Fornir

Ten artykuł od 2012-11 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Fornir (z niem.) – cienkie płaty drewna uzyskiwane przez skrawanie płaskie (styczne – w kierunku prostopadłym do włókien) lub obwodowe (łuszczenie). Płaty te mają grubość od 0,1 do 5,0 mm. Forniry dzielą się ze względu na zastosowanie na okleiny i obłogi. Fornir w zależności od efektowności rysunku (od gatunku drzewa) może być przeznaczony na sklejkę, okleinę (fornirowanie) lub drewno warstwowe prasowane[1].

Na fornir przeznacza się drewno okrągłe o dużych średnicach.

Przygotowanie surowca na fornir obejmuje:

  • podział dłużyc i kłód na odpowiednią długość,
  • uplastycznienie wyrzynków.

Uplastycznienie przeprowadza się przez gotowanie surowca w wodzie lub naparowywanie parą nasyconą. Szybsze uplastycznienie następuje przy parowaniu. Ogólnie przyjmuje się 1,5–2 godziny na każdy centymetr promienia wyrzynka przy parowaniu i 2–3 godziny przy gotowaniu.

Suszenie forniru do wilgotności 15–18% odbywa się za pomocą suszarek rolkowych lub suszarek taśmowych. Fornir przeznaczony na okleiny układa się w paczki z zachowaniem kolejności skrawania poszczególnych arkuszy z wyrzynek.

Fornir może być układany techniką na książkę oraz techniką maszynową.

Na książkę układamy przekręcając liść forniru przez jedną z osi tak jak byśmy przewracali strony w książce a ułożenie maszynowe to zdejmowanie kolejnych liści forniru z pociętej już kłody i układanie obok siebie. Poszczególne liście po ułożeniu są zszywane i przyklejane pod prasą do materiału nośnego czyli MDF, płyty wiórowej, sklejki.

Forniry dzielimy na[2]:

  • forniry modyfikowane - wykonuje się je z kilku gatunków drewna. Początek procesu to pozyskanie arkuszy podczas procesu skrawania bal drewna. Następnie każdy arkusz z osobna jest koloryzowany. W celu otrzymania pożądanego wzoru najczęściej układa się ręcznie kolejne warstwy drewnianych arkuszy, przekładając je warstwą kleju i żywicy. Następuje teraz proces prasowania a po wyschnięciu kleju kolejny, tym razem poprzeczny proces skrawania. Taki proces daje arkusze drewniane o powtarzalnym wzorze słoi i kolorze, bez sęków i przebarwień
  • forniry naturalne - proces technologiczny uzyskania okleiny jest bardzo podobny do uzyskania fornirów modyfikowanych, różnica polega na tym, że wytwarza się je z jednego gatunku drewna.

Zalety forniru:

  • Estetyczne wykończenie
  • Długowieczność materiału
  • Odporny na zarysowania

Wady:

  • Wysoka cena
  • Podatny na uszkodzenia mechaniczne
  • Trudny w utrzymaniu czystości

Zobacz też

Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Definicje słownikowe w Wikisłowniku

Przypisy

  1. AnielaA. Topulos AnielaA., JolantaJ. Iwańska JolantaJ., ElżbietaE. Tabaczkiewicz ElżbietaE. (red.), Mały ilustrowany leksykon techniczny, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1982, s. 139, ISBN 83-204-0425-8 .
  2. Admin, Fornir - czym jest? Rodzaje, zalety, zastosowanie. Fornir naturalny i modyfikowany [online], twojdom.eu [dostęp 2020-06-13]  (pol.).
Kontrola autorytatywna (Materiały drewnopochodne):
  • LCCN: sh85142631
  • GND: 4227483-7
  • BnF: 13163039r
  • BNCF: 30609
  • NKC: ph119768
  • J9U: 987007536558105171