Helena Łuczywo

Helena Łuczywo
Ilustracja
Helena Łuczywo (1987)
Imię i nazwisko urodzenia

Helena Chaber

Data i miejsce urodzenia

18 stycznia 1946
Warszawa

Zawód, zajęcie

dziennikarka

Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Stanowisko

redaktor naczelna „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), zastępczyni redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej” (1989–2009)

Multimedia w Wikimedia Commons
Wizerunek Heleny Łuczywo na muralu „Kobiety Wolności” w Gdańsku

Helena Łuczywo (ur. 18 stycznia 1946 w Warszawie) – polska dziennikarka, działaczka opozycji w okresie PRL, w latach 1982–1989 redaktor naczelna „Tygodnika Mazowsze”, współzałożycielka i w latach 1989–2009 zastępczyni redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej”.

Życiorys

Urodziła się w rodzinie działaczy komunistycznych żydowskiego pochodzenia: Ferdynanda Chabera (1907–2005) i Doroty (Debory) z domu Guter (1913–2012). Uczęszczała do XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Klementa Gottwalda w Warszawie[1]. Od 1964 do 1967 należała do Związku Młodzieży Socjalistycznej. Była aktywną uczestniczką strajków studenckich w trakcie wydarzeń marcowych w 1968, za co czasowo relegowano ją ze studiów[2]. Ukończyła w 1969 studia na Wydziale Ekonomii Politycznej na Uniwersytecie Warszawskim. Studiowała też w latach 1973–1977 anglistykę na tej samej uczelni[2]. Promotorem jej pracy magisterskiej był Włodzimierz Brus. W okresie PRL zaangażowana w działalność opozycyjną, od 1976 współpracowała z Komitetem Obrony Robotników[3]. Była współpracowniczką Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR”[4]. W 1977 brała udział w założeniu i do 1981 redagowała pismo „Robotnik”. Od 1970 do 1973 pracowała w centrali Banku Rolnego. W roku szkolnym 1977/1978 pracowała jako nauczycielka języka angielskiego w XVIII Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Zamoyskiego w Warszawie. Zwolniona z pracy z przyczyn politycznych, zajmowała się następnie zarobkowo tłumaczeniami. Od 1980 do 1981 była korespondentką „The Daily Telegraph”. W 1981 została redaktor naczelną Agencji Prasowej „Solidarność”. Po wprowadzeniu stanu wojennego przez ponad rok pozostawała w ukryciu[2]. Po śmierci Jerzego Zieleńskiego objęła w 1982 funkcję redaktora naczelnego „Tygodnika Mazowsze[3], który stał się największym pismem podziemnej „Solidarności”. Redakcją „TM” kierowała do 1989. W tym samym roku jako przedstawicielka strony opozycyjnej uczestniczyła w obradach zespołu ds. mediów w ramach rozmów Okrągłego Stołu[2].

W 1989 była jedną z osób zakładających „Gazetę Wyborczą”, w której objęła stanowisko zastępczyni redaktora naczelnego[5]. W latach 1990–1998 zajmowała stanowisko prezesa przedsiębiorstwa Agora-Gazeta, następnie do 2004 była zastępczynią prezesa zarządu Agory[2]. Od 2004 do 2007, w związku z chorobą Adama Michnika, faktycznie kierowała redakcją „Gazety Wyborczej”. W 2009 przeszła na emeryturę[6].

W 1989 otrzymała nagrodę Harvard University Niemann Foundation Lyons Award for Conscience and Integrity in Journalism, a w 1999 została wyróżniona Knight International Press Fellowship Award. W 2002, 2004 i 2005 była notowana na liście najbogatszych Polaków tygodnika „Wprost[7].

W 2019 jej wizerunek znalazł się na muralu „Kobiety Wolności” na stacji PKM Strzyża w Gdańsku[8].

Życie prywatne

Rozwiedziona z Witoldem Łuczywą[9], działaczem opozycji demokratycznej i organizatorem podziemnej poligrafii w czasach PRL. Ma córkę Łucję[10].

Wybrane publikacje

  • Jacek (z Anną Bikont), Agora i Wydawnictwo Czarne, Warszawa 2018.

Przypisy

  1. Znani absolwenci szkoły. liceumgottwalda.pl.tl. [dostęp 2023-10-10].
  2. a b c d e Mirosława Łątkowska, Adam Borowski: Helena Łuczywo. Encyklopedia Solidarności. [dostęp 2023-05-05].
  3. a b Helena Łuczywo w Słowniku „Niezależni dla kultury 1976–89”. [dostęp 2012-05-01].
  4. Kryptonim „Gracze”. Służba Bezpieczeństwa wobec Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej „KOR” 1976–1981. Łukasz Kamiński, Grzegorz Waligóra (wybór, wstęp i opracowanie). Warszawa: IPN, 2010, s. 186.
  5. Ernest Skalski. Słowo na wybory. „Polityka”, s. 57, 15 maja 2019. 
  6. „Gazeta Wyborcza” bez swojej legendy. dziennik.pl, 9 lutego 2009. [dostęp 2012-05-01].
  7. 100 Najbogatszych Polaków. wprost.pl. [dostęp 2012-05-01].
  8. Izabela Biała: Kobiety Wolności – niezwykły mural na stacji PKM Strzyża przypomina polskie opozycjonistki. gdansk.pl, 5 lipca 2019. [dostęp 2021-05-14].
  9. Pani na Agorze. dziennik.pl, 14 lutego 2009. [dostęp 2019-06-14].
  10. Cezary Łazarewicz: Pokolenie pokorowców. polityka.pl, 9 października 2011. [dostęp 2014-01-14].
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000359917617
  • VIAF: 221069461
  • LCCN: n2011082283
  • GND: 1175585327
  • BnF: 17863812p
  • SUDOC: 243892330
  • PLWABN: 9810658052205606
  • NUKAT: n2010015977
  • J9U: 987007411480605171
  • LIH: LNB:CG4X;=BC
  • WorldCat: lccn-n2011082283
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3935331