Kaiser-Wilhelm-Anlage w Poznaniu

Kaiser-Wilhelm-Anlage
Ilustracja
Fragment górnych części budynków przy ul. Orzeszkowej (2009)
Państwo

 Polska

Miasto

Poznań

Dzielnica

Osiedle Św. Łazarz

Data budowy

1895–1918

Architekt

Max Schenck, Paul Pitt

Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kaiser-Wilhelm-Anlage”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kaiser-Wilhelm-Anlage”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Kaiser-Wilhelm-Anlage”
Ziemia52°24′10″N 16°54′05″E/52,402778 16,901389
Fragment zabudowy wewnętrznej szpitala
Fragment detalu ogrodzenia

Kaiser-Wilhelm-Anlage w Poznaniu – zespół mieszkaniowy (willowy), którego budowa rozpoczęła się od 1895, zlokalizowany w Poznaniu na terenie Grunwaldu (Osiedle Św. Łazarz), a konkretnie jego części, która była nazywana Polem zamkowym (Feldschloss).

Lokalizacja

Zespół znajduje się między ulicami: Matejki (dawniej Nowoogrodowa), Orzeszkowej (dawniej Schillera), Konopnickiej (dawniej Goethego) i Śniadeckich (dawniej Herdera) w Poznaniu. Dojazd autobusami MPK Poznań linii 164 (przystanek Palmiarnia).

Historia

Zespół willowy powstał z inicjatywy nauczyciela Konstantego Günthera – założyciela poznańskiej filii hanowerskiego Towarzystwa Budowy Domów Urzędniczych. Okres około końca XIX w. był burzliwy w dziejach budownictwa w Poznaniu, ponieważ wiązał się z „eksplozją” miasta poza likwidowane fortyfikacje i obwarowania Twierdzy Poznań, a także przyłączaniem przyległych gmin podmiejskich do miasta. Korzystało z tego wielu inwestorów, wykupując grunty w okolicach Poznania, z przeznaczeniem na przyszłe budownictwo mieszkaniowe. Tak było również z terenami wokół obecnej ul. Matejki.

Z czasem obszar Kaiser-Wilhelm-Anlage zaczął wypełniać się kilkurodzinnymi willami z przyległymi, rozległymi ogrodami. Reprezentowały przede wszystkim styl szwajcarski, ale pojawiają się także motywy secesyjne (głównie w realizacjach późniejszych). Dominowała wielobarwna cegła i drewno.

Do 1914 powstały 24 z planowanych 28 domów dzielnicy. Resztę uzupełniono po roku 1918. Po II wojnie w niektórych z budynków zlokalizowano Szpital Kolejowy. Do kompleksu przylegają zabudowania II Liceum Ogólnokształcącego w Poznaniu.

Autorzy

Projektantem większości obiektów kompleksu był Max Schenck. Realizacje secesyjne są także autorstwa Paula Pitta – np. willa przy ul. Orzeszkowej 9/11.

Szpital

W willi przy ul. Orzeszkowej 6/10, około roku 1900 dr. Jaffé wraz ze wspólnikami, powołał placówkę leczniczą pod nazwą Posener Sanatorium. Szpital funkcjonował do wybuchu I wojny światowej. Początkowo miał charakter ginekologiczno-położniczy, by później rozwinąć też oddziały chirurgiczny i wewnętrzny. Placówka była luksusowa, posiadała wygodne wnętrza i ogród. W 1921 budynki wykorzystano na lecznicę kolejową poprzez odkupienie od dra Dahmera i jego niemieckich wspólników. Lecznica, w 1933 zmieniła się w Szpital Kolejowy w Poznaniu, podlegający władzom miejskim. W czasie okupacji utworzono w obiektach szpitalnych hotel dla kolejarzy służby mechanicznej i drogowej. 12 lutego 1945 Armia Czerwona urządziła tutaj szpital polowy, by w 1946 zwrócić go władzom polskim. Kompleks ponownie zaczął przyjmować chorych kolejarzy. 1 listopada 1988 szpital wydzielono ze struktur PKP i przekazano Urzędowi Marszałkowskiemu. W lipcu 2007 szpital zakończył działalność, a budynki kupiła firma developerska Wechta, z przeznaczeniem na luksusowe apartamenty. We wrześniu i październiku 2010 w przestrzeniach szpitalnych eksponowana była część wystaw Mediations Biennale.

Całość założenia szpitalnego wpisuje się formalnie w zabudowę dzielnicy. Poszczególne obiekty reprezentują różne style i pochodzą zarówno z początku XX wieku, jak i z okresu międzywojennego, kiedy to placówkę rozbudowano.

Zobacz też

Bibliografia

  • Atlas architektury Poznania, JanuszJ. Pazder (red.), AleksandraA. Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 194, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366 .
  • Danuta Horoszko, Szpital Grunwaldzki – przerwana historia, w: Kronika Miasta Poznania, nr 4/2007, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, ss.106-120, ISSN 0137-3552

Galeria

  • Fragment detalu jednej z większych kamienic
    Fragment detalu jednej z większych kamienic
  • Widok ogólny na część ul. Orzeszkowej – szpital
    Widok ogólny na część ul. Orzeszkowej – szpital
  • Tabliczka firmowa na bramie – firma M.Lindner Posen
    Tabliczka firmowa na bramie – firma M.Lindner Posen
  • p
  • d
  • e
Obszary Systemu Informacji Miejskiej
Osiedla mieszkaniowe
Teatry
Tereny zielone
Miejsca kultu religijnego
Targowiska
Stacje kolejowe

  • Wikiprojekt:Poznań
  • p
  • d
  • e