Jan Gwalbert Olszewski

Zobacz też: Jan Olszewski (ujednoznacznienie).
Jan Gwalbert Olszewski
Ilustracja
Jan Gwalbert Olszewski
na fotografii z 1900 roku
Data i miejsce urodzenia

30 czerwca 1873
Będzin

Data i miejsce śmierci

12 czerwca 1943
Warszawa

Zawód, zajęcie

artysta-malarz
ilustrator

Faksymile
Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości Medal Srebrny za Długoletnią Służbę
Multimedia w Wikimedia Commons

Jan Gwalbert Olszewski (ur. 30 czerwca 1873 w Będzinie, zm. 12 czerwca 1943 w Warszawie) – polski artysta malarz, rysownik i pedagog; przedstawiciel malarstwa realistycznego, szczególnie ceniony jako akwarelista–ilustrator.

Życiorys

Urodził się 30 czerwca 1873 w Będzinie, w rodzinie Michała i Marii z Witanowskich[1]. Po ukończeniu szkoły realnej i warszawskiej Szkoły Rysunkowej Wojciecha Gersona studiował w latach 1894–1897 na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu, gdzie uzyskał dyplom nauczyciela potwierdzony przez Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego[1]. Po powrocie do kraju na stałe związał się z Warszawą. 30 października 1902 ożenił się z Jadwigą Szteyner[1]. Od 1912 roku został członkiem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. W latach 1918–1936 był nauczycielem rysunku w Gimnazjum im. Stefana Batorego w Warszawie. Kolekcjonował dzieła sztuki, głównie obrazy i rysunki współczesnych artystów polskich.

Zmarł 12 czerwca 1943 w Warszawie. Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 195-6-21)[2].

Twórczość malarska oraz ilustratorska

Malarstwo Jana Gwalberta Olszewskiego charakteryzowała solidność i rzetelność warsztatowa; był świetnym realistą i równocześnie dobrym kolorystą. Malował portrety, sceny rodzajowe i pejzaże. Podróżując po kraju utrwalał w rysunku i akwareli zabytki architektury oraz pamiątki historyczne; Swoje impresje malarskie zamieszczał na łamach m.in. „Wędrowca”, „Biesiady Literackiej”, „Tygodnika Polskiego” (wyd. w Warszawie w latach 1898–1905) i Wisły; jest autorem ilustracji do książek Michała Rawity-Witanowskiego: Dawny powiat chęciński, Kłodawa i jej okolice pod względem historyczno-ludoznawczym oraz Wielkopolskie miasto Koło : jego przeszłość i pamiątki. Plenerowe rysunki zabytków i pamiątek historycznych opublikował Olszewski w albumach: Brzegiem Wisły (Warszawa 1901) i Miłośnikom pamiątek (Warszawa-Kraków 1905). Wystawiał obrazy w Salonie Aleksandra Krywulta (w latach 1895, 1896, 1898, 1900, 1903, 1904) i w Zachęcie (w latach 1901–1935). Z ważniejszych prac malarskich Jana Gwalberta Olszewskiego: Przy fortepianie, Na odpuście, Zadumana, Na targ, Modre oczy, Studium.

Ordery i odznaczenia[3]

Galeria wybranych rysunków i akwarel

  • Zamek na Wawelu, 1905
    Zamek na Wawelu, 1905
  • Kościół parafialny w Wierzbnie, 1900
    Kościół parafialny w Wierzbnie, 1900
  • Portret Mikołaja Reja, 1905
    Portret Mikołaja Reja, 1905
  • Portret Stanisława Staszica, 1905
    Portret Stanisława Staszica, 1905
  • Kościół w Nagłowicach, 1905
    Kościół w Nagłowicach, 1905
  • Kaplica w Starej Wsi, 1900
    Kaplica w Starej Wsi, 1900
  • Studium, 1905
    Studium, 1905

Przypisy

  1. a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1938, s. 536. [dostęp 2021-08-24].
  2. Cmentarz Stare Powązki: JÓZEFA RAWITA-WITANOWSKA, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-08-24] .
  3. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 221. [dostęp 2021-08-24].

Bibliografia

  • Jan Olszewski, [w:] Wędrowiec 1900 nr 17, s. 327–328.
  • Galeria Żak. Oferta malarstwa polskiego 2016 (katalog antykwaryczny), s. 77.
  • Zabytkowe pocztówki (1899–1953) w zbiorach Biblioteki Głównej Akademii Świętokrzyskiej w Kielcach. Katalog wystawy, Kielce 2001.
  • Zbiory Jana Olszewskiego w Warszawie, [w:] Ziemia 1912, nr 1; 6.
  • Olszewski J.G., Brzegiem Wisły, Warszawa 1901.
  • Olszewski J.G., Miłośnikom pamiątek, Warszawa-Kraków 1905.
  • Olszewski J.G., Pan pułkownik: obrazki malowane w słońcu, Warszawa 1915.
  • Rawita-Witanowski M., Kłodawa i jej okolice pod względem historyczno-ludoznawczym. Z rys. oryg. Jana Olszewskiego, Warszawa 1904.
  • Rawita-Witanowski M., Wielkopolskie miasto Koło : jego przeszłość i pamiątki, (z ilustracjami Jana Olszewskiego), Piotrków 1912.
  • Rawita-Witanowski M., Dawny powiat chęciński. Z ilustracjami prof. Jana Olszewskiego. Opracowanie pod red. Dariusza Kaliny, Kielce 2001.

Linki zewnętrzne

  • Dzieła Jana Gwalberta Olszwskiego w bibliotece Polona
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000112197611
  • VIAF: 163391236
  • PLWABN: 9810623320505606
  • NUKAT: n01021940
  • WorldCat: viaf-163391236