Gorysz alzacki
 | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | rośliny | ||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | okrytonasienne | ||
| Klasa | Magnoliopsida | ||
| Nadrząd | astropodobne | ||
| Rząd | selerowce | ||
| Rodzina | selerowate | ||
| Rodzaj | gorysz | ||
| Gatunek | gorysz alzacki | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Peucedanum alsaticum L. Sp. pl. ed. 2, 1:354. 1762 | |||
| |||
| |||
Gorysz alzacki (Peucedanum alsaticum L.) – gatunek rośliny z rodziny selerowatych. Występuje na Zakaukaziu, w Zachodniej Syberii, Kazachstanie oraz w Europie Środkowej, Południowej i Wschodniej[3]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie na Wyżynie Lubelskiej i Roztoczu[4].
Morfologia
- Łodyga
- Pełna, gałęzista, kandelabrowo rozgałęziona, bruzdowano kanciasta, do 150 cm wysokości, w dolnej części z tuniką z resztek strych liści.
- Liście
- Nagie, miękkie, 2-4-krotnie pierzaste. Odcinki ostatniego rzędu jajowate lub jajowatolancetowate, zaostrzone.
- Kwiaty
- Żółte, zebrane w 10-18-szypułkowe baldachy. Szypułki nagie. Pod baldachem wyrasta 5-8 lancetowatych, odstających, biało obrzeżonych pokryw[5].
- Owoc
- Oskrzydlona niełupka długości 2-3 mm.
Biologia i ekologia
Bylina, hemikryptofit. Rośnie na suchych zboczach. Kwitnie w lipcu i sierpniu.
Zagrożenia
Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[6] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia V). W wydaniu z 2016 roku otrzymała kategorię EN (zagrożony)[7].
Przypisy
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-01] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-05-05].
- ↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
- ↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
- ↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
