Karabin Werndl M1867

Werndl M1867/77

Państwo	Austro-Węgry
Producent	Österreichische Waffenfabriksgesellschaft (ÖEWG)
Rodzaj	karabin jednostrzałowy
Dane techniczne
Kaliber	11,15 mm
Nabój	11,15 × 58 mm R
Wymiary
Długość	1283 mm
Długość lufy	838 mm
Masa
broni	4,1 kg
Inne
Prędkość pocz. pocisku	411 m/s
Multimedia w Wikimedia Commons

Werndl M1867 – austro-węgierski karabin jednostrzałowy skonstruowany przez Josefa Werndla.

Historia

Karabin Werndla wraz z karabinem Wänzl M1866 (który był modernizacją karabinu Lorenza) zastąpił w uzbrojeniu karabin odprzodowy Lorenz M1854.

Jednocześnie z karabinem piechoty do uzbrojenia wprowadzono karabinek przeznaczony dla jazdy. W 1873 do uzbrojenia wprowadzono wersję zmodernizowana karabinu i karabinka oznaczone jako M1873. Wersje karabinu M1867 i M1873 strzelały nabojami centralnego zapłonu M1867 kalibru 11,2x42R a karabinki M1867 i M1873 strzelały nabojami centralnego zapłonu M1867 11,2mm x 36R.

W 1877 roku do uzbrojenia wprowadzono nowe naboje centralnego zapłonu 11,15 x 58 mm R (przeznaczony dla karabinów) elaborowany 5 g prochu czarnego i 11,15 x 36 mm R (dla karabinków) elaborowany 2,6g (M1877) lub 2,4 g (M1882) prochu. Karabiny i karabinki przystosowane do zasilania nową amunicją oznaczono jako M1867/77 i M1873/77.

Od 1885 roku karabin Werndla był zastępowany przez karabiny powtarzalne skonstruowane przez Ferdinanda Mannlichera (początkowo M1886, M1888 a później M1890), jednak w magazynach doczekały do wybuchu I wojny światowej, kiedy uzbrojono w nie jednostki pomocnicze i tyłowe. W pierwszym okresie wojny karabiny Werndla M1873/77 stanowiły także uzbrojenie większości żołnierzy Legionów Polskich.

Opis

Karabin Werndla posiadał zamek obrotowy i kurek zewnętrzny. Po częściowym napięciu kurka należało obrócić zamek o 120° przy pomocy skrzydełka. Obrót powodował odsłonięcie wlotu komory nabojowej, a jeśli w komorze nabojowej znajdowała się łuska, była ona lekko wysuwana. Po wsunięciu naboju i zamknięciu zamka należało napiąć kurek do końca. Po zwolnieniu spustu kurek uderzał w iglicę i powodował wystrzał. Koniec zwolnionego kurka wchodząc w wycięcie zamka ryglował go, uniemożliwiając obrót.

Bibliografia

• Roman Matuszewski, Ireneusz J. Wojciechowski, Karabin Mannlicher wz. 1895, TbiU nr. 109 Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 1886.ISBN 83-11-07321-X
• Ilustrowana Encyklopedia, Broń strzelecka XIX wieku, ESPADON 1995, ISBN 83-85489-14-2