Juliusz Ippoldt

Juliusz Ippoldt

Data i miejsce urodzenia	22 stycznia 1867 Kraków
Data i miejsce śmierci	5 marca 1960 Kraków
Miejsce spoczynku	cmentarz Rakowicki w Krakowie
Zawód, zajęcie	nauczyciel, wykładowca
Narodowość	polska
Odznaczenia

Juliusz Antoni Ippoldt (ur. 22 stycznia 1867 w Krakowie, zm. 5 marca 1960 tamże) – polski germanista, leksykograf, nauczyciel, pedagog.

Życiorys

Urodził się 22 stycznia 1867 w Krakowie^[1][2][3][4], w rodzinie Franciszka, pracownika kolei, i Marii z Gregorów. Edukację rozpoczął w Szkole Ludowej św. Barbary w Krakowie i kontynuował ją w Gimnazjum św. Anny oraz w Gimnazjum im. Króla Jana III Sobieskiego, gdzie w 1886 zdał maturę. Ukończył studia humanistyczne w zakresie filologii germańskiej na Uniwersytecie Jagiellońskim i na Uniwersytecie Wiedeńskim^[2]. Podjął pracę nauczyciela języka niemieckiego od 7 września 1892^[1]. Egzamin zawodowy złożył 27 listopada 1895^[1]. Został mianowany nauczycielem rzeczywistym od 1 września 1896^[1]. Od 1896 do 1898 uczył w C. K. I Gimnazjum w Przemyślu, od 1898 do 1910 w C. K. Gimnazjum św. Anny (Bartłomieja Nowodworskiego) w Krakowie (łącznie 12 lat), w 1928 założył Prywatne Żeńskie Gimnazjum im. Królowej Jadwigi w Krakowie, którym kierował do czasu zamknięcia szkoły przez Niemców w 1939, równolegle od 1901 do 1927 był lektorem j. niemieckiego w Akademii Handlowej w Krakowie, a także na przemianowanej Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie^{[1][2][3][4][5]}. W latach 1910–1929 oraz po II wojnie światowej 1945–1952 pracował na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie był wykładowcą dydaktyki w Studium Pedagogicznym^[2][4][6]. Wykładał także na wakacyjnych kursach szkół średnich. Był czynny jako nauczyciel i pedagog przez 60 lat^[3]. Tworzył podręczniki do nauki języka niemieckiego^[4]. W latach trzydziestych XX wieku obok Słownika podręcznego Pawła Kaliny ukazał się obszerny dwutomowy słownik autorstwa Juliusza Ippoldta (pierwsze wydanie w r. 1938). Zawiera blisko 100 000 haseł^[7]. Ponieważ w pierwszych latach powojennych na rynku wydawniczym praktycznie nie pojawiały się nowe słowniki w relacji polsko-niemieckiej, w roku 1952 opublikowano dodruk do słownika Kaliny, a w roku 1959 do pierwszego wydania słownika Ippoldta^[8].

Był współautorem monumentalnego Wielkiego słownika niemiecko-polskiego^[3]. W okresie powojennym nad nowym słownikiem pracował najpierw Juliusz Ippoldt, a od roku 1959 jego prace kontynuował germanista wrocławski Jan Piprek. Powstał największy wówczas 4-tomowy słownik – pierwsze wydanie części niemiecko-polskiej miało miejsce w roku 1969, a części polsko-niemieckiej w roku 1971^[9]. Dopiero po roku 2007 ukazały się dwa inne wielkie słowniki relacji polsko-niemieckiej wydawnictwa Pons i PWN^[10].

W 1947 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego^[2][3].

Zmarł 5 marca 1960 w Krakowie w wieku 93 lat^[2][11]. Został pochowany 9 marca 1960 na cmentarzu Rakowickim w Krakowie^[3] (kwatera HD-płd-przedostatni)^[11].

Publikacje

• Nauka Herbarta o t. z. „Stopniach formalnych” i jej rozwój (niem. Herbarts Lehre von den sogen. Formalstufen, 1898).
• Deutsches Lesebuch für die oberen Klassen der galizischen Mittelschulen: Achte Klasse, Tom 4 (1909).
• Niemiecka korespondencja handlowa dla Polaków: ze wstępem gramatyczno-stylistycznym, uwzględniającym najpowszechniejsze usterki językowe i ze słownikiem frazeologicznym handlowym. Cz. 1 i 2 (1927).
• Jak młodzież naszą zachęcić do czytania (1932).
• Juliusz Ippoldt: Handwörterbuch der polnischen und deutschen Sprache. Słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki. Warszawa: Wydawnictwo Trzaski, Ewerta, Michalskiego, 1938.
• Trzaski, Everta i Michalskiego słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki: Niemiecko-polska. Polsko-niemiecka, Części 1–2 (1939).
• Fünftausend deutsche Synonyme für deutschlernende Polen: Synonimika niemiecka obejmująca pięć tysięcy niemieckich wyrażeń synonimicznych dla Polaków uczących się języka niemieckiego (1943).
• Handwörterbuch der deutschen und polnischen Sprache: Słownik niemiecko-polski i polsko-niemiecki. Deutsch-polnisch, Tom 1 (1959).
• Wielki słownik niemiecko-polski (tom I i II; współautor: Jan Piprek; wyd. 1969, 1970, 1972, 1982, 1984)^[4].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (30 maja 1947)^[12]
• Złoty Krzyż Zasługi (1937)
• Medal Jubileuszowy Pamiątkowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (Austro-Węgry)^[5]
• Krzyż Jubileuszowy dla Cywilnych Funkcjonariuszów Państwowych (Austro-Węgry)^[5]

Przypisy

Bibliografia

• Juliusz Ippoldt – publikacje. google.com. [dostęp 2017-06-30].
• Juliusz Ippoldt – publikacje. worldcat.org. [dostęp 2017-06-30].
• Ryszard Lipczuk: Wörterbuch und „faux amis” (am Beispiel des Großwörterbuchs von J. Piprek /J. Ippoldt, [w:] Jan Wawrzyńczyk, Bilingual Lexicography in Poland, Theory and Practice. Warszawa 1995, s. 72–78.
• Agnieszka Frączek/Ryszard Lipczuk: Słowniki polsko-niemieckie i niemiecko-polskie. Historia i teraźniejszość. Wołczkowo: Oficyna In Plus 2004. ISBN 83-89402-06-8.
• Ryszard Lipczuk: Bemerkungen zur deutsch-polnischen Lexikografie, [w:] (red.) Dennis Scheller-Boltz/Helmut Weinberger, Lexikografische Innovation. Innovative Lexikografie. Bi- und multilinguale Wörterbücher in Gegenwart und Zukunft: Projekte, Konzeptionen, Visionen. Hildesheim etc. 2017: Georg Olms Verlag. ISBN 978-3-487-15541-8, s. 135–158.