Jastrzębiec przewiertniowaty

Jastrzębiec przewiertniowaty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Cichorioideae

Rodzaj

jastrzębiec

Gatunek

jastrzębiec przewiertniowaty

Nazwa systematyczna
Hieracium bupleuroides C. C. Gmel.
Fl. Bad. 3: 3
Multimedia w Wikimedia Commons

Jastrzębiec przewiertniowaty (Hieracium bupleuroides C. C. Gmel.) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. W Polsce gatunek rzadki; rośnie tylko w Tatrach i Pieninach[3].

Morfologia

Łodyga
Rozgałęziona u góry, do 40 cm wysokości.
Liście
Skórkowate, pokryte woskiem, nagie. Liście różyczkowe wąskolancetowate. 5-10 liści łodygowych równowąskolancetowatych, siedzących.
Kwiaty
Zebrane w 1-5 koszyczków długości 12-15 mm, z włoskami gwiazdkowatymi i prostymi. Okrywa kulista lub jajowata. Łuski okrywy koszyczka ustawione dachówkowato w wielu szeregach. Puch kielichowy dwurzędowy, złożony z nierównych włosków[4].
Owoc
Niełupka pokryta na szczycie włoskami gwiazdkowatymi, pozbawiona ząbków, ucięta, z pierścieniowatym wałeczkiem.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Rośnie na skałach wapiennych. Kwitnie w lipcu i sierpniu. Gatunek charakterystyczny zespołu Carici sempervirentis-Festucetum tatrae[5].

Zmienność

Gatunek zróżnicowany na kilkanaście podgatunków[6]:

  • Hieracium bupleuroides subsp. arcuatum Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. breviflorum (Nägeli & Peter) Zahn
  • Hieracium bupleuroides subsp. bupleuroides
  • Hieracium bupleuroides subsp. bupleuroidiforme (Murr & Zahn) Zahn
  • Hieracium bupleuroides subsp. calathodes Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. comophyllum Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. crinifolium Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. dolense Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. gamperdonense Murr & Zahn
  • Hieracium bupleuroides subsp. glaberrimum (Spreng.) Fr.
  • Hieracium bupleuroides subsp. inulifolium (Prantl) Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. mnoolepium Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. pantotrichum Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. phyllobracteum Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. pseudoschenkii Rohlena & Zahn
  • Hieracium bupleuroides subsp. scabriceps Nägeli & Peter
  • Hieracium bupleuroides subsp. schenkii (Griseb.) Nägeli & Peter

Ochrona

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006)[7] w grupie roślin rzadkich (kategoria zagrożenia: R).

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15]  (ang.).
  3. Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
  4. Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
  5. WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
  6. The Plant List [dostęp 2013-11-30].
  7. Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
  • EoL: 6219908
  • FloraWeb: 2864
  • GBIF: 7065683
  • identyfikator iNaturalist: 764726
  • IPNI: 215652-1
  • NCBI: 269351
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): gcc-119230
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:215652-1
  • Tela Botanica: 32467
  • identyfikator Tropicos: 2730515