Górski Badachszan

Ten artykuł od 2013-08 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Górskobadachszański Wilajet Autonomiczny
Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон
wilajet autonomiczny
ilustracja
Państwo

 Tadżykistan

Siedziba

Chorog

Data powstania

2 stycznia 1925

Kod ISO 3166-2

TJ-BG

Powierzchnia

63 700 km²

Populacja (2008)
• liczba ludności


218 000

Położenie na mapie
Położenie na mapie
Multimedia w Wikimedia Commons

Górski Badachszan (tadż. Кӯҳистони Бадахшон, Kuhistoni Badachszon; ofic. Górskobadachszański Wilajet Autonomiczny, tadż. Вилояти Мухтори Кӯҳистони Бадахшон, Wilojati Muchtori Kuhistoni Badachszon) – wilajet autonomiczny we wschodnim Tadżykistanie ze stolicą w Chorog[1].

Utworzony 2 stycznia 1925 r. jako obwód autonomiczny Związku Radzieckiego pod nazwą Gorno-Badachszański Obwód Autonomiczny. W 1992 r. wszedł w skład niepodległego Tadżykistanu jako Górskobadachszański Okręg Autonomiczny.

W 2010 r. KSNG ustaliła długą nazwę jednostki w języku polskim jako Górskobadachszański Wilajet Autonomiczny. Nazwą krótką pozostał Górski Badachszan[2].

Górski Badachszan obejmuje obszar o powierzchni 64 200 km², który zamieszkany był w 2010 r. przez 220 600 ludzi[1]. Od zachodu graniczy z tadżyckimi Rejonami Administrowanymi Centralnie oraz wilajetem chatlońskim, od zachodu i południa z afgańskim wilajetem Badachszan, od wschodu z chińskim Regionem Autonomicznym Sinciang-Ujgur, a od północy z kirgiskim obwodem tałaskim.

Wilajet składa się z siedmiu dystryktów (tadż. ноҳия):

  • Darwoz
  • Iszkoszim
  • Murgob
  • Ruszon
  • Rosztkala
  • Szugnon
  • Wandż

Warunki naturalne

Główną część wilajetu zajmują góry Pamir, razem z najwyższym wzniesieniem tego łańcucha oraz kraju, Szczytem Ismaila Samaniego (7495 m n.p.m.). Zachodnia część obejmuje głębokie i wąskie doliny o względnej wysokość 3000-4000 m z wiecznym śniegiem oraz lodowcami. Część wschodnia to rozległe doliny i bezdroża o względnej wysokość 1200-1800 m o charakterze pustyni wysokogórskiej.

Najważniejszą rzeką regionu, zasilaną przez dopływy Burtang i Gunt, jest Pandż. Wyznacza on granicę tadżycko-afgańską. Powierzchnie obszaru pokrywają także liczne jeziora, jak np. Kara-kul, Jezioro Sareskie, Jaszilkul czy Zurkul.

Tereny wilajetu należą do alpejsko-himalajskiej strefy sejsmicznej.

Klimat

Klimat Górskiego Badachszanu klasyfikowany jest jako podzwrotnikowy kontynentalny wybitnie suchy oraz jako górski. Temperatura w styczniu wynosi -8°C na zachodzie i do -20°C na wschodzie, a w lipcu między 13 a 22°C. Średnia roczna suma opadów na zachodzie to 240 mm, na zachodzie 60 mm, a na obszarach górskich 1000 mm.

Ludność

Okręg jest zamieszkiwany głównie przez Tadżyków (90,4%), ale także przez Kirgizów (6,7%) i Rosjan (1,4%). 13% ludności mieszka w miastach (głównie w stolicy).

Przypisy

  1. a b Агентство по статистике при Президенте Республики Таджикистан. Регионы Республики Таджикистан. 2010. stat.tj. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)]., s.12 (tadż. • ros.)
  2. Zmiany wprowadzone na 54. posiedzeniu Komisji (13 października 2010 roku) [PDF], Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej, 13 października 2010, s. 2 [dostęp 2022-06-07] .
Encyklopedia internetowa (region of Tajikistan):
  • Britannica: place/Gorno-Badakhshan
  • SNL: Badakhsjan
  • Catalana: 0030592
  • DSDE: Gorno-Badakhsjan