José-María de Heredia

Zobacz też: Heredia.
José-María de Heredia
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

22 listopada 1842
La Fortuna

Data śmierci

3 października 1905

Narodowość

francuska

Dziedzina sztuki

poezja

Epoka

parnasizm

Ważne dzieła

Trofea

Multimedia w Wikimedia Commons
Teksty w Wikiźródłach
Cytaty w Wikicytatach

José-María de Heredia, właśc. José-María de Hérédia Girard (ur. 22 listopada 1842, zm. 3 października 1905) – francuski poeta.

Urodził się na Kubie, w miejscowości La Fortuna niedaleko Santiago de Cuba. Ojciec, bogaty plantator kawy, był Kubańczykiem, matka Francuzką. Skazany na dożywotnie wygnanie za działalność niepodległościową przeniósł się do Francji. W roku 1893 otrzymał obywatelstwo francuskie. Studiował w paryskiej École nationale des chartes. W latach 60. związał się z poetami skupionymi wokół Leconte'a de Lisle'a.

Pierwsze wiersze wydał we Francji w roku 1862. Przez lata jego wiersze znane były tylko z odpisów. Dopiero w 1893 Heredia opublikował perfekcyjny pod względem formalnym cykl 118 sonetów Les Trophées (Trofea), który uznano za wzorcowe osiągnięcie parnasistów[1]. W 1894 mimo skromnego objętościowo dorobku literackiego został wybrany na członka Akademii Francuskiej na miejsce historyka i krytyka literackiego Charles'a de Mazade'a (fotel 4).

Pisarstwo Heredii inspirowane było symbolicznym malarstwem Gustave'a Moreau[2], któremu dedykował wiele swoich wierszy. Styl poety odznaczał się cechami typowymi dla parnasizmu i symbolizmu: licznymi odwołaniami do wzorów i motywów antycznych oraz harmonijną formą[3]. Walerij Briusow nazwał Heredię najniezwyklejszym uczniem Leconte'a de Lisle'a uznawanego za wzorowego parnasistę[4].

Na język polski sonety Heredii tłumaczyli między innymi Zenon Przesmycki, Bronisława Ostrowska i Krzysztof Kamil Baczyński.

Upamiętnienie

Jego imieniem nazwano ulicę w 7. dzielnicy Paryża (Rue José-Maria-de-Heredia)[5].

Przypisy

  1. Jerzy Parvi, José-María de Heredia [w:] Mały słownik pisarzy francuskich, belgijskich i prowansalskich, Wiedza Powszechna, Warszawa 1965, s. 236.
  2. Natasha Grigorian, Myth in Valery Bryusov's Verse: Restoring the Missing Links with J.-M. de Heredia and Gustave Moreau, „Comparative Critical Studies”, t. 3, 2006, s. 326.
  3. Tamże, s. 326 i n.
  4. Tamże, s. 327.
  5. Rue José-Maria de Heredia. Mairie de Paris. [dostęp 2020-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (3 marca 2016)]. (fr.).

Linki zewnętrzne

  • José María de Heredia − zbiór polskich przekładów
Kontrola autorytatywna (osoba):
  • ISNI: 0000000121441639
  • VIAF: 95187284
  • LCCN: n79116203
  • GND: 119490978
  • LIBRIS: 64jmswrq0s85lz0
  • BnF: 11907327d
  • SUDOC: 026919877
  • NLA: 36024134
  • NKC: xx0159677
  • DBNL: here014
  • BNE: XX1043759
  • NTA: 068425457
  • BIBSYS: 90567109
  • CiNii: DA03917292
  • Open Library: OL4280470A
  • PLWABN: 9810587870005606, 9810684169905606
  • NUKAT: n2007093700
  • J9U: 987007262510105171
  • PTBNP: 1781937
  • CANTIC: a12283605
  • NSK: 000273910
  • ΕΒΕ: 132268
  • RISM: people/73883
  • WorldCat: lccn-n79116203
Encyklopedia internetowa:
  • PWN: 3911216
  • Britannica: biography/Jose-Maria-de-Heredia
  • Treccani: jose-maria-de-heredia
  • БРЭ: 4937517
  • NE.se: jose-maria-de-heredia
  • SNL: José_Maria_de_Hérédia
  • VLE: jose-maria-de-heredia
  • Catalana: 0032467
  • identyfikator w Hrvatska enciklopedija: 25122