Hymn

Ten artykuł dotyczy pieśni pochwalnej. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.

Hymn (z greckiego hýmnospieśń pochwalna) – uroczysta i podniosła pieśń pochwalna o apostroficznym charakterze wypowiedzi, komponowana na cześć bóstwa, szczególnej osoby, wydarzenia, ojczyzny (kraju), a także idei[1][2].

W kręgu kultury europejskiej hymny znane były w basenie Morza Śródziemnego już w starożytności[1]. Na stałe weszły do kanonów kulturowych wraz z rozwojem chrześcijaństwa, który uczynił swoim ten rodzaj literacki wzorując się na hebrajskim Starym Testamencie i judeochrześcijańskim Nowym Testamencie[2].

W literaturze średniowiecznej hymn miał charakter niemal wyłącznie religijny. Istniały odmiany liturgiczne, śpiewane w czasie nabożeństw. Później pojawiły się rozbudowane są hymny protestanckie (pierwszy skomponowany przez Marcina Lutra). Ponadto w Anglii w okresie renesansu powstał anthem, czyli anglikański utwór chóralny[1][2]. Współcześnie utożsamiany jest zazwyczaj z pieśnią patriotyczną[1].

Istnieją hymny państwowe, narodowe, wojskowe, religijne, koronacyjne, akademickie itp. Niekiedy hymnem staje się utwór niespełniający ścisłych wymogów formalnych; wystarczy, że określona społeczność nada mu taką funkcję; przykładem może być hymn Europy – Oda do radości z IX Symfonii Beethovena[1].

W polskiej hymnice istnieją utwory będące pieśniami zarówno religijnymi, jak i patriotycznymi (np. Boże, coś Polskę) lub równocześnie religijnymi i żołnierskimi (np. Bogurodzica). Pierwszym polskim królewskim hymnem była pieśń Gaude Mater Polonia Wincentego z Kielc[1]. Innym znanym polskim hymnem jest Hymn do miłości Ojczyzny autorstwa Ignacego Krasickiego oraz Czego chcesz od nas, Panie? Jana Kochanowskiego.

Zobacz też

Zobacz w Wikiźródłach kategorię
hymny
Zobacz hasło hymn w Wikisłowniku

Przypisy

  1. a b c d e f HilaryH. McGlynn HilaryH. (red.), Wielka Encyklopedia Oxford, t. 8, Oxford Educational, 2008, s. 10, ISBN 978-83-252-0187-6  (pol.).
  2. a b c PeterP. Wilton PeterP., hymn, [w:] AlisonA. Latham (red.), The Oxford Companion to Music, Oxford University Press, 2011, DOI: 10.1093/acref/9780199579037.001.0001, ISBN 978-0-19-957903-7 [dostęp 2021-06-01]  (ang.).
Kontrola autorytatywna (gatunek muzyczny):
  • LCCN: sh99001951
  • GND: 4125676-1
  • NDL: 00570092
  • NKC: ph120993, ph224365
  • J9U: 987007566213705171
Encyklopedia internetowa:
  • Britannica: topic/hymn
  • Treccani: inno
  • Universalis: hymne-liturgie-chretienne
  • SNL: hymne
  • Catalana: 0114408, 0114409
  • DSDE: hymne
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 25564