Iwan Mohylnycki
 | |||
| |||
| Data i miejsce urodzenia | 19 sierpnia 1778 | ||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 24 czerwca 1831 | ||
| Miejsce pochówku | cmentarz Główny w Przemyślu↗ | ||
| Wyznanie | greckokatolickie | ||
| |||
Iwan Mohylnycki (ukr. Іва́н Могильни́цький, ur. 19 sierpnia 1778 w Uluczu, zm. 24 czerwca 1831 w Przemyślu) – ksiądz greckokatolicki, ukraiński działacz oświatowy, przewodniczący greckokatolickiej kapituły przemyskiej, opiekun i wizytator kościelnych szkół eparchii przemyskiej.
Życiorys
Założyciel i autor statutu Towarzystwa Duchownych. Był założycielem i dyrektorem greckokatolickiego Instytutu Diaków w Przemyślu w 1817.
Był autorem gramatyki języka ukraińskiego. Napisał w sumie 5 podręczników języka ruskiego, w tym Rozprawę o języku ruskim (wydaną w 1829), udowadniającą samodzielność języka ukraińskiego. Był również twórcą (wraz z biskupem przemyskim Iwanem Snihurśkim) gęstej sieci ruskich szkół parafialnych w eparchii przemyskiej.
Mimo że podkreślał konsekwentnie odrębność narodu ukraińskiego, uważał, że Białorusini takiej odrębności nie posiadają, „ziemie białoruskie” Białej i Czarnej Rusi zaliczał do „ziem ukraińskich”, do których oprócz wymienionych kwalifikował także Ukrainę (czyli ziemie dawnych województw kijowskiego, bracławskiego i czernihowskiego), oraz Podole i Wołyń[1].
20 lipca 1818 otrzymał szlachecki tytuł kawalera i herb własny – Mogilnicki II.
Został pochowany na cmentarzu Głównym w Przemyślu. Na innym nagrobku tamże została umieszczona tablica jego pamięci.
Jego imieniem nazwano ulicę w Przemyślu (formalnie Jana Mogilnickiego).
Przypisy
- ↑ I. Mohylnycki Widomist' o ruskom jazyci, „Ukrajinśko-Ruśkyj Archyw”, t. V, s. 9–10 [w:] Jan Kozik Ukraiński ruch narodowy w Galicji w latach 1830-1848, Kraków 1973
Bibliografia
- WłodzimierzW. Mokry WłodzimierzW., Ruska Trójca. Karta z dziejów życia literackiego Ukraińców w Galicji w pierwszej połowie XIX wieku, wyd. 1, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 1997, ISBN 83-905280-3-7, OCLC 37782069 .
- Henryk Wereszycki - "Pod berłem Habsburgów. Zagadnienia narodowościowe", Kraków 1986
- Енциклопедія українознавства, Lwów 1993, t. 5, s. 1633-1634
