Estońskie Muzeum Narodowe

Estońskie Muzeum Narodowe
Eesti Rahva Muuseum
ilustracja
Państwo

 Estonia

Miejscowość

Tartu

Data założenia

1909

Zakres zbiorów

historia, etnografia, archeologia, sztuka

Wielkość zbiorów

140 000[potrzebny przypis]

Powierzchnia ekspozycji

6000 m²

Dyrektor

Alar Karis 2018 - 2021, poprzednik Tõnis Lukas 2013-2018

Położenie na mapie prowincji Tartu
Mapa konturowa prowincji Tartu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Estońskie Muzeum Narodowe”
Położenie na mapie Estonii
Mapa konturowa Estonii, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Estońskie Muzeum Narodowe”
Ziemia58°23′44,7″N 26°44′46,5″E/58,395750 26,746250
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Estońskie Muzeum Narodowe (est.  Eesti Rahva Muuseum) – muzeum w Tartu poświęcone kulturze, historii i etnografii Estonii i Estończyków oraz ludów ugrofińskich i innych mniejszości zamieszkujących dawniej i dziś Estonię. Jest dedykowane postaci Jakoba Hurta, estońskiego folklorysty oraz etnografa i jest największym muzeum w Estonii[1].

Opis

Założone w 1909 roku, pierwszą siedzibę otworzyło w 1922 w Raadi Manor[2]. Dyrektorem w latach 1922–1928 był fiński pisarz i etnograf Ilmari Manninen[3]. Pierwsza profesjonalna kadra estońskich etnografów kształciła się pod jego kierunkiem, a on sam tworzył koncepcję systematyki zbiorów dla estońskiego muzeum, czerpiąc z doświadczeń podobnej placówki w Helsinkach[4]. W 1944 budynek w Raadi Manor został zniszczony na skutek niemiecko-radzieckich działań wojennych[5]. W 1988 roku na nowo zaczęła funkcjonować nazwa Estońskie Muzeum Narodowe[6] z siedzibą przy ulicy Veski 32[7].

W 2016 roku muzeum doczekało się nowej siedziby przy pierwotnej przedwojennej lokalizacji, na dawnym terenie powstałej później radzieckiej bazy wojskowej w Tartu przy Muuseumi tee nr 2. Uroczysta gala otwarcia placówki miała miejsce 29 września, a przewodniczył jej dyrektor muzeum Tõnis Lukas. Instytucja otworzyła się dla publiczności 1 października[8].

Kompleksowa forma muzeum odzwierciedla narodowy charakter placówki, a składają się na nią przede wszystkim: interaktywne wystawy stałe („Spotkania” i „Echa Uralu”), wystawy czasowe, a także magazyny zbiorów, pracownie naukowe, biura pracowników muzeum, biblioteka, restauracja, sale konferencyjne i warsztatowe, sklep muzealny, kino[9]. Wśród eksponatów znajdują się m.in.: imponująca kolekcja tkanin i strojów ludowych z całego kraju, zbiór drewnianych kufli z różnych regionów, pierwsza flaga Estonii z 1884 roku, odtworzone stanowisko pogrzebowe z 800-letnimi szczątkami Damy z Kukruse[10] oraz relacje multimedialne i eksponaty związane z okupacją radziecką i technologicznymi osiągnięciami Estończyków (można m.in. obejrzeć krzesło Jaana Tallinna – programisty, który tworzył Skype’a)[5].

Do początkowej ekspozycji włączono wypożyczony czasowo polski zabytek z 1622 roku przechowywany na stałe w Bibliotece Seminarium Duchownego w Olsztynie, a będący pierwszym drukowanym zapisem południowo-wschodniego dialektu języka estońskiego[11].

W 2018 roku muzeum zdobyło europejską nagrodę Kenneth Hudson Award – ogłoszenie i wręczenie odbyło się podczas uroczystej gali wręczenia europejskich nagród muzealnych EMYA 2018, w Warszawie, w Muzeum Historii Żydów Polskich[12].

Oddziałem muzeum jest Estońskie Archiwum Folklorystyczne[13].

Architektura

Projekt nowego budynku pod nazwą „Pole pamięci” jest autorstwa paryskiej grupy DGT – Dorell.Ghotmeh.Tane (Dan Dorell, Lina Ghotmeh, Tsuyoshi Tane) i wykorzystuje oryginalne umiejscowanie w obrębie pasa startowego dla samolotów[14]. Projekt został nagrodzony GRAND PRIX AFEX 2016. Estońskim partnerem było biuro HG Arhitektuur (Hanno Grossschmidtem i Tomomi Hayashi). Wnętrza muzeum projektowała Pille Lausmäe z Interior Architects, wkład w ostateczny wygląd placówki mieli również architekci z Kino Landscape Architects i Novarc[9]. Szklana konstrukcja ma powierzchnię 34 000 m², z czego 14 tys. m² jest otwarte dla publiczności, a w tym powierzchnia wystawowa zajmuje 6000 m²[5][15].

Galeria

  • Pierwsza flaga Estonii – ekspozycja stała
    Pierwsza flaga Estonii – ekspozycja stała
  • Fragment wystawy stałej „Spotkania”
    Fragment wystawy stałej „Spotkania”
  • Makieta muzeum i okolicy – hol główny muzeum
    Makieta muzeum i okolicy – hol główny muzeum
  • Popiersie Jakoba Hurta na tle logo muzeum – hol główny
    Popiersie Jakoba Hurta na tle logo muzeum – hol główny
  • Fragment wystawy stałej „Spotkania”
    Fragment wystawy stałej „Spotkania”
  • Część magazynowa (tu: fragment ekspozycji z kuflami) – otwarta dla zwiedzających
    Część magazynowa (tu: fragment ekspozycji z kuflami) – otwarta dla zwiedzających
  • Wejście na wystawę stałą „Echa Uralu”
    Wejście na wystawę stałą „Echa Uralu”
  • Hol główny
    Hol główny
  • Fragment wystawy stałej „Echa Uralu”
    Fragment wystawy stałej „Echa Uralu”
  • Dawna siedziba muzeum
    Dawna siedziba muzeum

Przypisy

  1. ↑ Secrets and Lives: Estonian National Museum by DGT, „Architectural Review” [dostęp 2017-11-26]  (ang.).
  2. ↑ Simon J.S.J. Knell Simon J.S.J., National museums. New studies from around the world, London 2014, s. 327, ISBN 1-317-72314-7, OCLC 880878073 .
  3. ↑ ElleE. Vunder ElleE., Ethnology at the University of Tartu in Historical Perspective, „Pro ethnologia: Eesti Rahva Muuseumi üllitised: publications of the Estonian National Museum”, nr 4, 1996, s.10-12 .
  4. ↑ RosenbergR. Irene RosenbergR., Museums of Tartu, Tallinn: Perioodika Publishers, 1988, s. 19, ISBN 5-7979-0096-3, OCLC 19990832 .
  5. ↑ a b c DenisaD. Ballová DenisaD., Estonian National Museum is an exceptional and successful project, „Denník N” [dostęp 2017-11-30]  (słow.).
  6. ↑ Why this location? [online], www.erm.ee [dostęp 2017-11-30] .
  7. ↑ 6976 Kohtuhoone (nüüd muuseum) Veski 32, 1892.a. [online], Kultuurimälestiste riiklik register [dostęp 2017-12-06]  (est.).
  8. ↑ Estonia’s wedge-shaped national museum opens on former Soviet airbase, „Dezeen”, 1 października 2016 [dostęp 2017-11-30]  (ang.).
  9. ↑ a b Nowy gmach Estońskiego Muzeum Narodowego – Przegląd Bałtycki, „Przegląd Bałtycki”, 27 listopada 2016 [dostęp 2017-11-26]  (pol.).
  10. ↑ AstriA. Kaljus AstriA., Reconstructing Fabrics Used in the Clothing of “Kukruse Woman” from the Late 12th Century: a Crafter’s Perspective, „Studia Vernacula”, t.7, oryg. tytuł:12. sajandi lõpu Kukruse „memme” rõivakangaste rekonstrueerimise lugu käsitöölise vaatenurgast, Department on Estonian Native Crafts, University of Tartu’s Viljandi Culture Academy, 2016 .
  11. ↑ Estonia promuje polską kulturę i Expo 2022 MKiDN – 2016 [online], mkidn.gov.pl [dostęp 2017-11-27]  (pol.).
  12. ↑ EMYA 2018: the Winners – Annual conference – The European Museum of the Year Award [online], europeanforum.museum [dostęp 2018-05-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-13]  (niderl.).
  13. ↑ RistoR. Järv RistoR., Estonian Folklore Archives, „Oral Tradition”, 28 (2), 2013 .
  14. ↑ RowanR. Moore RowanR., Estonian national museum review – touching and revealing, „The Observer”, 2017, ISSN 0029-7712 [dostęp 2017-11-26]  (ang.).
  15. ↑ WSIW. Online WSIW., The long-awaited opening of the new Estonian National Museum | The Baltic Guide Online, „The Baltic Guide Online”, 5 listopada 2016 [dostęp 2018-01-14] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-15]  (ang.).

Linki zewnętrzne

  • Strona muzeum (est.)
Kontrola autorytatywna (muzeum narodowe):
  • ISNI: 0000000121943663
  • VIAF: 158900856
  • LCCN: no2014151405
  • GND: 1015637-9
  • BnF: 11719607z
  • SUDOC: 076374572
  • NKC: ko2002102394, ko2004263610
  • WorldCat: lccn-no2014151405