Heinrich Harrer

Ten artykuł od 2022-12 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Heinrich Harrer
Ilustracja
Heinrich Harrer, 1997
Data i miejsce urodzenia

6 lipca 1912
Hüttenberg

Data i miejsce śmierci

7 stycznia 2006
Friesach

Zawód, zajęcie

alpinista, himalaista, geograf

Multimedia w Wikimedia Commons

Heinrich Harrer (ur. 6 lipca 1912 w Hüttenbergu, zm. 7 stycznia 2006 we Friesach) – austriacki alpinista, himalaista, geograf, pisarz i nauczyciel Dalajlamy XIV.

Życiorys

Heinrich Harrer urodził się 6 lipca 1912 roku w Hüttenbergu w Austrii (Karyntia), jako syn urzędnika pocztowego. Studiował geografię i sport na Uniwersytecie w Grazu. Harrer reprezentował Austrię w kombinacji alpejskiej (slalom i bieg zjazdowy), w 1936 roku na IV Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w Garmisch-Partenkirchen, podczas których po raz pierwszy rozegrane zostały narciarskie konkurencje alpejskie. Za całokształt swojej działalności badawczej Harrer otrzymał w 1964 od Prezydenta Austrii honorowy tytuł profesora, a w 1992 został odznaczony medalem elitarnego stowarzyszenia American Explorer´s Club[1].

Heinrich Harrer w młodości był nazistą: w roku 1933 wstąpił do nielegalnej wówczas w Austrii SA, w kwietniu 1938 wstąpił do SS[2], gdzie służył w stopniu Oberscharführera[3], i w tymże roku zapisał się do partii narodowosocjalistycznej NSDAP. W 1997 roku ujawniono jego udział w nazistowskich organizacjach, Heinrich Harrer początkowo kłamał, zapewniając że nie należał do nich, jednak wobec przedstawienia mu oryginalnych dokumentów, w tym z jego odręcznymi deklaracjami, był zmuszony przyznać się[3], po czym zaczął deklarować, że jakoby zapisał się do SS dla kariery, a nie z powodów ideologicznych[2].

Osiągnięcia

Największym sukcesem wspinaczkowym Harrera było pierwsze przejście w dniach od 21 do 24 lipca 1938 roku północnej ściany Eigeru, wraz z Andreasem Heckmairem, Fritzem Kasparkiem i Ludwigiem Vörgiem. Wydarzenie to opisał potem w książce Biały Pająk.

W 1939 brał udział w niemieckiej wyprawie na Nanga Parbat. W momencie wybuchu II wojny światowej został zatrzymany przez wojska brytyjskie i osadzony w obozie na terenie Indii. Uciekł z niego w kwietniu 1944, w styczniu 1946 dotarł do stolicy Tybetu – Lhasy, gdzie przebywał do 1952 będąc w tym czasie nauczycielem Dalajlamy XIV. Po powrocie do Austrii brał udział w wielu ekspedycjach naukowych i geograficznych na całym świecie.

Sławę przyniosła mu napisana przez niego w 1952 książka Siedem lat w Tybecie. Moje życie na dworze Dalajlamy i nakręcony w 1997 na jej podstawie film z Bradem Pittem w roli głównej.

Książki

  • Heinrich Harrer: Sieben Jahre in Tibet (gekürzte Ausgabe), Mein Leben am Hofe des Dalai Lama. Ullstein, 1957.
  • Heinrich Harrer: The White Spider. The History of the Eiger's North Face.. Rupert Hart-Davies, 1960.
  • Heinrich Harrer: Ich komme aus der Steinzeit. Ullstein, 1963.
  • Heinrich Harrer: I come from the stone age. Rupert Hart-Davies, 1964.
  • Heinrich Harrer: Die Götter sollen siegen. Wiedersehen mit Nepal. Mit 25 farbigen Abbildungen.. Ullstein, 1968, s. 182.
  • Heinrich Harrer: Sieben Jahre in Tibet. Mein Leben am Hofe des Dalai Lama. Ullstein, 1993, s. 443. ISBN 3-550-08511-7.
  • Heinrich Harrer: Geheimnis Afrika. Umschau, 1997, s. 152. ISBN 3-524-76027-9.
  • Heinrich Harrer: Sieben Jahre in Tibet: Mein Leben am Hofe des Dalai Lama. Ullstein, 1997.
  • Heinrich Harrer: Wiedersehen mit Tibet. Ullstein, 1997.
  • Heinrich Harrer: Das alte Lhasa: Bilder aus Tibet. Ullstein, 1997, s. 207. ISBN 3-550-08435-8.
  • Heinrich Harrer: Die letzten Fünfhundert. Expeditionen zu den Zwergvölkern auf den Andamanen. Ullstein, 1977.
  • Heinrich Harrer: Erinnerungen an Tibet. Ullstein, 1993, s. 219. ISBN 3-550-06813-1.
  • Heinrich Harrer: Unterwegs. Handbuch für Reisende. F.A. Brockhaus Wiesbaden, 1994, s. 166. ISBN 3-7653-0318-6.
  • Heinrich Harrer: Rinpotsche von Ladakh, Mit Abb.. Pinguin-Verlag, 1981. ISBN 3-7016-2102-0.
  • Heinrich Harrer: Ladakh. Götter und Menschen hinterm Himalaya. Ullstein, 1988, s. 171. ISBN 3-524-76002-3.
  • Heinrich Harrer: Die Weiße Spinne. Das große Buch vom Eiger. Ullstein, 2001.
  • Heinrich Harrer: Mein Leben. Ullstein, 2003.
  • Heinrich Harrer: Powrót do Tybetu. Stapis, 2009, s. 272. ISBN 978-83-61050-23-0.
  • Heinrich Harrer: Biały pająk. Stapis, 2013, s. 270. ISBN 978-83-61050-87-2.
  • Heinrich Harrer: Wracam z epoki kamiennej. Stapis, 2015, s. 272. ISBN 978-83-61050-97-1.
  • Heinrich Harrer: Siedem lat w Tybecie. Zysk I S-Ka, 2015, s. 503. ISBN 978-83-8116-189-3.

Przypisy

  1. Ewa Kuczaj-Jasińska: Tajemnica Heinricha Harrera. 2006-01-15. [dostęp 2018-03-04].
  2. a b Douglas M., 2006: Heinrich Harrer, 93, Explorer of Tibet, Dies. The New York Times 10 I. [1]
  3. a b ""Mundur SS założyłem tylko raz, w dniu ślubu". Brad Pitt do dziś żałuje tej roli"[2]

Bibliografia

  • Siedem lat w Tybecie. Moje życie na dworze Dalajlamy (niem. Sieben Jahre in Tibet. Mein Leben am Hofe des Dalai Lama, wydanie polskie: Świat Książki, 1998, ISBN 978-83-7129-698-7)
  • Biały pająk (niem. Die Weiße Spinne. Das große Buch vom Eiger, wydanie polskie: Stapis, 2000, ISBN 83-85145-06-0)

Linki zewnętrzne

  • Artykuł biograficzny. alpinizm.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-05-18)]. w miesięczniku „Góry i Alpinizm”
  • Heinrich Harrer – dokonania górskie
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000109316931
  • VIAF: 108634601
  • LCCN: n50026088
  • GND: 118701703
  • NDL: 00442511
  • LIBRIS: 31fjm5qm01v7lj7
  • BnF: 12384963z
  • SUDOC: 032911157
  • NLA: 35172595
  • NKC: jn20000602810
  • BNE: XX1001481
  • NTA: 070536058
  • BIBSYS: 90129032
  • CiNii: DA00923506
  • Open Library: OL207981A
  • PLWABN: 9810594973805606
  • NUKAT: n98022275
  • J9U: 987007293433005171
  • PTBNP: 56353
  • CANTIC: a10098914
  • LNB: 000025915
  • NSK: 000002331
  • CONOR: 14715747
  • ΕΒΕ: 66862
  • BLBNB: 000303665
  • KRNLK: KAC201861359
  • WorldCat: lccn-n50026088
Encyklopedia internetowa: