Hemoerytryna

Struktura pojedynczego peptydu tworzącego hemoerytrynę

Hemoerytryna – barwnik oddechowy niektórych organizmów morskich[1][2][3] (wieloszczetów, ramienionogów, sikwiaków, pierścienic i niezmogowców[potrzebny przypis]); w 2008 r. odkryta została również u bakterii Methylococcus capsulatus[3]. Właściwości fizykochemiczne hemoerytryny zostały ustalone w latach 50. i 60. XX w.[2]

Hemoerytryny, obok hemoglobin i hemocyjanin, stanowią trzecią główną grupę białek przenoszących tlen, jednak w przeciwieństwie do dwóch pierwszych, pomimo swojej nazwy nie zawierają hemu[1][2]

Hemoerytryny są metaloproteinami zbudowanymi zazwyczaj z 8 identycznych łańcuchów peptydowych (są zatem oktamerami), znane są jednak także formy di-, tri- i tetrameryczne[2][1]. Każda jednostka peptydowa wiąże dwa atomy żelaza na drugim (bezbarwna forma deoksy) lub trzecim (czerwonofioletowa forma oksy i żółta forma met) stopniu utlenienia[3]. Atomy te połączone są mostkiem tlenowym oraz skoordynowane są do pięciu reszt histydyny i dwóch grup karboksylowych reszt Asp i Glu[3][2]. W mięśniach morskich bezkręgowców występuje w postaci monomerycznej znanej jako miohemoerytryna i pełni funkcję podobną do mioglobiny[1].

Formy centrum aktywnego na różnym stopniu utlenienia

Formy centrum aktywnego hemoerytryny
Fe2+
OHFe2+
deoksy (zredukowana)
Fe3+
OFe3+
OOH
oksy (utleniona)
Fe3+
OFe3+
OH
met (utleniona)
Centrum aktywne deoksyhemoerytryny i oksyhemoerytryny


Przypisy

  1. a b c d D.M.D.M. Kurtz D.M.D.M., Dioxygen-binding Proteins, [w:] Comprehensive Coordination Chemistry II, t. 8, Elsevier, 2003, s. 229–260, DOI: 10.1016/b0-08-043748-6/08171-8, ISBN 978-0-08-043748-4  (ang.).
  2. a b c d e Ronald EugeneR.E. Stenkamp Ronald EugeneR.E., Dioxygen and Hemerythrin, „Chemical Reviews”, 94 (3), 1994, s. 715–726, DOI: 10.1021/cr00027a008 [dostęp 2021-10-25]  (ang.).
  3. a b c d Wei-ChunW.Ch. Kao Wei-ChunW.Ch. i inni, Isolation, purification and characterization of hemerythrin from Methylococcus capsulatus (Bath), „Journal of Inorganic Biochemistry”, 102 (8), 2008, s. 1607–1614, DOI: 10.1016/j.jinorgbio.2008.02.008 [dostęp 2021-10-25]  (ang.).

Linki zewnętrzne

  • 1HMD. rcsb.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-01)].
  • 1HMO. rcsb.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-01)].
  • 2MHR. rcsb.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-02-01)].
  • IPR002063 – InterPro
Encyklopedie internetowe (klasa białek):
  • Britannica: science/hemerythrin
  • Catalana: 0113749