Języki w Gruzji

Urzędowym językiem w Gruzji jest język gruziński, który oficjalnie jest językiem ojczystym dla 87,6% ludności kraju^[1]. Ponadto w kraju obecne są języki kaukaskie (np. abchaski), indoeuropejskie (np. ormiański), turkijskie (np. azerbejdżański)^[1] i semickie (np. asyryjski)^[2].

Języki kartwelskie

Język gruziński

 Osobny artykuł: Język gruziński.

Inne

Poza językiem gruzińskim w Gruzji obecne są także inne języki kartwelskie – lazyjski, megrelski i swański. Nie są one jednak uwzględniane w spisach narodowych, ponieważ mimo zdania językoznawców, że są one osobnymi językami, władze Gruzji traktują je jak dialekty gruzińskiego^[4]. Gruzini posługujący się gruzińskim mają jednak problemy ze zrozumieniem rodaków posługujących się np. megrelskim czy swańskim^[5]. Języki te nie są obecne w edukacji^[4].

Języki indoeuropejskie

Rosyjski

Językiem rosyjskim w Gruzji posługuje się 1,2% populacji^[6][1]. Jest on też językiem Rosjan – ponad połowy (51,6%) wszystkich gruzińskich imigrantów^[6].

Język rosyjski odgrywał ważną rolę w czasach, gdy Gruzja wchodziła w skład ZSRR^[6]. Gruzini opornie podchodzili do nauki tego języka, więc władze zdecydowały się wprowadzić w Gruzji język rosyjski jako urzędowy^[7]. 14 kwietnia 1978 roku obywatele wyrazili swój sprzeciw wobec decyzji władz sowieckich o ustanowieniu w tym kraju języka rosyjskiego językiem państwowym. W Alei Rustawelego w Tbilisi zebrały się dziesiątki tysięcy Gruzinów, którzy żądali od władz nadania językowi gruzińskiemu statusu języka państwowego. Obecnie 14 kwietnia w Gruzji obchodzony jest Dzień Języka Ojczystego^[8].

Ormiański

Językiem ormiańskim posługuje się ormiańska mniejszość, zamieszkująca graniczący z Armenią region nazywany Dżawachetią. Ormianie w tych stronach zazwyczaj nie znają języka gruzińskiego, ale znają rosyjski. Językiem „południowego sąsiada” w Gruzji posługuje się 3,9% ludności kraju^[1].

Języki turkijskie

Azerbejdżański

Język azerbejdżański jest oficjalnie (po gruzińskim) drugim pod względem popularności językiem ojczystym w kraju – używa go 6,2% populacji^[1], głównie azerska diaspora^[6]. Według spisu z 2004 roku było to 231 436 z 3 713 804 mieszkańców Gruzji^[3]. Język rozwija się ze względu na to, że do Gruzji napływają emigranci z Azerbejdżanu^[6].

Języki obce w Gruzji

W 2012 roku w jakimkolwiek stopniu język rosyjski znało 96% z 400 przebadanych osób w Tbilisi, a 66% z nich angielski^[8]. Błąd statystyczny w badaniu nie przekracza 4,8%.

Lekcje języka rosyjskiego w gruzińskich szkołach publicznych przestały być obowiązkowe w 2006 roku. Do 2000 roku funkcjonowało w kraju 214 rosyjskojęzycznych szkół. Według danych jeszcze z 2004 liczba uczących się w nich Rosjan wynosiła około 7 tysięcy, a pozostałe 25 tys. uczniów było etnicznymi Gruzinami. W 2012 pozostały tylko dwie takie szkoły^[8].

Po odzyskaniu przez Gruzję niepodległości język rosyjski – choć jego popularność, szczególnie wśród młodzieży, nieustannie malała – był jednak ciągle dominującym językiem w wielu szkołach. Jednak w odróżnieniu od niektórych byłych republik ZSRR, gdzie młodzież wciąż dąży do uzyskania wykształcenia w Rosji, w Gruzji w ostatnich latach zauważa się wzrost tendencji do studiowania w Europie i Stanach Zjednoczonych^[8].

W 2012 roku 77% absolwentów szkół średnich zdawało egzamin z języka angielskiego, a tylko 14% z rosyjskiego. Najpopularniejszymi poza nimi był język francuski i niemiecki^[8].

Zobacz też

• języki kartwelskie
• pisma gruzińskie

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Wikipedia w języku gruzińskim
• Wikipedia w języku megrelskim
• Odsetek języków w państwach i terytoriach świata