Franz Bopp

Franz Bopp
ilustracja
Państwo działania

 Niemcy

Data i miejsce urodzenia

14 września 1791
Moguncja/Mainz

Data i miejsce śmierci

23 października 1867
Berlin

profesor
Specjalność: Językoznawstwo porównawcze
Doktor honoris causa
Uniwersytet w Getyndze – 1820
Nauczyciel akademicki
uczelnia

Uniwersytet w Berlinie

Stanowisko

profesor nadzw.

Okres zatrudn.

1821-1825

Stanowisko

profesor zwyczajny

Okres zatrudn.

1825-1867

Franz Bopp (ur. 14 września 1791 w Moguncji, zm. 23 października 1867 w Berlinie) – niemiecki językoznawca, indoeuropeista. Główny twórca językoznawstwa historyczno-porównawczego[1].

Życiorys

Po ukończeniu gimnazjum w Aschaffenburgu studiował w latach 1810–1812 na uniwersytecie w Aschaffenburgu. 1812-1820 studia w Paryżu (sanskryt, perski, arabski, hebrajski) i w Londynie. W roku 1820 doktorat honoris causa uniwersytetu w Getyndze. W 1821 został profesorem uniwersytetu w Berlinie i kierownikiem specjalnie dla niego utworzonej katedry sanskrytu. 1822 został członkiem Pruskiej Akademii Nauk[2].

Badania naukowe

Uznawany za głównego twórcę językoznawstwa historyczno-porównawczego, badacza gramatyki porównawczej języków rodziny indoeuropejskiej. Badał strukturę gramatyczną języków indoeuropejskich i relacje pokrewieństwa pomiędzy językami indoeuropejskimi, a również relacje pomiędzy językami indoeuropejskimi i nieindoeuropejskimi[2].

Traktował język jako organizm, jako naturalny organ (Naturkörper), który rodzi się, rozwija i obumiera[3].

Wypowiadał się też na temat klasyfikacji typologicznej języków świata, wyróżniając dwie główne grupy języków: 1) języki pozbawione gramatyki, jak język chiński (obecnie nazywane językami izolującymi), 2) języki z formami gramatycznymi, jak języki indoeuropejskie[4].

Jego główne dzieło to: Über das Conjugationssystem der Sanskritsprache in Vergleichung mit jenem der griechischen, lateinischen, persischen und germanischen Sprache (O systemie koniugacji sanskrytu w porównaniu z greką, łaciną, perskim i germańskim językiem), wydaną we Frankfurcie w 1816. W roku 1820 ukazała się wersja angielska tego dzieła[2]. Był opiekunem dysertacji De negatione napisanej przez Hipolita Cegielskiego[5].

Inne publikacje Franza Boppa (wybór)

  • Ausführliches Lehrgebäude der SanskritaSprache (1827)[1]
  • Über die keltischen Sprachen (1839)
  • Vergleichende Grammatik des Sanskrit, Zend, Griechischen, Lateinischen, Litauischen, Altslawischen, Gotischen und Deutschen (od 1838: celtycki). 6 tomów (1833-1852)
  • Über die Verwandtschaft der malajisch-polynesichen Sprachen mit den indisch-europäischen (1840)
  • Die kaukasischen Glieder des indoeuropäischen Sprachstamms (1847)
  • Über die Sprache der alten Preussen und ihren verwandtschaftlichen Beziehungen (1853)[2]

Przypisy

  1. Bopp Franz, [w:] Encyklopedia PWN [dostęp 2024-02-01] .
  2. a b c AdamA. Heinz AdamA., Dzieje językoznawstwa w zarysie, 1978, s. 134 [dostęp 2024-01-01]  (pol.).
  3. AA. Heinz AA., Dzieje, 1978, s. 135 [dostęp 2024-02-01]  (pol.).
  4. AA. Heinz AA., Dzieje, s. 149  (pol.).
  5. Informacja na wystawie Hipolit Cegielski 1813–1868, Poznań, Biblioteka Uniwersytecka, sierpień 2013.

Linki zewnętrzne

  • Franz Bopp – dzieła w bibliotece Polona
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000118674466
  • VIAF: 61614118
  • LCCN: n85116998
  • GND: 118659332
  • LIBRIS: nl022v663lj66v0
  • BnF: 12311805b
  • SUDOC: 032006845
  • NLA: 35020308
  • NKC: js20020805486
  • BNE: XX1565580
  • NTA: 070334277
  • BIBSYS: 90175714
  • CiNii: DA00907204
  • Open Library: OL915223A
  • PLWABN: 9810672936505606
  • NUKAT: n00712170
  • J9U: 987007273355305171
  • PTBNP: 1205709
  • CANTIC: a10776175
  • LNB: 000146720
  • NSK: 000372773
  • CONOR: 245001059
  • LIH: LNB:V*54200;=zW
  • WorldCat: lccn-n85116998
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3879500
  • Britannica: biography/Franz-Bopp
  • Treccani: franz-bopp
  • Universalis: franz-bopp
  • БРЭ: 1877982
  • NE.se: franz-bopp
  • SNL: Franz_Bopp
  • VLE: franz-bopp
  • Catalana: 0011261
  • DSDE: Franz_Bopp
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 8713