III liga
2023/2024 |
Państwo | Polska |
Organizator rozgrywek | PZPN |
Data założenia | 19 lutego 2000 (2008 jako IV poziom rozgrywek) Warszawa |
Poprzednia nazwa | (do sezonu 2007/2008 oficjalnie IV liga polska) |
Przekształcona na zawodową | 2002 |
Rozgrywki |
Liczba drużyn | 72 (4 grupy po 18 drużyn) |
Wyższy poziom ligowy | II liga |
Niższy poziom ligowy | IV liga |
Puchary | Puchar Polski |
Zwycięzcy |
Obecny zwycięzca | ŁKS II Łódź (grupa I) Olimpia Grudziądz (grupa II) Polonia Bytom (grupa III) i Stal Stalowa Wola (grupa IV) (2022/2023) |
III liga polska w piłce nożnej (do sezonu 2007/2008 oficjalnie IV liga polska) – czwarta w hierarchii klasa męskich ligowych rozgrywek piłkarskich w Polsce. Stanowi pośredni szczebel rozgrywkowy między II ligą polską (dawną III ligą polską), a IV ligą polską (dawną V ligą polską lub klasą okręgową), będąc jednocześnie czwartym (najniższym) szczeblem centralnym[1] (IV poziom ligowy). Zmagania w jej ramach toczą się cyklicznie (co sezon) systemem kołowym i przeznaczone są dla 72 polskich klubów piłkarskich, grających w czterech 18-zespołowych grupach makroregionalnych. Mistrzowie każdej z grup III ligi polskiej uzyskują awans do II ligi polskiej, zaś najsłabsze zespoły relegowane są do poszczególnych grup wojewódzkich IV ligi polskiej. Od sezonu 2000/2001 zarządzana przez – działające w imieniu Polskiego Związku Piłki Nożnej – wyznaczone wojewódzkie związki piłki nożnej. Od 2002 roku do udziału w jej rozgrywkach zostają dopuszczone wyłącznie kluby posiadające status profesjonalny (tj. działające w formie sportowej spółki akcyjnej) lub półprofesjonalny (tj. działające w formie stowarzyszenia kultury fizycznej), które – po spełnieniu wszelkich niezbędnych kryteriów – otrzymały roczną licencję na występy na tym szczeblu.
Historia
Utworzenie IV ligi polskiej – jako takiej – ściśle wiąże się z reformą administracyjną kraju w 1999. Wcześniej – w zależności od regionu i okresu – rozgrywki czwartego szczebla ligowego w Polsce nosiły różne nazwy (liga makroregionalna, klasa makroregionalna, liga międzywojewódzka, klasa międzywojewódzka, liga wojewódzka, klasa wojewódzka, liga międzyokręgowa, klasa międzyokręgowa, liga okręgowa, klasa okręgowa, klasa A, czy klasa B).
Na mocy nowego statutu Polskiego Związku Piłki Nożnej (PZPN), uchwalonego 19 lutego 2000 roku – podczas 69. Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia PZPN w Warszawie – dostosowano strukturę piłkarskiej centrali do nowego podziału terytorialnego, natomiast między 10 marca 2000, a 29 lipca 2000 roku na jej podstawie utworzono 16 wojewódzkich Związków Piłki Nożnej (ZPN-ów), którym podlegać miały rozgrywki klas regionalnych (tj. czwartego poziomu ligowego i niższych).
W sierpniu 2000 roku wystartowały rozgrywki IV ligi polskiej sezonu 2000/2001, które przeprowadzono w 21 grupach terytorialnych. W 5 województwach o największym piłkarskim potencjale (dolnośląskim, małopolskim, mazowieckim, śląskim i wielkopolskim) toczyły się one w dwóch równorzędnych grupach, których zwycięzcy spotykali się w barażowym dwumeczu o tytuł mistrza i tym samym awans do III ligi polskiej (o kolejności spotkań decydowało losowanie). W pozostałych 11 województwach grano w jednej grupie, której zwycięzca automatycznie zostawał mistrzem, uzyskując jednocześnie promocję o szczebel wyżej. W kolejnych edycjach stopniowo zmniejszano liczbę grup, a także ograniczano liczbę drużyn w każdej z nich. W 2001 roku połączono obydwie grupy dolnośląskie, w 2002 roku – mazowieckie, zaś w 2006 roku jedną grupę utworzono w województwie małopolskim.
W sezonie 2007/2008 IV liga polska składała się z 18 grup regionalnych (wojewódzkich). W 14 województwach rozgrywki toczyły się systemem jednogrupowym, zaś w dwóch województwach systemem dwugrupowym.
W związku z planowaną na sezon 2008/2009 reorganizacją rozgrywek zwycięzcy każdej z grup (w przypadku województw z dwoma grupami zwycięzcy barażów pomiędzy triumfatorami poszczególnych grup w tych województwach) utworzyli osiem par barażowych, w których wygrana była premiowana awansem do nowo utworzonej II ligi (ówczesna III liga). Zespoły, które przegrały w barażach i te, które zajęły czołowe miejsca w końcowej tabeli, uzyskały prawo gry w sezonie 2008/2009 w nowo utworzonej III lidze (ówczesna IV liga). Pozostałe drużyny spadły do nowo utworzonej IV ligi (ówczesna klasa okręgowa bądź V liga).
W sezonie 2016/2017 nastąpiła reforma III ligi. Utworzono cztery grupy po 18 zespołów. Podział na województwa jest taki sam jak w przypadku dawnej III ligi (obecnie II liga) istniejącej do 2008 roku[2].
Podział na grupy
2000–2008
W latach 2000–2008 4. poziomem rozgrywkowym była IV liga, natomiast III liga była wówczas 3. poziomem rozgrywkowym (obecnie II liga). Sezon 2000/2001 był pierwszym sezonem, w którym IV liga była poziomem okręgowym. W zależności od sezonu liczba grup była różna:
- w sezonie 2000/2001 było 21 grup (po sezonie połączono obie grupy dolnośląskie);
- w sezonie 2001/2002 było 20 grup (po sezonie połączono obie grupy mazowieckie);
- od sezonu 2002/2003 do sezonu 2005/2006 było 19 grup (w 2006 roku połączono obie grupy małopolskie);
- od sezonu 2006/2007 do sezonu 2007/2008 było 18 grup.
W 2008 roku przeprowadzono reformę, w wyniku której IV liga stała się 5. poziomem rozgrywkowym, natomiast 4. poziomem rozgrywkowym stała się III liga.
2008–2016
W latach 2008–2016 III liga była 4. poziomem rozgrywek piłki nożnej w Polsce, która składała się z 8 grup:
Od 2016
Od 2016 roku III liga jest także 4. poziomem rozgrywek piłki nożnej w Polsce, ale składa się z 4 grup:
- grupa I – która obejmuje województwa: łódzkie, mazowieckie, podlaskie i warmińsko-mazurskie, a za rozgrywki toczące się w tej grupie odpowiedzialny na przemian jest: Łódzki Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Łodzi, Mazowiecki Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Warszawie, Podlaski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Białymstoku oraz Warmińsko-Mazurski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Olsztynie.
- grupa II – która obejmuje województwa: kujawsko-pomorskie, pomorskie, wielkopolskie i zachodniopomorskie, a za rozgrywki toczące się w tej grupie odpowiedzialny na przemian jest: Kujawsko-Pomorski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Bydgoszczy, Pomorski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Gdańsku, Wielkopolski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Poznaniu oraz Zachodniopomorski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Szczecinie.
- grupa III – która obejmuje województwa: dolnośląskie, lubuskie, opolskie i śląskie, a za rozgrywki toczące się w tej grupie odpowiedzialny na przemian jest: Dolnośląski Związek Piłki Nożnej z siedzibą we Wrocławiu, Lubuski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Zielonej Górze, Opolski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Opolu oraz Śląski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Katowicach.
- grupa IV – która obejmuje województwa: lubelskie, małopolskie, podkarpackie i świętokrzyskie, a za rozgrywki toczące się w tej grupie odpowiedzialny na przemian jest: Lubelski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Lublinie, Małopolski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Krakowie, Podkarpacki Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Rzeszowie oraz Świętokrzyski Związek Piłki Nożnej z siedzibą w Kielcach.
Grupy i mistrzowie
Od momentu utworzenia IV ligi polskiej w 2000 roku, liczba jej poszczególnych grup terytorialnych ulegała stopniowemu zmniejszaniu (jednocześnie zmniejszała się więc liczba klubów na tym szczeblu rozgrywkowym).
IV liga wojewódzka
W przypadku województw, w których rozgrywki IV ligi polskiej toczono systemem dwugrupowym uwzględniono wyłącznie zwycięzcę barażu między triumfatorami każdej z nich, czyli faktycznego mistrza danej wojewódzkiej IV ligi.
III liga (8 grup)
Sezon 2011/2012 |
Sezon 2011/2012 |
Grupa dolnośląsko-lubuska | MKS Oława |
Grupa kujawsko-pomorsko-wielkopolska | Lech Rypin |
Grupa lubelsko-podkarpacka | Siarka Tarnobrzeg |
Grupa łódzko-mazowiecka | Radomiak Radom |
Grupa małopolsko-świętokrzyska | Unia Tarnów |
Grupa opolsko-śląska | Rozwój Katowice |
Grupa podlasko-warmińsko-mazurska | Start Działdowo[8] |
Grupa pomorsko-zachodniopomorska | Gryf Wejherowo |
Sezon 2014/2015 |
Sezon 2014/2015 |
Grupa dolnośląsko-lubuska | Formacja Port 2000 Mostki |
Grupa kujawsko-pomorsko-wielkopolska | Warta Poznań |
Grupa lubelsko-podkarpacka | Stal Rzeszów |
Grupa łódzko-mazowiecka | Radomiak Radom |
Grupa małopolsko-świętokrzyska | Wisła Sandomierz |
Grupa opolsko-śląska | Polonia Bytom |
Grupa podlasko-warmińsko-mazurska | Olimpia Zambrów |
Grupa pomorsko-zachodniopomorska | Gryf Wejherowo |
Sezon 2015/2016 |
Sezon 2015/2016 |
Grupa dolnośląsko-lubuska | Górnik Wałbrzych |
Grupa kujawsko-pomorsko-wielkopolska | Warta Poznań |
Grupa lubelsko-podkarpacka | Motor Lublin |
Grupa łódzko-mazowiecka | Polonia Warszawa |
Grupa małopolsko-świętokrzyska | Garbarnia Kraków |
Grupa opolsko-śląska | Odra Opole |
Grupa podlasko-warmińsko-mazurska | Olimpia Elbląg |
Grupa pomorsko-zachodniopomorska | Vineta Wolin |
III liga (4 grupy)
Sezon 2021/2022 |
Sezon 2021/2022 |
Grupa I | Polonia Warszawa |
Grupa II | Kotwica Kołobrzeg |
Grupa III | Zagłębie II Lubin |
Grupa IV | Siarka Tarnobrzeg |
Linki zewnętrzne
- Rozgrywki III ligi polskiej w sezonie 2016/2017
Przypisy
- ↑ Reforma rozgrywek od sezonu 2008/09 [online], 90minut.pl [dostęp 2021-08-09] (pol.).
- ↑ ozpnkalisz.pl: Reforma III ligi.. [dostęp 2016-08-05]. (pol.).
- ↑ Jagiellonka Nieszawa zrezygnowała z gry w III lidze. Kujawiak Włocławek uzyskał prawo gry na trzecim poziomie jako wicemistrz grupy.
- ↑ W związku z karną relegacją I zespołu Górnika Łęczna do III ligi jego rezerwy pozostały w IV lidze, zaś awans na wyższy szczebel uzyskał wicemistrz lubelskiej grupy IV ligi – Łada Biłgoraj.
- ↑ Awans uzyskał LKS Nieciecza, który zajął drugie miejsce, gdyż rezerwy Korony nie mogły awansować na szczebel centralny rozgrywek.
- ↑ Spartakus Szarowola przekazał licencję i miejsce w II lidze wschodniej w sezonie 2010/2011 Motorowi Lublin S A i będzie występował w zamojskiej klasie B, gdzie zajmie miejsce rezerw.
- ↑ Olimpia Zambrów zrezygnowała z gry w II lidze w sezonie 2011/2012. Do zajęcia jej miejsca uprawniony był wicemistrz grupy – Huragan Morąg – który również zrezygnował z awansu.
- ↑ Start Działdowo zrezygnował z gry w II lidze. Concordia Elbląg uzyskała prawo gry na trzecim poziomie jako wicemistrz grupy.
- ↑ Finishparkiet Drwęca Nowe Miasto Lubawskie zrezygnowała z gry w II lidze. ŁKS Łódź uzyskał prawo gry na trzecim poziomie jako wicemistrz grupy.
- ↑ III liga 2022/2023, grupa: I [online], www.90minut.pl [dostęp 2023-06-18] .
- ↑ III liga 2022/2023, grupa: II [online], www.90minut.pl [dostęp 2023-06-18] .
- ↑ III liga 2022/2023, grupa: III [online], www.90minut.pl [dostęp 2023-06-18] .
- ↑ III liga 2022/2023, grupa: IV [online], www.90minut.pl [dostęp 2023-06-18] .
Czwarty poziom ligowych rozgrywek piłkarskich w Polsce
Od sezonu 1996/1997 – utworzenie IV ligi makroregionalnej
Sezony | IV liga makroregionalna | - 1996/1997
- 1997/1998
- 1998/1999
- 1999/2000
|
---|
IV liga okręgowa | - 2000/2001
- 2001/2002
- 2002/2003
- 2003/2004
- 2004/2005
- 2005/2006
- 2006/2007
- 2007/2008
|
---|
III liga makroregionalna | - 2008/2009
- 2009/2010
- 2010/2011
- 2011/2012
- 2012/2013
- 2013/2014
- 2014/2015
- 2015/2016
- 2016/2017
- 2017/2018
- 2018/2019
- 2019/2020
- 2020/2021
- 2021/2022
- 2022/2023
- 2023/2024
|
---|
|
---|
Kluby w sezonie 2023/2024 | Grupa I | |
---|
Grupa II | |
---|
Grupa III | |
---|
Grupa IV | |
---|
|
---|
Reprezentacje | |
---|
Rozgrywki ligowe | kobiety | |
---|
mężczyźni | Zawodowe | |
---|
Amatorskie | |
---|
Zagadnienia | |
---|
|
---|
|
---|
Rozgrywki pucharowe | |
---|
Rozgrywki młodzieżowe | |
---|
Nagrody i wyróżnienia | |
---|
Pozostałe | |
---|
- Kluby
- Piłkarki
- Piłkarze
- Trenerzy
- Sędziowie
- Stadiony
III liga polska w piłce nożnej – grupy 2016–nadal
- grupa I
- grupa II
- grupa III
- grupa IV
|