Endyt
Endyt[1], endit[2] – płat po wewnętrznej stronie odnóża stawonogów.
U trylobitów endyty występują na prawie wszystkich przydatkach[3], a te z tego samego protopoditu zlewają się tworząc jedną krawędź zwaną gnatobazą[4]. U skorupiaków endyty mogą znajdować się na prekoksopodicie, koksopodicie, bazipodicie i/lub ischiopodicie danego odnóża[5]. Zmodyfikowanymi endytami koksopoditów szczęk pierwszej pary są występujące u sześcionogów i skorupiaków żuwka wewnętrzna i żuwka zewnętrzna[3]. Endyty często zachowują się też na żuwaczkach sześcionogów i skorupiaków, ale w formie zlanej z pozostałą ich częścią[1][3]. U torboraków endyty w formie oostegitów budują torbę lęgową[1].
Wśród wijów endyty są obecne na szczękach II pary pareczników i drobnonogów[4], na biodrach odnóży krocznych drobnonogów (w formie styli), czy na żuwaczkach pareczników i dwuparców – u tych ostatnich w formie ruchomego płata[3].
U szczękoczułkowców endyty występują głównie na odnóżach związanych z pobieraniem pokarmu i służą jego rozdrabnianiu[3][1]. Wśród form współczesnych obecne są na biodrach nogogłaszczków i odnóży krocznych skrzypłoczy, nogogłaszczków pająków oraz drugiej pary odnóży krocznych skorpionów i niektórych kosarzy[4].
Przypisy
- ↑ a b c d Zoologia: Stawonogi. T. 2, cz. 1. Szczękoczułkopodobne, skorupiaki. Czesław Błaszak (red. nauk.). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 351. ISBN 978-83-01-16568-0.
- ↑ Czesław Jura: Bezkręgowce : podstawy morfologii funkcjonalnej, systematyki i filogenezy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 409.
- ↑ a b c d e R. E. Snodgrass: Principles of Insect Morphology. Cornell University Press, 1935.
- ↑ a b c Alessandro Minelli, Geoffrey Boxshall, Giuseppe Fusco: Arthropod Biology and Evolution: Molecules, Development, Morphology. Berlin: Springer-Verlag, 2013, s. 250-251. DOI: 10.1007/978-3-642-36160-9.
- ↑ Armand R. Maggenti, Scott Lyell Gardner: Online Dictionary of Invertebrate Zoology. 2005, s. 391.
