Formacja Santana

Formacja Santana (port. Formação Santana) – formacja geologiczna składająca się ze skał osadowych, występująca w północno-wschodniej Brazylii (stany Pernambuco), Piauí i Ceará), w basenie Araripe (port. Bacia do Araripe). Jej wiek oceniany jest na późną kredę. Znana z występowania licznych skamieniałości[1].

Nazwa

Nazwa formacji pochodzi od miejscowości Santana do Cariri, gdzie skały te odkryto i opisano po raz pierwszy.

Wiek

Wiek formacji został oznaczony na górną kredę (dolny cenoman – ok. 92 mln lat temu).

Opis

Formacja Santana składa się głównie ze skał osadowych.

Położenie

Formacja Santana należy do grupy Araripina (port. Grupo Araripina).

Poniżej zalega formacja Crato (port. Formação Crato).

Skamieniałości

W skałach formacji Santana oznaczono liczne, dobrze zachowane skamieniałości (Fossillagerstätte), często pozwalające określić warunki środowiska. W 1996 r. został opisany nowy gatunek maniraptora[1].

Oznaczone gatunki

Dinozaury

Wiele gatunków wymarłych zwierząt zostało opisanych w Estado do Ceara[2].

Dinozaury i ptaki formacji Santana
Rodzaj Gatunek Występowanie Uwagi Wizualizacja

Angaturama[2]

A. limai[2]

Estado do Ceara, Brazylia[2].

Spinosauridae. Rostralna część czaszki[3]. Synonim Irritator challengeri.

Irritator[2]

I. challengeri[2]

Estado do Ceara, Brazylia[2].

Spinosauridae. Fragmenty czaszki[3].

Mirischia[2]

M. asymmetrica[2]

Estado do Ceara, Brazylia[2].

Compsognathidae

Santanaraptor[2]

S. placidus[2]

Estado do Ceara, Brazylia[2].

Fragmenty szkieletu pozaczaszkowego[4].

Pterozaury

Pterodaktyle formacji Santana
Rodzaj Gatunek Występowanie Opis Wizualizacja

Araripedactylus

Araripedactylus dehmi

Tropeognathus
Tupuxuara leonardii i Tupuxuara longicristatus

Araripesaurus

Araripesaurus castilhoi

Barbosania[5]

Barbosania gracilirostris

Cearadactylus

Cearadactylus atrox

Pricesaurus

"Pricesaurus megalodon"

Santanadactylus

Placeholder placeholder

Tapejara

Tapejara wellnhoferi

Tropeognathus

Tropeognathus mesembrinus

Tupuxuara

  • T. deliradamus
  • T. leonardii
  • T. longicristatus

Romualdo Member

Żółwie

Żółwie formacji Santana
Rodzaj Gatunek Występowanie Opis Wizualizacja

Santanachelys

Protostegidae, Cryptodira

Santanachelys

Gospodarka

Skały formacji Santana były eksploatowane jako surowce ceramiczne. Obecnie trwa nielegalny handel skamieniałościami pozyskiwanymi z tej formacji.

Przyroda

W trakcie wietrzenia skał formacji Santana powstaje gleba o nietypowym składzie, poza tym niespotykana nigdzie w tym regionie.

W górach pada do Araripe występuje endemiczny gatunek ptaka skoczek królewski (Antilophia bokermanni).

Zobacz

  • Santana Formation fossils
  • American Museum of Natural History:. amnh.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2005-04-04)]. Brazilian fossil fishes

Przypisy

  1. ↑ a b Maisey, J.G., Rutzky, I., Blum, S. & W. Elvers (1991): Laboratory Preparation Techniques. In Maisey, j:G. (ed): Santana Fossils: An Illustrated Atlas, Tfh Pubns Inc. ISBN 0-86622-549-8. pp 99–103
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l m Weishampel, David B; et al. (2004). "Dinosaur distribution (Early Cretaceous, South America)." In: Weishampel, David B.; Dodson, Peter; and Osmólska, Halszka (eds.): The Dinosauria, 2nd, Berkeley: University of California Press. Pp. 563-570. ISBN 0-520-24209-2.
  3. ↑ a b "Table 4.1," in Weishampel, et al. (2004). Page 73.
  4. ↑ "Table 5.1," in Weishampel, et al. (2004). Page 114.
  5. ↑ Ross A. Elgin and Eberhard Frey (2011) A new ornithocheirid, Barbosania gracilirostris gen. et sp. nov. (Pterosauria, Pterodactyloidea) from the Santana Formation (Cretaceous) of NE Brazil Swiss Journal of Palaeontology (advance online publication) DOI: 10.1007/s13358-011-0017-4 [1]

Bibliografia

  • Grimaldi David A. (red.) 1990. Insects from the Santana Formation, Lower Cretaceous, of Brazil, Bulletin of the American Museum of Natural History no. 195
  • Maisey John G. (red.) 1991. Santana Fossils – An Illustrated Atlas (T.H.F. Publ.)
  • Maisey, John G., Rutzky, I., Blum, S. & W. Elvers (1991): Laboratory Preparation Techniques. In Maisey, j:G. (red): Santana Fossils: An Illustrated Atlas, Tfh Pubns Inc.ISBN 0-86622-549-8. pp 99–103
  • Martill David M., 1993. Fossils of the Santana and Crato Formations, Brazil (Field Guide to Fossils no. 5) (The Palaeontological Association) ISBN 0-901702-46-3