Esko Aho

Esko Aho
Ilustracja
Esko Aho (2010)
Pełne imię i nazwisko

Esko Tapani Aho

Data i miejsce urodzenia

20 maja 1954
Veteli

Premier Finlandii
Okres

od 26 kwietnia 1991
do 13 kwietnia 1995

Przynależność polityczna

Partia Centrum

Poprzednik

Harri Holkeri

Następca

Paavo Lipponen

Multimedia w Wikimedia Commons

Esko Tapani Aho (ur. 20 maja 1954 w Veteli) – fiński polityk, parlamentarzysta, przewodniczący Partii Centrum, od 1991 do 1995 premier Finlandii.

Życiorys

Ukończył studia z zakresu nauk społecznych na Uniwersytecie Helsińskim. Pracował w oświacie, administracji rządowej (jako asystent polityczny ministra spraw zagranicznych) i samorządzie miasta Kanus. W drugiej połowie lat 70. pełnił funkcję przewodniczącego organizacji młodzieżowej Partii Centrum.

W 1983 z ramienia centrystów uzyskał mandat posła do Eduskunty. Od tego czasu nieprzerwanie przez dwadzieścia lat zasiadał w parlamencie krajowym. W 1990 został przewodniczącym Partii Centrum, funkcję tę pełnił do 2002 (z krótką przerwą w okresie 2000–2001). Od 1994 do 2002 był wiceprzewodniczącym Międzynarodówki Liberalnej.

Po wygranych przez jego ugrupowanie wyborach parlamentarnych w 1991 krótko kierował parlamentem[1]. W kwietniu tegoż roku stanął na czele koalicyjnego centroprawicowego rządu, tworzonego także przez Partię Koalicji Narodowej, chadeków i liberalne ugrupowanie mniejszości szwedzkiej. Gabinet ten przetrwał czteroletnią kadencję do 1995, kiedy to w kolejnych wyborach pierwsze miejsce zajęli socjaldemokraci. W drugiej połowie lat 90. działał jednocześnie w związkach sportowych jako prezes krajowej federacji narciarskiej i wiceprezes Fińskiego Komitetu Olimpijskiego.

W 2000 Esko Aho wystartował w wyborach prezydenckich, przegrywając jednak z Tarją Halonen. Po porażce przez rok wykładał na Harvard University. W 2003 zakończył pracę w krajowym parlamencie i zrezygnował z aktywnej działalności politycznej. Pracował jako niezależny konsultant, następnie do 2008 był prezydentem krajowego funduszu na rzecz badań i rozwoju (SITRA). Dołączył następnie do zarządu koncernu elektronicznego Nokia. W 2016 wszedł w skład rady dyrektorów rosyjskiego banku Sbierbank Rossii[2], zrezygnował z tego stanowiska w lutym 2022 po tym, jak Rosja rozpoczęła inwazję na Ukrainę[3].

Przypisy

  1. History of the Finnish Parliament. eduskunta.fi. [dostęp 2017-10-13]. (ang.).
  2. Sampo Vaarakallio: Esko Ahoa esitetään venäläispankin johtopaikalle. yle.fi, 17 marca 2016. [dostęp 2022-03-04]. (fiń.).
  3. Timo Haapala: Esko Aho IS:lle: „Jätän Sberbankin välittömästi”. is.fi, 24 lutego 2022. [dostęp 2022-03-04]. (fiń.).

Bibliografia

  • Nota biograficzna na stronie nokia.com. [dostęp 2017-10-13]. (ang.).
  • p
  • d
  • e

Znak premiera Finlandii

  • p
  • d
  • e
Rząd Eska Aha (1991–1995)
W dniu zaprzysiężenia
Późniejsi członkowie rządu

  • p
  • d
  • e
Kontrola autorytatywna (osoba):
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3866508
  • Britannica: biography/Esko-Aho
  • NE.se: esko-aho
  • Uppslagsverket Finland ID: AhoEsko
  • SNL: Esko_Tapani_Aho
  • DSDE: Esko_Aho