Kalikreiny

Kalikreiny (kalikreiny tkankowe i osoczowa, EC 3.4.21) – grupa peptydaz wchodzących w skład rodziny enzymów proteolitycznych należących do proteaz serynowych. Łącznie opisano 15 wariantów kalikreiny.

Kalikreiny są obecne m.in. w komórkach gruczołów zewnątrzwydzielniczych, w granulocytach obojętnochłonnych i płynach ustrojowych.

Prekalikreina osoczowa jest kodowana przez pojedynczy gen i jest syntetyzowana w hepatocytach. Z krążącej we krwi prekalikreiny pod wpływem czynnika XII krzepnięcia krwi (czynnik Hagemana) powstaje kalikreina osoczowa.

Zadaniem kalikrein jest tworzenie kinin (bradykininy i kallidyny) oraz plazminy.

Kininogen + kalikreina → bradykinina/kallidyna

Plazminogen + kalikreina → plazmina

Znaczenie kliniczne

Dwie z kalikrein mają znaczenie jako markery nowotworowe w diagnostyce i leczeniu raka prostaty: PSA i human glandular kallikrein (hK2).

Zobacz też

• kininogeneza osoczowa

Bibliografia

• KD. Bhoola, CD. Figueroa, K. Worthy. Bioregulation of kinins: kallikreins, kininogens, and kininases. „Pharmacol Rev”. 44 (1), s. 1-80, 1992. PMID: 1313585.