Gwiazdnica gajowa

Gwiazdnica gajowa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

goździkopodobne

Rząd

goździkowce

Rodzina

goździkowate

Rodzaj

gwiazdnica

Gatunek

gwiazdnica gajowa

Nazwa systematyczna
Stellaria nemorum L.
Sp. pl. 1:421. 1753
Multimedia w Wikimedia Commons

Gwiazdnica gajowa (Stellaria nemorum L.) – gatunek byliny należący do rodziny goździkowatych (Caryophyllaceae). Występuje w całej niemal Europie, na Kaukazie oraz w USA w stanie Georgia[3]. W Polsce jest rośliną pospolitą na całym niżu i w niższych położeniach górskich.

Morfologia

Kwiat
Łodyga
Wzniesiona lub podnosząca się, wysokości 20-50 cm. Jest krucha i łamliwa, a na przekroju poprzecznym obła[4]. W górnej części jest gruczołowato owłosiona. Roślina wytwarza cienkie i długie rozłogi. Pod koniec lata roślina wytwarza długie pokryte łuskami pędy, które płożą się po ziemi i ukorzeniają. W ten sposób przez wegetatywne rozmnażanie gwiazdnica gajowa tworzy całe płaty.
Liście
Sercowatojajowate, dolne na ogonkach, górne siedzące, ułożone naprzeciwlegle[4].
Kwiaty
Białe, o pięciu (czasem sześciu) głęboko podzielonych płatkach korony[4]. Mają średnicę do 2 cm i tworzą na szczycie łodygi dwuramienną wierzchotkę. Działki kielicha ok. dwukrotnie mniejsze od płatków korony. Słupek górny z trójdzielnym znamieniem, 10 pręcików.
Owoce
Wielonasienne torebki. Po dojrzeniu pękają 6 klapami niemal do samej nasady.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Rośnie na glebach żyznych, próchnicznych w lasach wilgotnych i zaroślach, przeważnie w cienistych miejscach. Częściej występuje na terenach pagórkowatych i górskich[4]. Hemikryptofit. Kwitnie od maja do lipca. Jest owadopylna lub wiatropylna. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Alno-Ulmion, Ass. Stellario nemorum-Alnetum. Roślina żywicielska dla grzyba wywołującego rakowate guzy na jodle. Roślina miododajna, chętnie odwiedzana przez pszczoły.

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Caryophyllales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-10-07]  (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-02-05].
  4. a b c d Ursula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar: Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997, s. 282. ISBN 83-7073-092-2.

Bibliografia

  • Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  • Tadeusz Traczyk: Rośliny lasu liściastego. Warszawa: PZWS, 1959.
  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Ursula Stichmann-Marny, Erich Kretzschmar: Przewodnik. Rośliny i Zwierzęta. Warszawa: Multico, 1997. ISBN 83-7073-092-2.
Encyklopedia internetowa (takson):
  • SNL: skogstjerneblom
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 38545
  • EoL: 2904006
  • EUNIS: 166761
  • Flora of China: 242000912
  • Flora of North America: 242000912
  • FloraWeb: 5778
  • GBIF: 6363434
  • identyfikator iNaturalist: 208852, 208855, 208856
  • IPNI: 309327-2
  • ITIS: 823571
  • NCBI: 325516
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2482625
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:309327-2
  • Tela Botanica: 66249
  • identyfikator Tropicos: 6300547
  • USDA PLANTS: STNE7