Henryk Życzyński
 Henryk Życzyński w okresie pracy nauczycielskiej w gimnazjum. | |||
| Data i miejsce urodzenia | 2 sierpnia 1890 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | kwiecień 1940 | ||
| Zawód, zajęcie | pedagog, historyk literatury | ||
| Odznaczenia | |||
  | |||
| |||
Henryk Marian Życzyński (ur. 2 sierpnia 1890 w Husiatynie, zm. w kwietniu 1940 w Katyniu) – polski teoretyk i historyk literatury oraz pedagog; doktor nauk humanistycznych; profesor oraz dziekan Wydziału Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
Życiorys
Urodził się w Husiatynie na Podolu nad Zbruczem, jako syn Szczepana i Olimpii z d. Kleefeld. W 1910 ukończył C.K. Gimnazjum Wyższe w Brzeżanach, i zdał maturę. W 1914 ukończył studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie. Od 1916 doktor nauk humanistycznych. Po odbyciu, w latach 1916–1918, służby wojskowej w jednostkach zapasowych armii austro-węgierskiej i po odzyskaniu niepodległości przez Polskę przeprowadził się na Śląsk Cieszyński, gdzie został zatrudniony jako nauczyciel gimnazjalny w Orłowej (1918–1920) i w Cieszynie (1920–1927). W latach 1921–1924 był współpracownikiem „Dziennika Cieszyńskiego”, a w latach 1921–1927 - redaktorem „Miesięcznika Pedagogicznego”.
Od roku 1927 do 1939 profesor historii i literatury polskiej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie w okresie od 1934 do 1938 pełnił funkcję dziekana Wydziału Nauk Humanistycznych.
W 1934, jako podporucznik piechoty rezerwy pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lublin Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr II. Był wówczas w grupie oficerów „powyżej 40 roku życia”[1].
Po wybuchu II wojny światowej dostał się do niewoli sowieckiej i został osadzony w obozie jenieckim w Kozielsku, gdzie przebywał do 1940. W kwietniu został przewieziony do uroczyska Kozie Góry pod Smoleńskiem, powszechnie nazywanego Lasem Katyńskim i tam zamordowany przez NKWD.
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień porucznika[2]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007, w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
Ważniejsze prace
Henryk Życzyński był autorem licznych prac z historii literatury i estetyki, teorii dramatu i metodyki nauczania[3][4]. W młodości (1918) publikował też swoje wiersze, m.in. w dwutygodniku „Zdrój”.
- Pisma (tom 1–3, wyd. pośm. 1946–1947)
Odznaczenia
- Srebrny Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)[5],
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości.
Przypisy
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 43, 861.
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Dane z internetowego katalogu Biblioteki Narodowej w Warszawie
- ↑ Google Books - zbiór prac Henryka Życzyńskiego
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 306 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej”.
Bibliografia
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934. Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1934.
- Henryk Życzyński. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. - notka biograficzna w encyklopedii Onet.Wiem
- Henryk Życzyński - notka biograficzna na stronie polskiego gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Leonovova, Karviná-Hranice (Czechy)
- Henryk Życzyński - notka biograficzna na stronie Ogrodów Wspomnień
- Dziekani WNH - strona KUL w Lublinie
- Henryk Życzyński - notka biograficzna na stronie Nieobecni
- Henryk Życzyński - zbiór prac Henryka Życzyńskiego
- Maria Magdalena Blombergowa. Uczeni polscy rozstrzelani w Katyniu, Charkowie i Twerze. „Analecta”, s. 43–44, R. 9 Z. 2 (18) / 2000.
Linki zewnętrzne
- Prace Henryka Życzyńskiego w bibliotece Polona
