Hugo von Hofmannsthal

Hugo von Hofmannsthal
Hugo Laurenz August Hofmann, Edler von Hofmannsthal
Ilustracja
Hugo von Hofmannsthal, ok. 1910
Data i miejsce urodzenia

1 lutego 1874
Wiedeń

Data i miejsce śmierci

15 lipca 1929
Rodaun koło Wiednia

Narodowość

austriacka

Język

niemiecki

Alma Mater

Uniwersytet Wiedeński

Dziedzina sztuki

dramat, proza, esej

Epoka

modernizm

Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach

Hugo Laurenz August Hofmann, Edler von Hofmannsthal, zwany Hugo von Hofmannsthal (ur. 1 lutego 1874 w Wiedniu; zm. 15 lipca 1929 w Rodaun koło Wiednia) – austriacki pisarz, poeta i dramaturg epoki modernizmu. Przedstawiciel symbolizmu i secesji w literaturze niemieckojęzycznej.

Pochodził z rodziny szlacheckiej o korzeniach czeskich, żydowskich i lombardzkich. Pierwsze wiersze opublikował w wieku 16 lat. Studiował prawo, a następnie romanistykę na uniwersytecie w Wiedniu. W tym czasie wydał dramat Śmierć Tycjana, potem Szaleniec i śmierć.

Przeżył fascynację psychoanalizą Freuda i ideami Nietzschego. Od 1909 współpracował z Richardem Straussem, pisząc libretta do jego oper. W 1920 wraz z Maxem Reinhardtem wznowił tradycję festiwalu muzyki i teatru w Salzburgu.

Zmarł na udar mózgu w swoim domu pod Wiedniem (Hofmannsthal-Schlössl) w dniu pogrzebu swojego młodszego syna, Franza, który zginął śmiercią samobójczą kilka dni wcześniej. Jego córka Christane wyszła za Heinricha Zimmera.

Dzieła

Hugo von Hofmannsthal w wieku 19 lat, 1893.

Dramaty

  • 1892 - Der Tod des Tizian (Śmierć Tycjana)
  • 1893 - Idylle
  • 1894 - Der Tor und der Tod (Szaleniec i śmierć)
  • 1900 - Das Bergwerk zu Falun
  • 1904 - Elektra
  • 1906 - Ödipus und die Sphinx
  • 1911 - Jedermann
  • 1921 - Der Schwierige
  • 1922 - Das Salzburger Große Welttheater
  • 1923/25 - Der Turm
  • 1923 - Der Unbestechliche
  • 1927 - Der Turm

Libretta

  • 1908 - Elektra
  • 1911 - Der Rosenkavalier
  • 1912 - Ariadne auf Naxos
  • 1913 - Die Frau ohne Schatten
  • 1928 - Die ägyptische Helena
  • 1929 - Arabella

Opowiadania i zmyślone rozmowy

  • 1895 - Das Märchen der 672. Nacht
  • 1899 - Reitergeschichte
  • 1900 - Erlebnis des Marschalls von Bassompierre
  • 1902 - Ein Brief
  • 1903 - Das Gespräch über Gedichte
  • 1907 - Die Wege und die Begegnungen
  • 1907-08 - Die Briefe des Zurückgekehrten
  • 1910 - Lucidor. Figuren zu einer ungeschriebenen Komödie
  • 1911 - Das fremde Mädchen
  • 1919 - Die Frau ohne Schatten
  • 1925 - Reise im nördlichen Afrika

Powieści

  • 1907-1927 – Andreas oder Die Vereinigten (fragment)

Eseje, przemowy i kawałki prozy

  • 1891 - Zur Physiologie der modernen Liebe
  • 1896 - Poesie und Leben
  • 1914 - Appell an die oberen Stände
  • 1915 - Krieg und Kultur
  • 1915 - Wir Österreicher und Deutschland
  • 1917 - Preuße und Österreicher
  • 1922-27 - Neue Deutsche Beiträge
  • 1907 - Der Dichter und diese Zeit
  • 1916 - Österreich im Spiegel seiner Dichtung
  • 1917 - Die Idee Europa
  • 1922 - Gedichte
  • 1926 - Früheste Prosastücke
  • 1927 - Wert und Ehre deutscher Sprache
  • 1927 - Das Schrifttum als geistiger Raum der Nation

Opracowania na temat Hofmannsthala

  • Volke, Werner: Hugo von Hofmannsthal in Selbstzeugnissen und Bilddokumenten. Reinbek b. Hamburg: Rowohlt 1977.
  • Koch, Hans-Albrecht: Hugo von Hofmannsthal. Darmstadt: Wiss. Buchges. 1989.
  • Renner, Ursula (Hrsg.): Hugo von Hofmannsthal: Freundschaften und Begegnungen mit deutschen Zeitgenossen. Würzburg: Königshausen und Neumann 1991.
  • Mayer, Mathias: Hugo von Hofmannsthal. Stuttgart; Weimar: Metzler 1993.
  • Koopmann, Helmut: Deutsche Literaturtheorien zwischen 1880 und 1920. Eine Einführung. Darmstadt: WBG 1997.
  • Weinzierl, Ulrich: Hofmannsthal - Skizzen zu seinem Bild. Wien: Zsolnay Verlag 2005.
  • Junk, Anke: Andreas oder Die Vereinigten' von Hugo von Hofmannsthal : eine kulturpsychoanalytische Untersuchung. Hannover: Impr. Henner Junk 2015.
  • Klaus Bohnenkamp (Hrg.): Briefwechsel mit Marie von Thurn und Taxis-Hohenlohe 1903-1929 / Hugo von Hofmannsthal. Freiburg: Rombach-Verl. 2016.

Literatura

Linki zewnętrzne

  • Zbiór linków: Dzieła Hofmannsthala w internecie
  • Komentowany zbiór linków
  • Życiorys i dzieła w Projekcie Gutenberg-DE
  • Strona internetowa Towarzystwa Hugo von Hofmannsthala, Frankfurt nad Menem
  • Dom Hofmannsthala, Wiedeń
  • Utwory Hugo von Hofmannsthala w serwisie Wolne Lektury
  • Hugo von Hofmannsthal − zbiór polskich przekładów utworów pisarza
  • Hugo von Hofmannsthal – dzieła w bibliotece Polona
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000368560146, 0000000368560154, 0000000109298446
  • VIAF: 103209512, 316402147
  • LCCN: n79072867
  • GND: 118552759
  • NDL: 00443560
  • LIBRIS: xv8bc4pg2dzwsf4
  • BnF: 119076366
  • SUDOC: 026923483
  • SBN: CFIV000290
  • NLA: 36334189
  • NKC: xx0013337
  • DBNL: hofm013
  • BNE: XX880078, XX1639883
  • NTA: 06869377X
  • BIBSYS: 90052983
  • CiNii: DA0043167X
  • Open Library: OL61461A
  • PLWABN: 9810632312105606, 9810608084905606
  • NUKAT: n93126700
  • J9U: 987007311539305171
  • PTBNP: 57664
  • CANTIC: a10434471
  • LNB: 000072566
  • NSK: 000045137
  • CONOR: 11006307
  • ΕΒΕ: 64698
  • BLBNB: 000180770
  • KRNLK: KAC199612591
  • LIH: LNB:V*143656;=BL
  • RISM: people/95933
  • WorldCat: lccn-n79072867
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3912243
  • Britannica: biography/Hugo-von-Hofmannsthal
  • Treccani: hugo-von-hofmannsthal
  • Universalis: hugo-von-hofmannsthal
  • БРЭ: 2374070
  • NE.se: hugo-von-hofmannsthal
  • SNL: Hugo_von_Hofmannsthal
  • VLE: hugo-von-hofmannsthal
  • Catalana: 0032809
  • DSDE: Hugo_von_Hofmannsthal
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 25902