Jęczmieniec zwyczajny

Systematyka^[1]^[2]

Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

Nadgromada

Gromada

Podgromada

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

wiechlinowate

Rodzaj

jęczmieniec

Gatunek

jęczmieniec zwyczajny

Nazwa systematyczna

Hordelymus europaeus (L.) Jess. ex Harz
Samenkunde 2: 1148 (1885)^[3]

Synonimy
Cuviera europaea (L.) Koeler Elymus compositus Steud. Elymus cylindricus (Murray) Pohl Elymus europaeus L. Frumentum sylvaticum E.H.L.Krause Hordeum cylindricum Murray Hordeum desmoulinsii Philippe Hordeum elymoides Vest Hordeum europaeum (L.) All. Hordeum montanum Schrank Hordeum sylvaticum Huds. Leptothrix europaea (L.) Dumort.^[3]

Systematyka w Wikispecies

Multimedia w Wikimedia Commons

Jęczmieniec zwyczajny, wydmuchrzyca zwyczajna^[4] (Hordelymus europaeus (L.) Jess. ex Harz) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Reprezentuje monotypowy rodzaj jęczmieniec Hordelymus. Występuje w Europie, z wyjątkiem jej północnych i wschodnich krańców, oraz w północno-zachodniej Afryce, w Azji Mniejszej i na Kaukazie^[3]. W Polsce częściej spotykany jest tylko na południu w niższych położeniach górskich, poza tym ma bardzo rozproszone stanowiska^[5]^[6].

Morfologia

Pokrój: Trawa wieloletnia, drobnokępowa, o silnie rozwiniętym wiązkowym systemie korzeniowym, o źdźbłach osiągających zwykle do 60–125 cm wysokości. Kolanka i źdźbła pod nimi pokryte są krótkimi włoskami^[6].
Liście: Pochwy liściowe otwarte, lekko rozdęte i owłosione. Języczek liściowy bardzo krótki. Blaszki liściowe za młodu zwinięte, dojrzałe płaskie, do 1 cm szerokości. Z wierzchu są przylegająco owłosione, od spodu wyróżniają się białym, wystającym kilem^[6].
Kwiaty: Występują w kłoskach zwykle pojedynczo, kłoski zebrane są w gęsty kłos o długości od 4 do 8 cm i o szerokości ok. 1 cm. Kłoski są zielonkawe i wyrastają w pęczkach po trzy. Osiągają od 15 do 24 mm długości. Plewy są szczecinkowato wąskie, o długości ok. 10 cm, zakończone ością podobnej długości. Plewka dolna ma także ok. 10 cm długości, ma 2 mm szerokości i zakończona jest ością o długości 1,5–2,5 cm. Plewka górna jest lancetowata, silnie zwężona w górnej części^[6].

Biologia i ekologia

Bylina. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Występuje w cienistych lasach liściastych i mieszanych, na glebach żyznych lub średnio żyznych, umiarkowanie wilgotnych. Dobrze rośnie w miejscach cienistych, preferuje glebę o pH od 7,0 do 7,5. Liczba chromosomów 2n = 28^[6]. Jest gatunkiem charakterystycznym dla związku zespołów Fagion i dla zespołu buczyny sudeckiej Dentario enneaphylli-Fagetum^[7].

Systematyka

Gatunek z monotypowego rodzaju jęczmieniec Hordelymus (Jess.) Harz, Samenkunde 2: 1147 (1885)^[3]. Rodzaj należy do rodziny wiechlinowatych (Poaceae), a w jej obrębie do podrodziny wiechlinowych (Pooideae), plemienia Triticeae^[8]. W niektórych ujęciach bywa włączany do rodzaju wydmuchrzyca Leymus^[9].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2022-09-02] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2022-09-02] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Hordelymus europaeus (L.) Jess. ex Harz, [w:] Plants of the World online, Royal Botanic Gardens Kew .
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 100, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 298, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ ^a ^b ^c ^d ^e MarianM. Falkowski MarianM. (red.), Trawy polskie, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1982, s. 217, ISBN 83-09-00593-8, OCLC 10062340 .
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007, s. 475, ISBN 978-83-01-14439-5, OCLC 214323325 .
↑ Hordelymus (Jess.) Harz. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2022-09-02].
↑ David J.D.J. Mabberley David J.D.J., Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 525, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200 .