Gliptoteka monachijska
 Gmach Gliptoteki monachijskiej od frontu | |||
| Państwo |
| ||
|---|---|---|---|
| Miejscowość | Monachium | ||
| Adres | Königsplatz, 80333 München | ||
| Data założenia | 1830 | ||
| Zakres zbiorów | sztuka starożytna | ||
Położenie na mapie Monachium  | |||
Położenie na mapie Niemiec  | |||
Położenie na mapie Bawarii  | |||
 48°08′46,64″N 11°33′56,29″E/48,146289 11,565636 | |||
| |||
| Strona internetowa | |||
Gliptoteka monachijska – muzeum sztuki starożytnej w Monachium w Niemczech.
Historia kolekcji
Kolekcja muzeum była gromadzona od początku XIX wieku, trzon kolekcji został zebrany pomiędzy 1804 a 1830. Zbiory powstały dzięki staraniom króla Bawarii Ludwika I, na polecenie którego również wybudowany został w latach 1816–1830 neoklasycystyczny gmach Gliptoteki według projektu architekta Leo von Klenzego. Obecnie Gliptoteka jest częścią dzielnicy muzealnej Monachium (Kunstareal).
Gliptoteka była jednym z projektów realizowanych na Königsplatz w Monachium na polecenie Ludwika I, który dążył do stworzenia swoistego pomnika starożytnej kultury greckiej w Niemczech – „niemieckich Aten”. Układ kompleksu budynków na Königsplatz został zaprojektowany przez Karla von Fischera i Leo von Klenzego w 1815, przy czym formę forum z Gliptoteką po jego północnej stronie nadał mu von Lenze. Ściany muzeum zostały ozdobione kolorowymi freskami i stiukami przez wybitnych artystów tamtych czasów: Petera von Corneliusa i Wilhelma von Kaulbacha. Do oficjalnego otwarcia muzeum w Gliptotece doszło w 1830.
Ważną cezurą w historii muzeum była II wojna światowa. Wojna oszczędziła wprawdzie zbiory dzieł sztuki, bezpowrotnemu zniszczeniu uległy jednak freski na ścianach muzeum. Z powodu zniszczeń wojennych Gliptoteka była zamknięta dla zwiedzających między 1945 a 1972.
Architektura gmachu
Budynek był pierwotnie zbudowany całkowicie z marmuru. Zrekonstruowany budynek muzeum nie dorównuje jednak swojemu pierwowzorowi. Do jego budowy zużyto mniej marmuru, a kolumny jońskie i rzeźby nie zostały dokończone.
Muzeum zostało zaaranżowane w klasycznym stylu greckim. Portyk budynku ma charakter joński, a w zewnętrznych ścianach budynku znajduje się 18 nisz, po 6 w każdej ścianie (z wyjątkiem tylnej), w których stoi 18 oryginalnych rzeźb greckich i rzymskich.
Gliptoteka zawiera kolekcję rzeźb pochodzących od czasów archaicznych (około 650 p.n.e.) do czasów rzymskich (około 550 p.n.e.).
Układ i zawartość kolekcji
Muzeum dzieli się na trzy podstawowe działy:
- sztuki egipskiej (niem. Agyptische Sammlung);
- rzeźby greckiej i rzymskiej (niem. Antikensammlung), obejmujący szereg dzieł, m.in. archaicznego kurosa zwanego Apollem z Tenei, grupę marmurów egineckich (częściowo rekonstruowanych), relief Meduza Rondanini, statuę śpiącego satyra (Faun Barberini), greckie i rzymskie rzeźby portretowe (m.in. popiersia cesarzy Oktawiana Augusta, Nerona, Septymiusza Sewera i jego żony Julii Domny) oraz rzymskie mozaiki oraz reliefy z rzymskich sarkofagów;
- drobnej sztuki greckiej i rzymskiej (niem. Museum fur Antike Kleinkunst), obejmujący wielki zbiór ceramiki greckiej ze wszystkich epok, w tym wazy sygnowane przez Brygosa, Eksekiasa i Eufroniosa, oraz kolekcję antycznych brązów (statuetki, zwierciadła) i biżuterii.
Zabytki kolekcji monachijskiej
-
-
Apollo z Tenei, około 560-550 p.n.e. -
Meduza Rondanini, relief, rzymska kopia dzieła Fidiasza -
Dyskobol, rzymska kopia greckiego dzieła Myrona, II wiek p.n.e. -
Faun Barberini, marmurowa kopia oryginału z brązu, około 200 p.n.e. -
Rzymska mozaika z willi w Sentinum, około 200-250 n.e. -
Popiersie cesarza Oktawiana Augusta
Zobacz też
Bibliografia
- Encyklopedia sztuki starożytnej, praca zbiorowa, WAiF i Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, s. 203, 536, ISBN 83-01-12466-0 (PWN), ISBN 83-221-0684-X (WAiF).
- Artykuł z anglojęzycznej Wikipedii.
Kontrola autorytatywna (muzeum narodowe):
Encyklopedia internetowa:
- Britannica: topic/Glyptothek
