Jacek Fedorowicz

Jacek Fedorowicz
Ilustracja
Jacek Fedorowicz podczas Pol’and’Rock Festival (2018)
Data i miejsce urodzenia

18 lipca 1937
Gdynia

Zawód

aktor estrady, satyryk, rysownik

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Jacek Jan Fedorowicz (ur. 18 lipca 1937 w Gdyni) – polski satyryk, aktor, prezenter telewizyjny, artysta malarz, rysownik i felietonista.

Życiorys

Tablica upamiętniająca internowanie Lecha Wałęsy w Arłamowie z rysunkiem autorstwa Jacka Fedorowicza

Urodził się w Gdyni, w rodzinie warszawian pracujących w polskiej gospodarce morskiej. Jako siedmioletnie dziecko przeżył powstanie warszawskie. Maturę uzyskał w Liceum Ogólnokształcącym pw. św. Augustyna[1]. Ukończył studia na Wydziale Malarstwa Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku (dyplom uzyskał w 1960). Był jednym z założycieli (m.in. ze Zbigniewem Cybulskim i Bogumiłem Kobielą) gdańskiego studenckiego teatru Bim-Bom (w latach 1954–1960). Należał do składu aktorskiego tego teatru (główna rola Dobrego Ducha w pierwszym programie pt. Achaaa). Jeszcze w czasie studiów rozpoczął współpracę z gdańskim radiem jako autor i aktor, zaś jako autor i rysownik-karykaturzysta z prasą lokalną i ogólnopolską, tj. „Dookoła świata”, „Po prostu”, „Dziennik Bałtycki”, „Szpilki”, „itd” i inne.

W drugiej połowie lat 60. występował w Telewizji Polskiej, gdzie współtworzył m.in. z Jerzym Gruzą programy rozrywkowe Poznajmy się, Małżeństwo doskonałe, Kariera i Runda. W latach 70. był współautorem radiowego (Program III) magazynu satyrycznego 60 minut na godzinę, gdzie występował w kilkunastu rolach, tworząc m.in. postacie Kolegi Kierownika i Kolegi Kuchmistrza. Prowadził też w radiu poranne pogadanki. Wraz z Piotrem Skrzyneckim prowadził pierwszy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu. W latach 60. i 70. często występował na estradzie, najpierw w Kabarecie Wagabunda (m.in. z Marią Koterbską, Mieczysławem Czechowiczem i Bogumiłem Kobielą), potem w programie Popierajmy się (z Bohdanem Łazuką, Tadeuszem Rossem, Piotrem Szczepanikiem i Ryszardem Markowskim), a później, do stanu wojennego, w indywidualnych wieczorach autorskich.

W 1980 wstąpił do „Solidarności”, współpracował z Radiem „S” Regionu Mazowsze związku. Na początku stanu wojennego zerwał wszelkie kontakty z państwowymi środkami przekazu. Wraz z żoną Anną zaangażował się w działalność Prymasowskiego Komitetu Pomocy Osobom Pozbawionym Wolności i ich Rodzinom. Występował głównie na terenach kościelnych, tam urządzał też wystawy swoich karykatur i popierających opozycję rysunków, występował z odczytami w ramach Tygodni Kultury Chrześcijańskiej. Wtedy powstały audycje (audio i video) rozprowadzane na kasetach w tzw. drugim obiegu (emitowało je także Radio Wolna Europa). Jednym z jego pomysłów z tamtych czasów było ośmieszanie reżimowego dziennika telewizyjnego. W 1989 był współautorem audycji przedwyborczych Komitetu Obywatelskiego, w których m.in. omawiał zasady głosowania.

Od 1989 kontynuuje występy w formie wieczorów autorskich. Od 2006 był przez pewien czas gospodarzem seansów Z przymrużeniem kamery pokazywanych w telewizji Kino Polska TV. Od 1999 publikuje cotygodniowe felietony satyryczne – do 2008 w „Gazecie Telewizyjnej” (dodatku „Gazety Wyborczej”), następnie w środowym dodatku kulturalnym „GW”. Jest felietonistą polskiej edycji „Runner's World[2].

W latach 90. zaczął prowadzić w TVP program Dziennik Telewizyjny, który następnie przeszedł metamorfozę z programu o charakterze politycznym na program rozrywkowy. W 2005 program ten na kilka miesięcy zmienił nazwę na SEJF (Subiektywny Ekspres Jacka Fedorowicza). W 2006 satyryk odszedł z Telewizji Polskiej. W 2010 i w 2015 był członkiem komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi[3][4].

W 2010 z rekomendacji klubu parlamentarnego PO powołany w skład rady programowej TVP[5].

Życie prywatne

Odcisk dłoni w Alei Gwiazd w Międzyzdrojach

Żonaty z Anną, z którą ma córkę[6]. Jego wnukiem jest kucharz i restaurator Mateusz Gessler. Uprawia biegi długodystansowe[2].

Odznaczenia i wyróżnienia

Ordery i odznaczenia

W 2007, za wybitne zasługi w działalności na rzecz przemian demokratycznych w Polsce, za zaangażowanie w walkę o wolność słowa i wolne media, za osiągnięcia w podejmowanej z pożytkiem dla kraju pracy zawodowej i społecznej, prezydent Lech Kaczyński odznaczył go Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[7]. Order ten odebrał w 2011 z rąk Bronisława Komorowskiego[8].

W 2009 otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[9].

Nagrody i wyróżnienia
  • 1968 – Złoty Ekran (wspólnie z Jerzym Gruzą)
  • 1968 – Nagroda Komitetu ds. Radia i Telewizji (wspólnie z Jerzym Gruzą)
  • 1975 – Złoty Mikrofon za radiowe programy rozrywkowe
  • 1976 – Nagroda Komitetu ds. Radia i Telewizji dla zespołu przygotowującego program 60 minut na godzinę
  • 1987 – Nagroda Kulturalna „Solidarności” za programy satyryczne rozprowadzane w drugim obiegu na kasetach video
  • 1994 – Nagroda Kisiela w kategorii publicystyki
  • 1996 – Wiktor 1996
  • 2000 – Grand Prix I Festiwalu Dobrego Humoru w Gdańsku i nagroda za najlepszy program satyryczny (Dziennik Telewizyjny), kolejne różne nagrody na tym festiwalu w latach 2002–2006
  • 2001 – Wiktor 2000
  • 2002 – Gwiazda Telewizji Polskiej statuetka wręczona z okazji 50-lecia TVP „za oryginalne rozrywkowe programy telewizyjne”
  • 2005 – Super Wiktor
  • 2007 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[10]
  • 2008 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”[11]
  • 2017 – Gwiazda w Alei Gwiazd w Łodzi[12]
  • 2023 – Gwiazda w Alei Gwiazd Festiwalu Polskiej Piosenki w Opolu[13]

Filmografia

Role aktorskie

Scenariusz

Publikacje

  • Porady estradowca dla kolegów dramatycznych, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1974.
  • W zasadzie tak, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1975.
  • W zasadzie ciąg dalszy, Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1978.
  • Felietony i dialogi, Kontakt, Paryż 1988, Pokolenie, Warszawa 1989.
  • Wielka encyklopedia kapitalizmu. Wydanie dla początkujących i polityków, Centrum im. Adama Smitha, Warszawa 1997, ISBN 83-86885-55-6.
  • PasTVisko, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, ISBN 978-83-08-04064-5.
  • Ja jako wykopalisko, Świat Książki, Warszawa 2011, ISBN 978-83-247-2356-0.
  • Będąc kolegą kierownikiem, Świat Książki, Warszawa 2015, ISBN 978-83-8031-179-4.
  • Święte krowy na kółkach, Wielka Litera, Warszawa 2017, ISBN 978-83-8032-138-0.
  • Chamo Sapiens, Wielka Litera, Warszawa 2018, ISBN 978-83-8032-275-2.
  • Mistrz offu, Wielka Litera, Warszawa 2019, ISBN 978-83-8032-397-1.

Przypisy

  1. Fedorowicz Jacek. instytutpileckiego.pl, 5 grudnia 2018. [dostęp 2022-12-30].
  2. a b Paweł Kempa: Jacek Fedorowicz: Nie ma róży bez biegu. runners-world.pl, 8 lutego 2012. [dostęp 2015-11-15].
  3. Komitet poparcia Bronisława Komorowskiego. onet.pl, 16 maja 2010. [dostęp 2015-11-15].
  4. Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego. dziennik.pl, 15 marca 2015. [dostęp 2015-11-15].
  5. Nowe rady programowe TVP, PR i TV Polonia wybrane. wp.pl, 16 listopada 2010. [dostęp 2015-11-15].
  6. Maria Czubaszek: Dzień dobry, jestem z kobry. Czyli jak stracić przyjaciół w pół minuty i inne antyporady. Warszawa: Czerwone i Czarne, 2015, s. 206. ISBN 978-83-7700-197-4.
  7. M.P. z 2008 r. nr 31, poz. 273 – pkt 1.
  8. Prezydent uhonorował zasłużonych dziennikarzy. prezydent.pl, 21 marca 2011. [dostęp 2015-11-15].
  9. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. mkidn.gov.pl. [dostęp 2022-04-04].
  10. Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl. [dostęp 2016-06-23].
  11. Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska „Neptuny”. gdansk.pl. [dostęp 2015-02-07].
  12. Matylda Witkowska: Łódzka Aleja Sławy. Na ulicy Piotrkowskiej wmurowano 68. gwiazdę. Tym razem uhonorowano Jacka Fedorowicza. dzienniklodzki.pl, 18 grudnia 2017. [dostęp 2020-12-12].
  13. Jacek Fedorowicz dołączył do grona gwiazd w alei na opolskim rynku. radio.opole.pl, 23 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-24].

Bibliografia

  • Jacek Fedorowicz w bazie IMDb (ang.). [dostęp 2015-11-15].
  • Jacek Fedorowicz w bazie filmpolski.pl. [dostęp 2015-11-15].
  • Nota biograficzna w Encyklopedii Solidarności. [dostęp 2015-11-15].

Linki zewnętrzne

  • Jacek Fedorowicz w bazie Filmweb. [dostęp 2015-11-15].
  • Jacek Fedorowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [dostęp 2015-11-15] .
  • Jacek Fedorowicz na zdjęciach w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”. [dostęp 2015-11-15].
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000066428174
  • VIAF: 12340439
  • LCCN: n85254584
  • GND: 1051764769
  • NDL: 00439298
  • BnF: 12120877t
  • NLA: 35869868
  • NKC: js2011623123
  • CiNii: DA01684615
  • PLWABN: 9810592711905606
  • NUKAT: n95000572
  • LIH: LNB:B6So;=Bg
  • WorldCat: lccn-n85254584
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3900217
  • ETP: 2628
Identyfikatory zewnętrzne:
  • FilmPolski.pl: 111453