Katechon

Katechon (gr. τὸ κατέχον, tj. ten, który powstrzymuje) – nowotestamentowe pojęcie oznaczające siłę powstrzymującą nadejście antychrysta i apokalipsy; termin ten funkcjonuje także w filozofii polityki.

Pojęcie to pojawia się w Biblii jedynie raz we fragmencie 2. Listu do Tesaloniczan św. Pawła:

Albowiem już działa tajemnica anomii, niech tylko ten, co powstrzymuje [ho katechon], ustąpi miejsca. Wówczas objawiony zostanie bezprawny [anomos], którego pan zgładzi tchnieniem swoich ust i dezaktywuje [katergesei] objawieniem swojej obecności [parousia]. Obecność jego jest wedle dzieła [kat’energeian] szatana w całej mocy.

(2 Tes, 2, 6–8)[1]

Zgodnie z najbardziej popularną konserwatywną koncepcją Carla Schmitta, wywodzoną jeszcze z późnostarożytnej interpretacji Tertuliana, termin ten oznacza doczesną władzę, która miała spełniać bardzo ważną funkcję, jaką jest powstrzymywanie nadejścia antychrysta. Tym samym stanowi to legitymizację i usprawiedliwienie dla grzesznej istoty władców zarówno duchownych (z papieżem na czele), jak i świeckich (od Imperium Rzymskiego poprzez Józefa Piłsudskiego powstrzymującego Europę przed inwazją Bolszewików po Viktora Orbána powstrzymującego przed nacjonalistycznym Jobbikiem[2])[1]. Z jednej strony więc katechon daje niewierzącym więcej czasu na nawrócenie się przed końcem świata[3], lecz z drugiej oddala ostateczne zbawienie, do dokonania którego nadejście antychrysta jest konieczne[4].

Osobno rozwijało się rozumienie tego pojęcia w krajach tradycji prawosławnej. Przykładowo w 1997 Aleksandr Dugin jako katechona określał Rosję, mającą być Trzecim Rzymem, Świętą Rusią i „geopolityczną arką”[5].

Zobacz też

Zobacz hasło katechon w Wikisłowniku
  • paruzja

Przypisy

  1. a b MichałM. Pospiszyl MichałM., Ateologia wielości. Katechon, pompa próżniowa i biopolityka, „Praktyka Teoretyczna”, 8 (2), 2013, DOI: 10.14746/prt.2013.2.13, ISSN 2081-8130 [dostęp 2020-07-01] .
  2. CezaryC. Michalski CezaryC., Katechon czy nieudacznik? [online], KrytykaPolityczna.pl, 12 lutego 2014 [dostęp 2020-07-01] .
  3. MikołajM. Ratajczak MikołajM., Katechon i wielość [online], Miesięcznik Znak, 22 września 2015 [dostęp 2020-07-01]  (pol.).
  4. PaoloP. Virno PaoloP., Multitude: Between Innovation and Negation, „Semiotext(e)”, 2008, s. 56–65 .
  5. AleksandrA. Dugin AleksandrA., А. Дугин | Что понимать под Православием? (часть 3) [online], arcto.ru, 1999 [dostęp 2020-07-01]  (ros.).

Bibliografia

  • AdamA. Wielomski AdamA., "KATECHON. Czytelnikom konserwatyzm.pl dla wyjaśnienia" [online], konserwatyzm.pl, 16 marca 2011 [dostęp 2020-07-01] [zarchiwizowane z adresu 2011-02-23] .
  • JacekJ. Bartyzel JacekJ., Kara Mustafa, wielki wódz Krzyżaków, czyli o Barbarossie i katechonie [online], www.legitymizm.org [dostęp 2020-07-01] .
  • MarekM. Cichocki MarekM., To katechon, „Civitas. Studia z filozofii polityki”, 8, Kraków Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN, Ośrodek Myśli Politycznej, 2004, s. 83–112, ISSN 1428-2631 .