Franz Xaver Gruber

Franz Xaver Gruber
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

25 listopada 1787
Hochburg-Ach

Data i miejsce śmierci

7 czerwca 1863
Hallein

Instrumenty

organy

Gatunki

muzyka poważna

Zawód

pedagog
organista

Multimedia w Wikimedia Commons

Franz Xaver Gruber (ur. 25 listopada 1787 w Hochburg-Ach, zm. 7 czerwca 1863 w Hallein) – austriacki nauczyciel i organista. Autor melodii do najsłynniejszej na świecie kolędy „Cicha noc” do tekstu Josepha Mohra[1].

Życiorys

Jego ojciec był tkaczem lnu i miał też małe gospodarstwo. Gruber pracował u ojca jako tkacz do 18 roku życia. Mając talent muzyczny, rozpoczął edukację muzyczną u organisty w Burghausen. Później ukończył szkolenie nauczycielskie. W latach 1807–1829 przebywał w Arnsdorfie, gdzie pracował w szkole jako nauczyciel muzyki. Był też organistą w miejscowej parafii i równocześnie kantorem w kościele św. Mikołaja w Oberndorfie (od 1816)[2].

W Wigilię Bożego Narodzenia 1818 roku Joseph Mohr, wikary w kościele św. Mikołaja, pokazał Gruberowi wiersz napisany w 1816 roku. Prosił, aby Gruber ułożył melodię. Organy kościelne zepsuły się, więc Gruber akompaniował na gitarze. Wspólnie wykonali „Stille Nacht[3] po raz pierwszy w Boże Narodzenie, w czasie pasterki, w kościele w Oberndorfie.

Gruber opuścił Arnsdorf i Oberndorf w 1829. Przeniósł się do pobliskiego Berndorfu, gdzie pracował jako nauczyciel. W 1835 przeprowadził się do Hallein, gdzie został organistą i prowadził chór[2].

Przypisy

  1. Franz Xaver Gruber. idn.org.pl. [dostęp 2023-08-05]. (pol.).
  2. a b Franz Xaver Gruber. stillenacht.at. [dostęp 2023-08-05]. (niem.).
  3. Nuty kolędy „Cicha Noc” w serwisie Polona.pl

Bibliografia

Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000083889407
  • VIAF: 64191819
  • LCCN: n50032982
  • GND: 11854277X
  • NDL: 01028821
  • LIBRIS: 53hklm5p2cbdqw7
  • BnF: 13894760k
  • SUDOC: 030200792
  • SBN: LO1V087630
  • NLA: 35423962
  • NKC: jn20000602638
  • BNE: XX1092488, XX959448
  • NTA: 134021541
  • BIBSYS: 1453736116962
  • Open Library: OL2314706A
  • PLWABN: 9810642669705606
  • NUKAT: n2019032202
  • J9U: 987007581786905171
  • CANTIC: a1985884x
  • LNB: 000037736
  • NSK: 000007224
  • BNA: 000031574
  • CONOR: 11861859
  • BLBNB: 000461849
  • KRNLK: KAC201104133, KAC2018M9576
  • LIH: LNB:V*265199;=BS
  • RISM: people/89392
  • WorldCat: lccn-n50032982
Encyklopedia internetowa:
  • NE.se: franz-gruber
  • SNL: Franz_Xaver_Gruber
  • DSDE: Franz_Xaver_Gruber