Jet Li

Jet Li na Światowym Forum Ekonomicznym (2009)

Imię i nazwisko

Li Lianjie

Data i miejsce urodzenia

26 kwietnia 1963
Pekin

Zawód

aktor, producent filmowy

Lata aktywności

od 1982

Multimedia w Wikimedia Commons

Cytaty w Wikicytatach

Jet Li, właśc. Li Lianjie (chiń. upr. 李连杰; chiń. trad. 李連杰; pinyin Lǐ Liánjié; ur. 26 kwietnia 1963 w Pekinie) – chiński aktor kina akcji, mistrz i trener wushu. Jeden z najbardziej rozpoznawalnych gwiazd filmowych pochodzących z Azji^[1]^[2]. Występował w produkcjach azjatyckich i amerykańskich w takich jak Klasztor Shaolin (1982), Dawno temu w Chinach (1991), Dawno temu w Chinach 2 (1992), Dawno temu w Chinach 3 (1993), Zabójcza broń 4 (1998), Romeo musi umrzeć (2000), Pocałunek smoka (2001), Tylko jeden (2001), Od kołyski aż po grób (2003), Człowiek pies (2005), Zabójca (2007), Zakazane królestwo (2008), Mumia: Grobowiec cesarza smoka (2008), Niezniszczalni (2010), Niezniszczalni 2 (2012), Niezniszczalni 3 (2014).

Życiorys

Kariera wushu

W wieku 2 lat stracił ojca i wychowywany był tylko przez matkę. Uczył się w szkole podstawowej Changqiao w Pekinie. Został umieszczony w klasie wushu prowadzonej przez mistrza Wu Bin. W wieku jedenastu lat po raz pierwszy wziął udział w Narodowych Mistrzostwach Chin w Wushu i wygrał w nich pięć konkurencji – tao lu z mieczem, walka bokserska, tao lu z mieczem Pu, pojedynek i tao lu z włócznią, zyskując w ten sposób tytuł Wszechstronnego Narodowego Mistrza Chin. Tytuł ten wywalczył jeszcze cztery razy, w latach: 1975, 1977, 1978 i 1979. W 1974 prezentował swoje umiejętności prezydentowi Richardowi Nixonowi. Pod koniec lat siedemdziesiątych został Trenerem Narodowym Wushu.

W 2004 wypoczywał w Tajlandii, gdy w wyspę uderzyło tsunami. Aktor doznał niegroźnej rany stopy, ratując swoją córkę.

Dwukrotnie żonaty: po raz pierwszy z Qiuyan Huang (1987 – 1990, rozwód), 2 córki: Si, Taimi; po raz drugi z Niną Li Chi (od 19.09.1999), 2 córki: Jane (ur. 19.04.2000), Jada (ur. 2002).

W roku 2013 Li ujawnił, że cierpi na nadczynność tarczycy. W 2016 r. stwierdził, że odzyskał zdrowie, a ograniczenie ofert filmowych wynikało z jego pracy charytatywnej, a nie ze względu na stan zdrowia.

Kariera filmowa

W 1982 zagrał główną rolę w filmie Klasztor Shaolin (Shaolin Si, ang. The Shaolin Temple). Później zagrał w kilku innych filmach, które nie odniosły jednak większego sukcesu. Po nakręceniu filmu Krwawy ring (Zhong hua ying xiong, ang. Born to Defence), w którym zagrał młodego żołnierza w II wojnie światowej, Li zdecydował się ubiegać o przyznanie mu obywatelstwa amerykańskiego. Wkrótce po jego uzyskaniu wystąpił w filmie Billy’ego Tanga Siła smoka (Long zai tian ya, ang. Dragon Fight) i następnie w Dawno temu w Chinach (Wong Fei Hung, ang. Once Upon a Time in China) Tsui Harka. W 1993 założył swoją własną wytwórnię Jing Tung, która wypuściła swój pierwszy film Fong Sai Yuk, który stał się kolejnym hitem aktora. Został także współproducentem filmu Ostatni wojownik (Wong Fei Hung: Chi tit gai dau neung gung, ang. Last Hero in China), który wyreżyserował Jing Wong oraz Woo-ping Yuen.

W 2009, nie pobierając honorarium, wystąpił w chińskim filmie Jian guo da ye, który został nakręcony dla uczczenia 60. rocznicy powstania Chińskiej Republiki Ludowej^[3].

Filmografia

1982: Klasztor Shaolin (Shaolin Si, ang. The Shaolin Temple)
1984: Dzieci z Shaolin (Shao Lin xiao zi, ang. Kids from Shaolin)
1986: Krwawy ring (Zhong hua ying xiong)
1986: Wojownik z Shaolin (Nan bei Shao Lin, ang. Martial Arts of Shaolin)
1988: Shao Lin Hai Deng da shi (film dokumentalny)
1989: Siła smoka (Long zai tian ya, ang. Dragon Fight)
1989: Mistrz (Long xing tian xia, ang. The Master)
1991: Dawno temu w Chinach (Wong Fei Hung, ang. Once Upon a Time in China)
1992: Mistrz miecza II (Xiao ao jiang hu zhi: Dong Fang Bu Bai, ang. Swordsman II)
1992: Dawno temu w Chinach 2 (Wong Fei Hung II: Naam yi dong ji keung, ang. Once Upon a Time in China II)
1993: Dawno temu w Chinach 3 (Wong Fei Hung ji saam: Si wong jaang ba, ang. Once Upon a Time in China III)
1993: Fong Sai Yuk
1993: Ostatni wojownik (Wong Fei Hung: Chi tit gai dau neung gung, ang. Last Hero in China)
1993: Fong Sai Yuk juk jaap (ang. Fong Sai Yuk II)
1993: Tai ji: Zhang San Feng (ang. Twin Warriors)
1993: Kult zła (Yi tian tu long ji: Zhi mo jiao jiao zhu, ang. Kung Fu Cult Master)
1994: Legenda Czerwonego Smoka (Hong Xi Guan: Zhi Shao Lin wu zu, ang. The New Legend of Shaolin)
1994: Zhong Nan Hai bao biao (ang. The Bodyguard from Beijing)
1994: Legendarna pięść (Jing wu ying xiong, ang. Fist of Legend)
1995: Gei ba ba de xin (ang. My Father Is a Hero)
1995: Cena ryzyka (Shu dan long wei, ang. High Risk)
1996: Poszukiwacze świętej księgi (Mo him wong, ang. Dr. Wai in 'The Scripture with No Words')
1996: Czarna maska (Hak hap, ang. Black Mask)
1997: Dawno temu w Chinach 6 (Wong Fei Hung: Chi sai wik hung see, ang. Once Upon a Time in China and America)
1998: Płatny zabójca (Sat sau ji wong, ang. The Hitman)
1998: Zabójcza broń 4 (Lethal Weapon 4)
2000: Romeo musi umrzeć (Romeo Must Die)
2001: Pocałunek smoka (Kiss of the Dragon)
2001: Tylko jeden (The One)
2002: Hero (Ying xiong, ang. Hero)
2003: Od kołyski aż po grób (Cradle 2 the Grave)
2005: Człowiek pies (Danny the Dog)
2006: Nieustraszony (Huo Yuan Jia, ang. Fearless)
2007: Zabójca (War)
2007: Władcy wojny (Tau ming chong, ang. The Warlords)
2008: Zakazane królestwo (The Forbidden Kingdom)
2008: Mumia: Grobowiec cesarza smoka (The Mummy: Tomb of the Dragon Emperor)
2009: Jian guo da ye
2010: Haiyang tiantang (ang. Ocean Heaven)
2010: Niezniszczalni (The Expendables)
2011: Czarownik i biały wąż
2012: Niezniszczalni 2 (The Expendables 2)
2014: Niezniszczalni 3 (The Expendables 3)
2020: Mulan

Przypisy

↑ MG (2018-05-22): Jet Li wygląda jak własny cień. Fani legendy sztuk walki są zaniepokojeni. „Gazeta Wyborcza”. [dostęp 2019-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-07)]. (pol.).
↑ Jet Li: Na ekranie żądny krwi, prywatnie cichy domator. Wirtualna Polska. [dostęp 2019-07-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-07)]. (pol.).
↑ Jason Buchanan: Jet Li Biography. AllMovie. [dostęp 2020-09-13]. (ang.).