Głodek mroźny
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | |||
| Rząd | kapustowce | ||
| Rodzina | kapustowate | ||
| Rodzaj | głodek | ||
| Gatunek | głodek mroźny | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Draba dubia Suter Helvet. Fl. 2: 46 1802[3] | |||
| |||
Głodek mroźny[4] (Draba dubia Suter) – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych.
Rozmieszczenie geograficzne
Występuje w górach Europy: w Alpach, Pirenejach, na Korsyce i w Karpatach Zachodnich. W Polsce występuje tylko w Tatrach i to zaledwie na trzech stanowiskach, z których dwa zostały odkryte w 2008 r.: Tatry Wysokie, na skałach Pieski, nad żlebem opadającym z Małej Koszystej ku Pańszczyckiej Polanie oraz Tatry Zachodnie na Banistem. Podane w 1938 r. stanowisko na Grani Żabiego nie zostało odszukane[5].
Morfologia
- Pokrój
- Niewielka roślina poduszkowa z wielogłowym, zdrewniałym korzeniem. Osiąga wysokość 3-15 cm. Tworzy poduszkowate darnie[6] .
- Łodyga
- Nierozgałęziona, owłosiona.
- Liście
- Większość liści zebrane w różyczkę liściową u nasady łodygi. Są podłużnie eliptyczne i kutnerowato owłosione. Liści łodygowych 1-3[6].
- Kwiaty
- O białej barwie, zebrane po kilka w baldachogrono na szczycie łodygi. Mają 4 płatki korony o długości 3-4 mm. Słupek nagi. Szypułki kwiatowe i oś grona są owłosione[6].
- Owoc
- Naga łuszczyna 3-4 razy tak długa jak szeroka, zwężona na końcach[6].
Biologia i ekologia
Bylina, chamefit. W Tatrach występuje w piętrze kosówki i halnym. Rośnie w szczelinach skał granitowych, kwarcytowych, łupkowych i wapiennych o ekspozycji południowej lub zachodniej. Są to zbiorowiska szczelin skalnych z klasy Asplenietea rupestria. Liczba chromosomów 2n = 16[5].
Zagrożenia
Kategorie zagrożenia gatunku:
- Kategoria zagrożenia w Polsce według Polskiej Czerwonej Księgi Roślin[7] oraz polskiej czerwonej listy[8]: EN (zagrożony). Tą samą kategorię gatunek posiada w Karpatach Polskich według Czerwonej Księgi Karpat Polskich[5].
Zobacz też: rośliny tatrzańskie.
Populacje tego gatunku w polskich Tatrach są nieliczne pod względem liczby osobników (kilkadziesiąt). Znajdują się jednak poza szlakami turystycznymi i taternickimi terenami wspinaczkowymi. Nie są więc bezpośrednio zagrożone przez ludzi.
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-20] (ang.).
- ↑ The Plant List. [dostęp 2017-01-11].
- ↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Flowering plants and pteridophytes of Poland. A checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
- ↑ a b c Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Czerwona księga Karpat Polskich. Kraków: Instytut Botaniki PAN, 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
- ↑ a b c d Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
- ↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
