Jan Pelc

Jan Pelc (ur. 15 kwietnia 1957 w Podbořanach w Czechach) – czeski pisarz. Jego najbardziej znaną powieścią jest ...a bude hůř (...będzie gorzej), opisująca czeską kontrkulturę w Czechosłowackiej Republice Socjalistycznej w latach komunizmu.

Po ukończeniu szkoły, gdzie nauczył się zawodu ślusarza, Pelc pracował kilka lat w elektrowni. Z czeskim undergroundem zetknął się już jako nastolatek, jeżdżąc na zakazane w Czechosłowacji koncerty grup rockowych, m.in. The Plastic People of the Universe; wcześnie poznał także życie "marginesu". Na przełomie lat 70. i 80. współredagował wychodzące w Pradze drugoobiegowe czasopismo "Vokno: časopis pro druhou i jinou kulturu"^[1]. W 1981 roku wyemigrował na Zachód, uciekając z wycieczki do Jugosławii. Pomiędzy rokiem 1980 a 1989 mieszkał we Francji, pracując m.in. w redakcji emigracyjnego czasopisma, kwartalnika "Svědectví". Obecnie mieszka w Pradze.

Opublikowana w 1985 roku w Kolonii debiutancka powieść ...a bude hůř wywołała dyskusję wśród czeskiej emigracji oraz w kręgach czechosłowackiej opozycji; padały zarzuty o brak patriotyzmu i pornografię. W roku 1985 Pelc zajął drugie miejsce w plebiscycie Radia Wolna Europa na najpopularniejszego czeskiego pisarza.

W Polsce powieść ta została wydana po raz pierwszy jeszcze w drugim obiegu, nakładem Solidarności Polsko-Czechosłowackiej w 1989 roku. Przekładu dokonał Jan Stachowski. To wydanie zawierało dwie części powieści Pelca: Děti rodičů (Dzieci rodziców) i Děti ráje (Dzieci raju). Wznowienie ...będzie gorzej nastąpiło w roku 1993, nakładem wydawnictwa Pomorze (ISBN 83-7003-497-7), w tym samym tłumaczeniu, jednak była to tylko pierwsza część powieści. Pierwsze pełne wydanie powieści, uzupełnione o trzecią część Děti cest (Dzieci dróg) w przekładzie Stachowskiego, ukazało się nakładem Wydawnictwa Czarne w 2014 roku.

W roku 2007 ...a bude hůř doczekała się ekranizacji kinowej. Film wyreżyserował w czarno-białej estetyce i klimacie kina offowego Petr Nikolaev.

Twórczość

...a bude hůř: román o třech dílech. Zawiera: Děti rodičů. Děti ráje. Děti cest (1985) (...będzie gorzej, 1998)
Bez ohňu je underground (1992)
...a to mi nemůžete udělat (1993)
Basket flora (1995)
...a golpotoni táhnou (1999)
...a výstupy do údolí (2001)
Šmírák (2002)
...a vyberte si (2004)
Basket flora I, – Šéf přichází (2004)
Basket flora II, – Démon zločinu kandiduje

Przypisy

↑ Katalog czeskiej biblioteki narodowej

Bibliografia

notka na okładce ...będzie gorzej, wyd. Pomorze, Bydgoszcz 1993, ISBN 83-7003-497-7
Tomasz Maćkowiak, Plastikowy pamiętnik, "Polityka" nr 34, 25.08.2007