Grzyby mikroskopijne

Spinellus fusiger na wielkoowocnikowej grzybówce krwistej
Drożdże piekarnicze (Sacharomyces cerevisiae), różnicowa mikroskopia interferencyjna
Penicillium spp., również pod mikroskopem, barwione błękitem laktofenolowym z bawełny

Grzyby mikroskopijne (łac.  Micromycetes) – grzyby o niewielkich rozmiarach, przeciwieństwo grzybów wielkoowocnikowych (Macromycetes)[1]. Są to niezbyt precyzyjne pojęcia, używane jednak w mykologii przy tworzeniu różnego rodzaju zestawień gatunków i w innych opracowaniach. Do grzybów mikroskopijnych zalicza się gatunki o rozmiarach od mikroskopijnych (widocznych tylko pod mikroskopem) do bardzo małych, o rozmiarach do kilku milimetrów[2]. Niektóre gatunki są zarówno grzybami makroskopijnymi, jak i mikroskopijnymi. Na przykład grzyby z rodzaju Ophiocordyceps tworzą mikroskopijnej wielkości owocniki, ale zanurzone w podkładkach o makroskopijnej wielkości[3]. Do grzybów mikroskopijnych należą drożdże, grzyby drożdżopodobne i grzyby strzępkowe, a wśród tych ostatnich także grzyby owocnikowe[4].

Grzyby mikroskopijne obejmują bardzo liczne jednostki taksonomiczne, są też bardzo zróżnicowane pod względem biologicznym i ekologicznym. Należą do nich zarówno saprotrofy rozwijające się na obumarłych organizmach, jak i pasożyty roślin, zwierząt i innych grzybów, a także nadpasożyty. Liczba gatunków grzybów mikroskopijnych na świecie jest bardzo duża i wciąż opisywane są kolejne taksony. Liczba występujących w Polsce gatunków grzybów mikroskopijnych znana jest tylko w przybliżeniu. W 2008 r. trzej autorzy stworzyli pierwsze zbiorcze zestawienie takich grzybów. Liczy ono około 6 tysięcy gatunków, autorzy zastrzegają jednak, że jest to tylko wstępna i niekompletna lista, o czym świadczy już sam tytuł opracowania Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski[1]. Ponadto część gatunków grzybów mikroskopijnych znajduje się w dwóch innych zestawieniach grzybów Polski: W. Fałtynowicza Porosty i grzyby naporostowe Polski[5] i opracowaniu Lichenicolous Fungi of Poland a cataloque and key to species[6].

Mimo niewielkich rozmiarów grzyby mikroskopijne mają bardzo duże znaczenie w medycynie, rolnictwie i leśnictwie. U ludzi i zwierząt wywołują choroby zwane grzybicami, w rolnictwie i leśnictwie są źródłem dużych strat, wywołują bowiem groźne i często trudne do zwalczenia choroby grzybowe[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ a b WiesławW. Mułenko WiesławW., TomaszT. Majewski TomaszT., MałgorzataM. Ruszkiewicz-Michalska MałgorzataM., Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, ISBN 978-83-89648-75-4 .
  2. ↑ BeatriceB. Senn-Irlet BeatriceB. i inni, Guidance for Conservation of Macrofungi in Europe, Strasbourg: Document prepared for The Directorate of Culture and Cultural and Natural Heritage Council of Europe, październik 2007 [dostęp 2014-01-24]  (ang.).
  3. ↑ J. HoleksaJ.H. Mułenko J. HoleksaJ.H. (red.), Grzyby Babiej Góry [online] [dostęp 2017-09-17] .
  4. ↑ KrzysztofK. Frączek KrzysztofK. i inni, Występowanie grzybów toksynotwórczych i patogennych na powierzchni nasion oraz bulw roślin rolniczych uprawianych w okolicy składowiska odpadów komunalnych, „Proceedings of ECOpole”, 1, 7, 2013, s. 199–205, DOI: 10.2429/proc.2013.7(1)026  (pol.).
  5. ↑ WiesławW. Fałtynowicz WiesławW., Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski, Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003, ISBN 83-89648-06-7 .
  6. ↑ Krystyna Czyżewska. MartinK.C.M. Kukwa Krystyna Czyżewska. MartinK.C.M., Lichenicolous Fungi of Poland a cataloque and key to species, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2009, ISBN 978-83-89648-76-1 .
  7. ↑ JanuszJ. Błaszkowki JanuszJ., MariuszM. Tadych MariuszM., TadeuszT. Madej TadeuszT., Przewodnik do ćwiczeń z fitopatologii, Szczecin: wyd. AR w Szczecinie, 1999, ISBN 83-87327-23-9 .