uwagi

  1. Nie cały plan Cerdy został jednak zrealizowany. Nie powstały np. ogrody na każdej parceli, dzielnica nie ma również tak egalitarnego charakteru, jak wymarzył sobie autor, pragnący, aby w Eixample żyli obok siebie przedstawiciele różnych warstw społecznych

Przypisy

  1. Internetowy przewodnik po Barcelonie
  2. A.Benson, T.Fischer, C.Hyman, Barcelona, Pascal 2003, s.98, ISBN 83-7304-118-4
  3. Artykuł o Eixample
  4. Opis dzielnicy. [dostęp 2008-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-11)].
  5. A. Benson, op.cit., s.98
  6. Opis dzielnicy
  7. Artykuł o Eixample. [dostęp 2008-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-11)].
Kontrola autorytatywna (district of Barcelona):
  • VIAF: 140892921
  • LCCN: n97043945
  • GND: 7705165-8
  • J9U: 987007542617105171
Encyklopedia internetowa:
  • Catalana: 0023666