Energetyka rozproszona

Energetyka rozproszona – wytwarzanie energii elektrycznej, ciepła lub chłodu, paliw stałych, ciekłych i gazowych przez małe jednostki lub obiekty produkcyjne dla użytku lokalnego[1].

Zwykle produkują energię ze źródeł energii odnawialnych lub niekonwencjonalnych, często w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła (kogeneracja rozproszona). Do sieci generacji rozproszonej należeć mogą np. prosumenci, kooperatywy energetyczne czy elektrownie komunalne.

Definicja

Generowanie energii w systemie rozproszonym jest obecnie ważną i dynamicznie rozwijającą się gałęzią elektroenergetyki. W literaturze występuje wiele definicji tego zjawiska a klasyfikacja wytwarzania rozproszonego opiera się głównie o zakresy wytwarzanej mocy. W samej energetyce dopuszcza się pewne uproszczenie nazwy i mówi się o generacji rozproszonej, bowiem w tym kontekście skrótowa nazwa jest zrozumiała. Polski termin generacja rozproszona, odpowiada kilku angielskim słowom kluczowym – distributed, dispersed, decentralized, embedded generation (DG, EG). Rozproszona generacja energii elektrycznej polega na produkowaniu jej tam, gdzie sieć elektroenergetyczna nie była pierwotnie przewidywana do przyłączania elementów wytwórczych. Literatura podaje następujące właściwości generacji rozproszonej:

  • moc znamionowa jednostek znacząco mniejsza od jednostek wytwórczych energetyki zawodowej,
  • w znacznej części jest własnością prywatną, przy czym znaczna grupa osób fizycznych lub prawnych będących właścicielami obiektów generacji rozproszonej nie zajmowała się dotychczas komercyjną działalnością w energetyce,
  • jednostki generacji rozproszonej nie podlegają centralnemu dysponowaniu,
  • jednostki generacji rozproszonej są przyłączone do sieci rozdzielczych średniego i niskiego napięcia,
  • jednostki te nie biorą aktywnego udziału w procesach regulacji częstotliwości i napięcia.

Technologia wytwarzania energii elektrycznej w źródłach rozproszonych bardzo często związana jest z energetyką odnawialną, choć rzecz jasna nie każdy obiekt energetyki odnawialnej jest kwalifikowany jako obiekt energetyki rozproszonej. Farmy wiatrowej o mocy 200 MW nie da się „rozproszyć” nawet w sieci 110 kV, a kompaktowa elektrociepłownia na gaz ziemny o mocy 500 kW, nie jest zaliczana do OZE, choć kwalifikowana jest do energetyki rozproszonej. Ta sama elektrociepłownia zasilana biogazem jest klasyfikowana zarówno jako OZE, jak i źródło rozproszone. Nie można też bezkrytycznie przyjmować samej mocy źródła za jedyne kryterium zakwalifikowania do generacji rozproszonej. Zdarza się, podobnie jak w przypadku wielu farm wiatrowych, że źródło małej mocy współpracuje z siecią wyższego rzędu za pośrednictwem wydzielonej linii i tu również trudno mówić o efekcie rozproszenia.

Szerokie możliwości rozproszenia generacji daje wykorzystanie gazu (różnego pochodzenia), szczególnie w przypadku skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła.

Podział

Jednym z podstawowych (aczkolwiek dyskusyjnym) podziałów źródeł energetyki rozproszonej spotykanym w literaturze jest podział ze względu na wartość mocy generowanej. Jeden z nich to:

  • mała generacja rozproszona (jednostki o mocach od 1 kW do 5 MW)
  • średnia generacja rozproszona (jednostki od 5 MW do 50 MW)
  • duża generacja rozproszona (jednostki o mocach od 50 MW do 150 MW).

Inny podział to:

  • mała generacja rozproszona (jednostki o mocach do 25 kW)
  • średnia generacja rozproszona (jednostki od 35 kW do 1 MW)
  • duża generacja rozproszona (jednostki o mocach powyżej 1 MW).

Innym kryterium kwalifikującym do wytwarzania rozproszonego, zamiast bezwzględnej wartości mocy generowanej, jest usytuowanie obiektu wytwarzającego w stosunku do sieci i pozostałych odbiorców.

Zobacz też

Przypisy

  1. Energetyka rozproszona na świecie: modele funkcjonowania, regulacje, systemy wsparcia, wnioski dla Polski, s. 3.

Bibliografia

Ta sekcja od 2021-06 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej sekcji.
  • Paska J.: Wytwarzanie rozproszone energii elektrycznej, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2010.
  • Kacejko P.: Generacja rozproszona w systemie elektroenergetycznym, Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej, Lublin 2004.