František Ladislav Rieger

František Ladislav Rieger
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 grudnia 1818
Semily

Data i miejsce śmierci

3 marca 1903
Praga

podpis
Multimedia w Wikimedia Commons

František Ladislav Rieger (ur. 10 grudnia 1818 w Semilach, zm. 3 marca 1903 w Pradze) – czeski polityk i ekonomista, jeden z twórców czeskiego odrodzenia narodowego.

Życiorys

Jeden z przywódców liberalno-konserwatywnej partii staroczeskiej. W 1848 najwybitniejszy obok Františka Palackiego przywódca czeskiego stronnictwa narodowego, jego zięć i rzecznik w parlamencie. W latach 1848–1849 piastował funkcję posła do austriackiego parlamentu.

W latach 1848–1851 działał na emigracji. Po powrocie do kraju stworzył 1858 czeską encyklopedię. Współtworzył i redagował pierwszą czeską encyklopedię (1859–1874, 11 tomów) oraz zainicjował budowę Teatru Narodowego. 13 lipca 1861 roku został wyróżniony tytułem honorowego obywatela miasta Rzeszowa. W 1861 założył w Pradze dziennik Národní listy. W 1867 wystąpił w obronie Polaków atakowanych za powstanie styczniowe na zjeździe słowiańskim w Moskwie. Ponadto opublikował wiele prac m.in.: „Słowianie austriaccy i Węgrzy”, „Czechy, kraj i lud”, „Mowy parlamentarne”.

Z nastaniem w Austrii ery konstytucyjnej początkowo uprawiał Rieger politykę bojkotowania parlamentu przez posłów czeskich, wróciwszy doń 1879 reprezentował kierunek federalistyczny i lojalny wobec państwa. Jako przywódca stronnictwa staroczeskiego zwalczany był przez radykalnych młodoczechów, którzy 1891 odebrali mu mandat. W 1883 wezwał w Pradze do odzyskania Śląska, w tym terenów zamieszkałych przez Polaków, dla Korony Czeskiej poprzez szkolnictwo[1].

W 1897 cesarz Franciszek Józef I powołał go do Izby Panów, a rok później nadał tytuł baronowski.

Przypisy

  1. Janusz Gruchała: Dzieje polityczne. W: Śląsk Cieszyński od Wiosny Ludów do I wojny światowej w latach 1848–1918. Krzysztof Nowak (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2013, s. 91. ISBN 978-83-935147-3-1.

Bibliografia

  • Kronika. „Głos Rzeszowski”, s. 3, nr 10 z 8 marca 1903. 
  • „Wielka Ilustrowana Encyklopedia Gutenberga”

Linki zewnętrzne

  • František Ladislav Rieger – publikacje w bibliotece Polona (fr. • pol.)
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000108573848
  • VIAF: 50026160
  • LCCN: nr88011574
  • GND: 119006782
  • BnF: 126729346
  • SUDOC: 156388863
  • NKC: jk01102434
  • NTA: 135541239
  • Open Library: OL5820085A, OL67345A
  • PLWABN: 9810628476505606
  • NUKAT: n2006010396
  • CONOR: 109270883
  • WorldCat: lccn-nr88011574
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3967809
  • Britannica: biography/Frantisek-Ladislav-Rieger
  • Universalis: frantisek-ladislav-rieger
  • VLE: frantisek-ladislav-rieger
  • Catalana: 0055577
  • DSDE: František_Ladislav_Rieger
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 52818