Klasyfikacja samogłosek

Samogłoski klasyfikuje się według następujących cech artykulacyjnych:

  • stopień otwarcia jamy ustnej względem jej osi pionowej, im bardziej grzbiet języka zbliża się do podniebienia twardego tym bardziej przymknięta samogłoska.
  • położenia języka względem poziomej osi jamy ustnej, im bardziej język zbliża się do podniebienia miękkiego tym bardziej tylna samogłoska
  • udział warg w artykulacji, które mogą być zaokrąglone lub niezaokrąglone.

Tabela samogłosek

Klasyfikację samogłosek w postaci tabeli (czworoboku samogłosek) przedstawia poniższa tabela

Kryteria podziału

Samogłoski według położenia języka przednie • przednie scentralizowane • centralne • tylne scentralizowane • tylne

Samogłoski według otwarcia jamy ustnej przymknięte • prawie przymknięte • półprzymknięte • średnie • półotwarte • prawie półotwarte • otwarte

Samogłoski według udziału warg zaokrąglone • niezaokrąglone

Udział rezonansu nosowego ustne • nosowe • znazalizowane

Według stopnia otwarcia

Od najbardziej przymkniętych do najbardziej otwartych:

Samogłoski przymknięte

Samogłoski prawie przymknięte

Samogłoski półprzymknięte

Samogłoski średnie

Samogłoski półotwarte

Samogłoski prawie otwarte

Samogłoski otwarte

Według położenia języka

Od najbardziej przednich do najbardziej tylnych

Samogłoski przednie

Samogłoski przednie scentralizowane

Samogłoski centralne

Samogłoski tylne scentralizowane

Samogłoski tylne

Zobacz też

  • p
  • d
  • e
Przednie Przednie scentr. Centralne Tylne
scentr. 		Tylne
Przymknięte
i • y
ɨ • ʉ
ɯ • u
ɪ • ʏ
• ʊ
e • ø
ɘ • ɵ
ɤ • o
ɛ • œ
ɜ • ɞ
ʌ • ɔ
a • ɶ
ɑ • ɒ
Prawie przymknięte
Półprzymknięte
Średnie
Półotwarte
Prawie otwarte
Otwarte

Uwaga. Jeśli podano dwa symbole, to znajdujący się po lewej stronie oznacza samogłoskę niezaokrągloną, a po prawej zaokrągloną.