Kenji Mizoguchi

Kenji Mizoguchi

溝口 健二

Data i miejsce urodzenia	16 maja 1898 Tokio
Data i miejsce śmierci	24 sierpnia 1956 Kioto
Zawód	reżyser, scenarzysta
Lata aktywności	1923–1956

Kenji Mizoguchi (jap. 溝口 健二 Mizoguchi Kenji; ur. 16 maja 1898 w Tokio, zm. 24 sierpnia 1956 w Kioto) – japoński reżyser i scenarzysta filmowy. Zdobywca Srebrnego Lwa na 15. MFF w Wenecji za film Zarządca Sanshō (1954).

Życiorys

Dzieciństwo i edukacja

Kenji Mizoguchi urodził się w Tokio, jako jedno z trojga dzieci stolarza. Rodzina należała do klasy średniej, do czasu gdy ojciec próbował podczas wojny rosyjsko-japońskiej handlu płaszczami przeciwdeszczowymi dla żołnierzy. Wojna skończyła się zanim zdążyły zwrócić się poniesione koszty i sytuacja finansowa rodziny pogorszyła się znacznie. Starsza siostra Kenjiego została oddana do adopcji, a rodzice z Kenjim i bratem przenieśli się z dzielnicy Hongo do Asakusa. Rodzina, która adoptowała siostrę Kenjiego ostatecznie oddała ją do kształcenia na gejszę.

W wieku 13 lat Kenji skończył szkołę podstawową i zaczął pracować, a następnie w 1914 rozpoczął naukę w tokijskim Aohashi Western Painting Research Institute^[1]. Jego pierwszą pracą było projektowanie reklam w Kobe.

W 1915 jego matka zmarła, a starsza siostra oddała ojca do domu starców i zabrała dwóch młodszych braci do Tokio. W 1920 r. Mizoguchi zaczął pracować dla korporacji Nikkatsu, najpierw jako aktor, a trzy lata później wyreżyserował debiutancki obraz, Ai-ni yomigaeru hi.

Kariera filmowa

Pierwsze filmy Mizoguchiego były głównie adaptacjami prozy Eugene’a O’Neilla, Lwa Tołstoja i remake'ami niemieckich filmów ekspresjonistycznych. Reżyser pracował szybko, nierzadko kończąc film w przeciągu paru tygodni. Zaowocowało to liczbą ponad pięćdziesięciu filmów nakręconych w latach 20. i 30. XX wieku, z których większość zaginęła.

Po trzęsieniu ziemi, które nawiedziło Tokio w 1923 r., Mizoguchi pracował w studiach Nikkatsu w Kioto, dopóki skandal obyczajowy nie spowodował czasowego zawieszenia jego obowiązków: dziewczyna do towarzystwa o imieniu Yuriko Ichijo, z którą Mizoguchi mieszkał, zaatakowała reżysera nożem i zraniła go w plecy.

Wiele z jego późniejszych filmów zostało zaliczonych do nurtu keikō-eiga czyli "filmów tendencyjnych": Mizoguchi podejmował bliską sobie tematykę socjalistyczną i określał obszar zainteresowania eksplorowany przez niego w przyszłych filmach. Po latach Mizoguchi stwierdził, że prawdziwym reżyserem był dopiero od 1936 roku, gdy powstały Siostry z Gion i Elegia Naniwy. Te i późniejsze filmy Mizoguchiego przyczyniły się do okrzyknięcia go przedstawicielem "nowego realizmu" w kinematografii japońskiej.

Wybrana filmografia

• 1936 Siostry z Gion (jap. 祇園の姉妹 Gion no shimai)
• 1936 Elegia Naniwy (jap. 浪華悲歌 Naniwa hika/Naniwa erejī)
• 1937 Straits of Love and Hate (jap. Aien kyo)
• 1939 Opowieść ostatniej chryzantemy (jap. 残菊物語 Zangiku monogatari)
• 1941 The 47 Ronin lub The Loyal 47 Ronin of the Genroku Era (jap. 元禄忠臣蔵 Genroku chūshingura)
• 1944 Miyamoto Musashi
• 1946 Utamaro and His Five Women lub Five Women Around Utamaro (jap. 歌麿をめぐる五人の女 Utamaro o meguru gonin no onna)
• 1947 The Love of the Actress Sumako (jap. Joyū Sumako no koi)
• 1951 Miss Oyu (jap. お遊さま Oyū-sama)
• 1951 The Lady Musashino (jap. 武蔵野夫人 Musashino fujin)
• 1952 Życie O'Haru (jap. 西鶴一代女 Saikaku ichidai onna)
• 1953 A Geisha lub Gion Music Festival (jap. 祇園囃子 Gion bayashi)
• 1953 Opowieści księżycowe (jap. 雨月物語 Ugetsu monogatari)
• 1954 The Woman in the Rumor lub The Crucified Woman (jap. 噂の女 Uwasa no onna)
• 1954 Zarządca Sanshō (jap. 山椒大夫 Sanshō dayū)
• 1954 Ukrzyżowani kochankowie (jap. 近松物語 Chikamatsu monogatari)
• 1955 Tales of the Taira Clan lub Taira Clan Saga (jap. 新平家物語 Shin Heike monogatari)
• 1955 Cesarzowa Jang Kuei-fei (jap. 楊貴妃 Yōkihi)
• 1956 Ulica hańby (jap. 赤線地帯 Akasen chitai)

Zobacz też

 Wykaz literatury uzupełniającej: Kenji Mizoguchi.

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Kenji Mizoguchi w bazie IMDb (ang.)
• Kenji Mizoguchi w bazie Filmweb