Elektrownia jądrowa Zwentendorf

Elektrownia jądrowa Zwentendorf
Kernkraftwerk Zwentendorf
Kernkraftwerk Tullnerfeld
Ilustracja
Budynek elektrowni w 2018 r.
Państwo

 Austria

Kraj związkowy

 Dolna Austria

Status

Budowa przerwana

Właściciel

Gemeinschaftskernkraftwerk Tullnerfeld Ges.m.b.H.
od 2005 EVN AG

Liczba bloków energetycznych

1

Moce
Łączna moc:
- elektr. netto

692 MW

Kluczowe daty
Rozpoczęcie budowy

1972

Położenie na mapie Dolnej Austrii
Mapa konturowa Dolnej Austrii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Elektrownia jądrowa Zwentendorf”
Położenie na mapie Austrii
Mapa konturowa Austrii, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Elektrownia jądrowa Zwentendorf”
Ziemia48°21′15,84″N 15°53′04,92″E/48,354400 15,884700
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Elektrownia jądrowa Zwentendorf (niem. Kernkraftwerk Zwentendorf, też Kernkraftwerk Tullnerfeld) – elektrownia atomowa w miejscowości Zwentendorf an der Donau w kraju związkowym Dolna Austria w Austrii. Jej budowa, która rozpoczęła się w 1972 roku, w wyniku referendum przeprowadzonego w 1978 roku została przerwana i nigdy nie ukończona.

Historia

Początkowe plany i rozpoczęcie budowy

W związku z rosnącym zapotrzebowaniem energetycznym w 1969 roku ówczesny rząd Austrii Josefa Klausa zatwierdził projekt budowy pierwszej na terenie kraju elektrowni jądrowej w miejscowości Zwentendorf nad Dunajem w kraju związkowym Dolna Austria[1]. Zgodnie z planami, powstać miał jeden reaktor z wrzącą wodą (tzw. BWR) o mocy elektrycznej netto 692 MW. Koszt budowy miał wynieść 5,2 mld szylingów. Prace budowlane rozpoczęto 4 kwietnia 1972 roku i miały zakończyć się 4 lata później[2], harmonogramy nie zostały jednak dotrzymane. Zgodnie z planem energetycznym Austrii z 1976 roku nad Dunajem miały powstać dwie inne elektrownie atomowe: jedna w okolicach miejscowości St. Pantaleon-Erla, a druga w regionie Eferdinger Becken(inne języki) w Górnej Austrii (nie sprecyzowano dokładnej lokalizacji). W dalszej perspektywie planowano budowę czwartego obiektu tego typu w Sankt Andrä w Karyntii[3][4].

Referendum i zakończenie programu

Karta do głosowania w referendum ws. kontynuacji programu energetyki jądrowej w Austrii

Budowa elektrowni Zwentendorf budziła liczne kontrowersje i podlegała wielu dyskusjom, także na tle politycznym. Budżet został znacznie przekroczony, a terminy niedotrzymane. W 1978 roku przeciwko budowie opowiedziała się również Austriacka Partia Ludowa, z której wywodził się odpowiedzialny za tę inwestycję kanclerz Austrii Josef Klaus. W związku z powyższym 28 czerwca 1978 roku parlament przegłosował przeprowadzenie referendum w sprawie przyszłości projektu[5]. Głosowanie przeprowadzono 5 listopada tego samego roku. Frekwencja wyniosła 64,1%. 50,47% głosujących opowiedziało się przeciwko kontynuacji projektu energetyki jądrowej w Austrii[6]. Po referendum niemal ukończoną już budowę wstrzymano i rozpoczęto szerokie dyskusje na temat przyszłości obiektu w Zwentendorf. Jeszcze w tym samym roku przyjęto ustawę, która mówi o konieczności przeprowadzenia referendum przed podjęciem decyzji o budowie kolejnych elektrowni jądrowych na terenie Austrii. Odtąd w Austrii nie powstała żadna inna czynna elektrownia jądrowa. W 1985 roku podjęto ostatecznie decyzję o „cichym zakończeniu” programu budowy elektrowni jądrowej. Do tej pory budowa pochłonęła ponad 14 mld szylingów (równowartość ok. 1 mld euro)[7].

Wykorzystanie obiektu po zakończeniu programu

W 2005 roku elektrownia została zakupiona przez koncern EVN AG, który na jej terenie wybudował elektrownię fotowoltaiczną oddaną do użytku w 2009 roku. Rok później otwarto tu we współpracy z Uniwersytetem Technicznym w Wiedniu centrum doświadczalne w zakresie technologii energetyki słonecznej[8]. Reaktor elektrowni Zwentendorf został zdemontowany w 2011 roku, a do tego czasu pozyskiwano z niego części zamienne do reaktorów w elektrowniach Isar I, Phillipsburg I oraz Brunsbüttel. Obiekt jest wykorzystywany do szkoleń załóg innych elektrowni jądrowych[9]. Od 2013 roku możliwe jest zwiedzanie budynku elektrowni po uprzednim zgłoszeniu[10]. Elektrownia wykorzystywana jest także jako scenografia filmowa. Ponadto na terenie elektrowni odbywają się koncerty i inne imprezy kulturalne. Od 2017 co roku na terenie elektrowni odbywa się festiwal „Shutdown Festival”, w którym bierze udział ponad 10 tys. osób[11].

  • Zdjęcie lotnicze elektrowni Zwentendorf
    Zdjęcie lotnicze elektrowni Zwentendorf
  • Wnętrze elektrowni
    Wnętrze elektrowni
  • Reaktor
    Reaktor
  • Dyspozytornia elektrowni
    Dyspozytornia elektrowni
  • Szkolenie kadry elektrowni atomowych na terenie obiektu w Zwentendorf
    Szkolenie kadry elektrowni atomowych na terenie obiektu w Zwentendorf
  • Elektrownia podczas rozdania nagród Save the World Award 2009 na jej terenie
    Elektrownia podczas rozdania nagród Save the World Award 2009 na jej terenie

Przypisy

  1. Atomkraftwerk wird 1975 fertig, „Arbeiter Zeitung”, 12 listopada 1969 [dostęp 2019-09-08]  (niem.).
  2. Bau des Atomkraftwerks jetzt fix, „Arbeiter Zeitung”, 27 marca 1971 [dostęp 2019-09-08]  (niem.).
  3. Über Eisverhältnisse und Standortwahl von Kernkraftwerken an der österreichischen Donau, [w:] F.F. Lauscher F.F., O.O. Kretschmer O.O., Österreichische Wasserwirtschaft, 1973, s. 243–253  (niem.).
  4. 60-er Jahre: Atomkraftwerk in Kärnten geplant [online], ORF Kärnten, 14 stycznia 2014 [dostęp 2019-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2019-09-08]  (niem.).
  5. Stenographisches Protokoll: 97. Sitzung des Nationalrates der Republik Österreich, Protokół stenograficzny z 97. posiedzenia parlamentu Republiki Austrii, 28 czerwca 1978 [dostęp 2019-09-08]  (niem.).
  6. Nein zu Atom & Zwentendorf: Abstimmung jährt sich zum 25. Mal [online], news.at, 5 listopada 2003 [dostęp 2019-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-26]  (niem.).
  7. AKW Zwentendorf [online], global2000.at [dostęp 2019-08-08]  (niem.).
  8. Von der Kernkraft zum Solarforschungszentrum, „Wirtschaftsblatt”, 16 października 2010 [zarchiwizowane z adresu 2014-08-10]  (niem.).
  9. Trainigscenter – AKW Zwentendorf [online] [dostęp 2019-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-07-17]  (niem.).
  10. Besuch – AKW Zwentendorf [online] [dostęp 2019-09-08]  (niem.).
  11. Festivals – AKW Zwentendorf [online] [dostęp 2019-09-08] [zarchiwizowane z adresu 2020-01-15]  (niem.).

Linki zewnętrzne

  • Oficjalny portal elektrowni
  • Strona internetowa festiwalu „Shutdown Festival”
Kontrola autorytatywna (elektrownia jądrowa):